Jump to content

Abbas I na Masar

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Abbas I na Masar
wāli (en) Fassara

1849 - 1854
Ibrahim Pasha of Egypt (en) Fassara - Sa'id of Egypt (en) Fassara
Beylerbey of Egypt (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Jeddah, 10 Nuwamba, 1813
ƙasa Daular Usmaniyya
Mutuwa Benha (en) Fassara, 13 ga Yuli, 1854
Yanayin mutuwa kisan kai
Ƴan uwa
Mahaifi Tusun Pasha
Yara
Yare Muhammad Ali dynasty (en) Fassara
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa da sarki

Abbas Helmy I na Masar (wanda aka fi sani da Abbas Pasha, Larabci: عباس الأول, Turkiyya: I. Abbas Hilmi Paşa 1 ga Yulin 1812 - 13 ga Yulin 1854) [1] shi ne Wāli na Masar da Sudan .  – Shi ɗan Tusun Pasha ne, ƙaramin ɗan Muhammad Ali Pasha wanda ya gaji a matsayin mai mulkin Masar da Sudan. The Chambers Biographical Dictionary ya ce game da shi: "[b] mai ladabi da sha'awa, ya yi abubuwa da yawa don kawar da ci gaban da aka yi a ƙarƙashin Muhammad Ali. "[2]

Shekaru na farko

[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Abbas a ranar 1 ga Yulin 1812 a Jedda kuma an haife shi a Alkahira.[3] Da yake jikan Muhammad Ali ne, ya gaji kawunsa Ibrahim Pasha a mulkin Masar da Sudan a 1848 . [4] [5][6]

Yayinda yake saurayi, ya yi yaƙi a Levant a ƙarƙashin kawunsa Ibrahim Pasha a Yaƙin Siriya . [1] An cire Muhammad Ali Pasha daga ofis a ranar 1 ga Satumba 1848, saboda raunin hankali. Ɗansa Ibrahim Pasha ne ya maye gurbinsa, wanda ya yi sarauta na ɗan lokaci a matsayin Regent na Masar da Sudan daga 1 ga Satumba 1848 har zuwa mutuwarsa a ranar 10 ga Nuwamba 1848. Mutuwar Ibrahim ta sanya Abbas I, bi da bi, Regent na Masar da Sudan daga 10 ga Nuwamba 1848 har zuwa 2 ga Agusta 1849 (ranar mutuwar Muhammad Ali Pasha), a wannan lokacin Abbas ya zama Wāli mai mulki na Masar da Soudan har zuwa 13 ga Yuli 1854.

Mai mulkin Masar

[gyara sashe | gyara masomin]

An bayyana Abbas sau da yawa a matsayin mai son rai kawai, amma Nubar Pasha ya yi magana game da shi a matsayin mutumin gaskiya na "tsohuwar makaranta".[4] An gan shi a matsayin mai adawa, mai baƙin ciki da kuma taciturn, kuma ya shafe kusan dukkanin lokacinsa a fadarsa.[1] Ya yi watsi da ayyukan kakansa, masu kyau da marasa kyau. Daga cikin sauran abubuwa, ya soke ikon cinikayya, ya rufe masana'antu da makarantu, kuma ya rage ƙarfin sojojin yankin zuwa mutane 9,000.[4] Ya kuma rufe ginin Dam din Delta kuma ya yi adawa da gina Suez Canal.[1][7]

Wani binciken da aka yi a shekara ta 1886 ya rubuta game da Abbas cewa "ba shi da manyan ayyuka, ba ya gina sabbin hanyoyin ruwa, kuma bai ma aiwatar da makirci da tsare-tsaren magabata ba. An kira Abbas mai tsattsauran ra'ayi da mai tausayi. Tabbas ba shi da sassaucin ra'ayi a zuciya ko kuma mai wadata da kudi. "[6]

Dangantaka da kasashen waje

[gyara sashe | gyara masomin]

Abbas ba zai yiwu ba ga masu kasada da ke son kwace dukiyar Masar da Sudan, kuma sun kori duk kasuwancin kasashen waje. Manufofin kasuwanci na Burtaniya sun zama masu adawa a bayyane a sakamakon haka, suna hana fitar da masara daga kasuwannin Masar. Koyaya, a kan dagewar Gwamnatin Burtaniya, ya ba da izinin gina hanyar jirgin ƙasa daga Alexandria zuwa Alkahira. A sakamakon haka, Birtaniya ta taimaka masa a cikin jayayya da Daular Ottoman.[1][8]

Saboda manufofinsa marasa kyau ga Turawa da tasirin su, Abbas ba su so su ba kuma a cikin lokaci sunansa ya wuce gona da iri kuma ya zama aljanu don nuna shi kamar yadda ya fi muni fiye da yadda yake.[9] Bayan ya mutu yawan Turawa a Misira ya tashi sosai daga 3,000, a 1850, zuwa 90,000, a 1882, da 200,000 ta 1900.[9]

Yaƙin Crimea

[gyara sashe | gyara masomin]

A lokacin Yaƙin Crimea Abbas ya ba Sultan Ottoman, Abdulmejid I, amfani da rundunar sojan ruwa ta 12 da sojoji 19,000 da bindigogi 72. Abbas kuma ya tattara yawancin wannan sabon rundunar daga Yankin Sinai, yana tafiya zuwa El Tor da Aqaba kuma yana saduwa da shugabannin Bedouin na gida ga mazajen da aka kwashe, musamman sojan doki, don yaƙi.[10] Daga baya an kara yawan sojoji zuwa tsakanin 40,000 da 55,000 a ƙarshen Oktoba, 1853. [8]

Kiwon dawakai

[gyara sashe | gyara masomin]

