Ƴancin Mallakar Gidaje

Ƴancin Mallakar Gidaje Hakkin gida shine hakkin tattalin arziki, zamantakewar al'umma da al'adu na wadatar gidaje ko matsuguni. An san shi a cikin wasu kundin tsarin mulki na ƙasa da kuma cikin Sanarwar kofan Adam na Duniya da Yarjejeniyar kasa da kasa ta Duniya game da 'Yancin Tattalin Arziki, Zamantakewa da Al'adu daban daban.

Gida Hakki ne Na Dan Adam

Hakkin mallakar gidaje an yarda da shi a cikin wasu kayan aiki na haƙƙin ɗan adam na ƙasa da ƙasa. Mataki na 25 na Sanarwar Kare Hakkokin Dan-Adam ta amince da hakkin mallakar gidaje a matsayin wani bangare na yancin samun cikakken yanayin rayuwa. Ya ce:

Kowane mutum na da hakkin rayuwa, da zamantowa cikin lafiyar sa da ta iyalin sa, da suka hada da abinci, suttura, mahalli da kula da lafiya da hidimomin zamantakewar da ake bukata, da kuma ‘yancin samun tsaro yayin rashin aikin yi, rashin lafiya, nakasa, zawarawa, tsufa ko wasu rashi na rayuwa a yanayin da ya fi karfinsa.

Barci, yara marasa gida a farkon karni na 20 a New York City da Jacob Riis ya ɗauka

Mataki na 11 na Yarjejeniyar Yarjejeniyar Kasa da Kasa kan 'Yancin Tattalin Arziki, Zamantakewa da Al'adu (ICESCR) ita ma ta ba da tabbacin haƙƙin zama a matsayin wani ɓangare na haƙƙin samun daidaituwar rayuwa.

A dokar kare hakkin dan adam ta duniya ana daukar haƙƙin mahalli a matsayin haƙƙin 'yanci. An bayyana wannan a cikin 1991 General Comment no 4 akan Cikakken Gidaje ta Kwamitin Majalisar Dinkin Duniya kan 'Yancin Tattalin Arziki, Yanci da Al'adu. [2] Jawabin na gaba ɗaya yana ba da fassarar ikon haƙƙin gidaje a cikin lamuran doka a ƙarƙashin dokokin ƙasa da ƙasa.

Ka'idodin Yogyakarta game da aiwatar da dokar kare hakkin dan adam ta duniya dangane da yanayin jima'i da asalin jinsi ya tabbatar da cewa:

kowa na da 'yancin samun wadataccen gida, gami da kariya daga kora, ba tare da nuna wariya ba kuma Jihohin za su) auki duk matakan da suka dace na doka, gudanarwa da sauran matakan tabbatar da tsaron wa'adin mulkinsu da samun dammar zama mai sauki, zama, mai sauki, dacewa da al'adu da aminci, ba tare da matsugunai da sauran masaukin gaggawa ba, ba tare da nuna wariya ba dangane da yanayin jima'i, asalin jinsi ko kayan aiki ko matsayin iyali; b) ɗauki duk matakan doka, gudanarwa da sauran matakan da suka dace don hana aiwatar da fitinar waɗanda ba su dace da haƙƙin haƙƙin ɗan adam na ƙasashen ƙetare ba, da kuma tabbatar da wadatar da ingantacciyar doka ko wasu hanyoyin da suka dace ga kowane mutum da ke iƙirarin cewa haƙƙin kariya daga korar tilastawa an keta shi ko kuma yana fuskantar barazanar take hakki, gami da 'yancin sake tsugunar da shi, wanda ya hada da' yancin samar da wata kasa ta daban mafi inganci ko daidai da kuma samar da wadataccen gidaje, ba tare da nuna bambanci ba.