Daga cikin abubuwan da Abbas ke so shi ne kiwon Dawakai na Larabawa, wanda aka ce shine babban sha'awar rayuwarsa. Ya ci gaba da shirin kiwo wanda Muhammad Ali ya fara.[11] Ci gabansa da samun ingancin jini yana da tasiri sosai a kan kiwon dawakai na zamani.[12] Muhammad Ali da Abbas dukansu sun fahimci halaye na musamman kuma sun mai da hankali sosai ga zuriyar dawakai da kabilun Bedouin suka haifa. A lokacin da yake da shekaru 23, an sanya Abbas a matsayin mai kula da shirin kiwon dawakai na kakansa.[12] Bayan ya zama Wāli, Abbas ya tara ƙarin dawakai kuma ya rubuta tarihin dabbobi da zuriyarsu, bayanan da aka adana har zuwa yau.[11] Ta hanyar alaƙa da Faisal Ibn Saud, wanda aka ce Abbas ya shirya tserewa daga kurkuku inda aka tsare shi, Abbas ya sami dawakai da yawa daga Nejd. Ya kuma biya farashi mai yawa ga dawakai na mafi kyawun jini daga mutanen Anazeh. Ya gina manyan dakuna ga waɗannan dawakai a wurare uku daban-daban, gami da gonar da aka ce ya kashe £ 1,000,000 don ginawa, kuma ya hayar 'yan asalin Bedouin don kula da kula dawakai da kuma kula da bayanai game da jinin su. Bai yi watsi da kudi ba a kula da dawakai. A wani gonar doki ya ajiye raƙuma 300 don samar da karin madara ga 'ya'yan.[12]

A ranar 13 ga watan Yulin shekara ta 1854, [8] Abbas ya kashe shi a fadar Benha da bayinsa biyu. [1] An ce zaluncin da ya yi wa bayinsa shine dalilin kisan. Misali, an gaya wa mai kiwon doki na Larabawa Lady Anne Blunt cewa Abbas ya taɓa ba da umarnin a kafa wani doki mai zafi a ƙafar ango wanda ya yi watsi da kula da ƙafar doki.[12]

Abbas ya gaji kawunsa (wanda a zahiri ya girme shi), Said Pasha . [4][13]

Bayan kisan Abbas, ɗansa mai shekaru goma sha takwas, Damad Prince Ibrahim Ilhamy Pasha ya gaji dawakai na Larabawa wanda ya nuna ƙarancin sha'awa a gare su, ya ba da yawa kuma ya sanya sauran don siyarwa. A cikin 1861, wani dangi mai nisa, Ali Pasha Sherif ya sayi kimanin dawakai 40 na asalin Abbas Pasha kuma ya sake gina shirin kiwon dawakai.[11]

Honours[ana buƙatar hujja]
year name Nation Ribbon
1849 Order of the August Portrait Ottoman Empire
1849 Order of Glory Ottoman Empire
1853 Order of Nobility, 1st Class Ottoman Empire
Order of Saints Maurice and Lazarus, Grand Cross Kingdom of Sardinia
  • Anon (20 July 2009). "14-Mohamed Ali's Dynasty". Egypt: State Information Service. Archived from the original on 10 September 2014. Retrieved 10 September 2014.
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Abbas I" . Encyclopædia Britannica. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 9.
  • Goldschmidt, Arthur Jr. (2000). Biographical Dictionary of Modern Egypt. Boulder, CO: Lynne Rienner Pub. ISBN 1-5558-7229-8.
  • Hoiberg, Dale H., ed. (2010). "Abbas I (Egypt)". Encyclopædia Britannica. I: A–Ak – Bayes (15th ed.). Chicago, IL. ISBN 978-1-59339-837-8.
  • Magnusson, Magnus; Goring, Rosemary, eds. (1990). "Abbas Pasha". Cambridge Biographical Dictionary. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-39518-6.
  • Stearns, Peter N., ed. (2001). "The Middle East and Egypty, 1796-1914: e. Egypt". The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval, and Modern Chronologically Arranged (6th ed.). Boston, MA: Houghton Mifflin Company. ISBN 0-395-65237-5. LCCN 2001024479.
  • Thorne, John, ed. (1984). Chambers Biographical Dictionary. Edinburgh, UK: Chambers Ltd. ISBN 0-550-18022-2.
  • Vucinich, Wayne S. (1997). "Abbas I". In Johnston, Bernard (ed.). Collier's Encyclopedia. I: A to Ameland (1st ed.). New York, NY: P. F. Collier. LCCN 96084127.
  • Williams, Neville, ed. (1999). The Hutchison Chronology of World History. III: The Changing World: 1776–1900. Oxford, UK: Helicom Publishing Limited. ISBN 1-85986-283-7.

Bayanan da ke ƙasa

[gyara sashe | gyara masomin]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Hoiberg 2010
  2. Thorne 1984
  3. Goldschmidt 2000
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 Chisholm 1911
  5. Anon 2009
  6. 6.0 6.1 Bowen, John Eliot (1886). "The Conflict of East and West in Egypt". Political Science Quarterly. 1 (2): 295–335. doi:10.2307/2138972. JSTOR 2138972.
  7. Magnusson & Goring 1990
  8. 8.0 8.1 8.2 Vucinich 1997
  9. 9.0 9.1 Stearns 2001
  10. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  11. 11.0 11.1 11.2 Culbertson, Cynthia. "A Guide To Historical Names and Terms Associated with Egyptian Arabian Horse Breeding" (PDF). Desert Heritage Magazine. Retrieved 24 May 2017.[permanent dead link]
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 White, Linda (September 2007). "Horse in History – Abbas Pasha Revisited". Arabian Horse Times (in Turanci). Retrieved 25 May 2017.
  13. Stearns 2001