Hakkin mallakar gidaje an kuma sanya shi a cikin Mataki na 28 na Yarjejeniyar kan Hakkokin 'Yancin Nakasassu, Mataki na 16 na Yarjejeniyar Tattalin Arziki ta Turai (Mataki na 31 na Yarjejeniyar Tattalin Arzikin Turai da Aka Gyara) da kuma Yarjejeniyar Afirka kan Hakkokin' Yan Adam da Jama'a. A cewar Kwamitin Majalisar Dinkin Duniya kan Hakkokin Tattalin Arziki, Jama'a da Al'adu, bangarorin haƙƙin zama a ƙarƙashin ICESCR sun haɗa da: tsaron doka na lokacin aiki; samuwar ayyuka, kayan aiki, kayan aiki da kayan more rayuwa; iyawa; zama; isa; wuri da cancantar al'adu. A matsayinta na burin siyasa, an ayyana haƙƙin zama a cikin jawabin F. D. Roosevelt na 1944 akan Dokar haƙƙoƙin doka ta biyu.

Aikin TENLAW ya samar da ingantacciyar dama ga ƙasashen duniya da bincike daban-daban a cikin gidaje da kadarorin ƙasa. Ya kirkiro kujerar farko ta gidaje a Jami'ar Rovira i Virgili (Spain) a ranar 11 ga Yulin, 2013, wanda ya buɗe hanyoyin bincike da yaɗawa a wannan yankin.

UN Habitat

Alamar da aka sauƙaƙa ta UN Habitat Hakkin samun isassun gidaje ya kasance muhimmiyar magana a taron Habitat na 1996 a Istanbul kuma babban jigo ne a Yarjejeniyar Istanbul da Tsarin Habitat. Sakin layi na 61 na ajanda ya nuna matakan da gwamnatoci ke buƙata don "inganta, karewa da tabbatar da cikakken ci gaba da haƙƙin samun isassun gidaje". Taron gidan Habitat na 2001, wanda aka fi sani da Istanbul +5, ya sake tabbatar da Yarjejeniyar Istanbul ta 1996 da Agitat Agenda kuma ya kafa shirin Majalisar Dinkin Duniya na Tsara hakkin dan Adam don inganta haƙƙin zama tare da haɗin gwiwar Ofishin Babban Kwamishinan 'Yancin Dan Adam. Shirin wanda aka fi sani da UN – HABITAT, shirin shine mafi mahimmin taro na duniya don haƙƙin mahalli. An ɗora mata alhakin inganta haƙƙin gidaje ta hanyar kamfen ɗin faɗakarwa, da haɓaka ƙididdiga da tsarin sa ido.

Aiwatarwa [icon] Wannan bangare yana bukatar fadadawa. Kuna iya taimakawa ta ƙara da shi. (Janairu 2019) Kanada A Kanada, haƙƙin gidaje ya zama doka tare da zartar da Stratea'idar dabarun Gidaje ta [asa a ranar 21 ga Yuni, 2019. Dokar ta fara aiki a ranar 9 ga Yulin, 2019.

Afirka ta Kudu A Afirka ta Kudu, sashi na 26 a babi na biyu na Kundin Tsarin Mulki ya kafa hujja da cewa "kowa na da 'yancin samun wadataccen gida". Ma'aikatar Mazaunan Humanan Adam an ɗora mata alhakin aiwatar da wannan ƙa'idar. Dangane da bayanan kwanan nan, kusan 'yan Afirka ta Kudu miliyan 3.6 har yanzu suna zaune a cikin shinge ko ƙauyuka mara kyau (bayanan 2013), yayin da aka kiyasta cewa kusan 200,000 ba su da gida ko zaune a kan tituna (bayanan 2015).

Amurka

Zanga-zangar 2020 game da korar mutane a Minneapolis, Minnesota Informationarin bayani: Gidajen bada tallafi a Amurka Yawancin yankuna da ke cikin Amurka ba su da ikon mafaka. Exceptionaya daga cikin abubuwan banbanci shine Massachusetts, inda iyalai (amma ba marasa gida ba) suna da 'yancin mafaka. A cikin Kalifoniya, yaran da suka gudu suna da 'yancin a shigar da su gidajen gaggawa ba tare da izinin iyayensu ba. Birnin New York kuma ya amince da haƙƙin bautar gaggawa.