Africanization
| Bayanai | |
|---|---|
| Ƙaramin ɓangare na |
process (en) |
Africanization kalma ce da aka yi amfani da ita wajen yin gangami na mayar da Afirka a ainihin yadda take tun kaka da kakanni musamman domin sake sunayen ƙasashe daga wanda turawan mulkin mallaka suka laƙaba mata.[1]
Sunayen Afirka
[gyara sashe | gyara masomin]Afirka ta yi nuni da gyaran sunayen wurare da sunayen mutum don nuna asalin "Afirka". A wasu lokuta, canje-canje ba kawai na fassarar ba ne amma na sunan Turai.
A lokuta da yawa a lokacin mulkin mallaka, sunayen wuraren Afirka sun kasance Anglicized ko Francized.[2]
Sunayen wurare
[gyara sashe | gyara masomin]Sunayen ƙasashe
[gyara sashe | gyara masomin]Kasashe daban-daban na Afirka sun sami canje-canje a cikin karni na baya sakamakon karfafawa da rabuwa, yankuna da ke samun ikon mallaka, da canje-canje na mulki.
| Sunan da ya gabata | Shekara | Sunan yanzu |
|---|---|---|
| Dahomey, Jamhuriyar | 1975 | Benin, Jamhuriyar |
| Tsaro na Bechuanaland | 1966 | Botswana, Jamhuriyar |
| Upper Volta | 1984 | Burkina Faso |
| Ubangi-Shari | 1958 | Jamhuriyar Afirka ta Tsakiya |
| Zaire, Jamhuriyar | 1997 | Kongo, Jamhuriyar Demokradiyyar |
| Tsakiyar Kongo | 1960 | Kongo, Jamhuriyar |
| Somaliland na Faransa / Afars da Issas | 1977 | Djibouti, Jamhuriyar |
| Guinea ta Mutanen Espanya | 1968 | Equatorial Guinea, Jamhuriyar |
| Swaziland, Masarautar | 2018 | Eswatini, Masarautar |
| Gold Coast | 1957 | Ghana, Jamhuriyar |
| Guinea ta Faransa | 1958 | Guinea, Jamhuriyar |
| Guinea ta Portuguese | 1974 | Guinea-Bissau, Jamhuriyar |
| Basutoland, Yankin | 1966 | Lesotho, Masarautar |
| Tsaro na Nyasaland | 1964 | Malawi, Jamhuriyar |
| Sudan ta Faransa | 1960 | Mali, Jamhuriyar |
| Kudu maso Yammacin Afirka | 1990 | Namibia, Jamhuriyar |
| Ruanda-Urundi | 1962 | Rwanda, Jamhuriyar / Burundi, Jamhuryar |
| Zanzibar / Tanganyika | 1964 | Tanzania, Jamhuriyar Tarayyar |
| Arewacin Rhodesia | 1964 | Zambia, Jamhuriyar |
| Kudancin Rhodesia | 1980 | Zimbabwe, Jamhuriyar |
Sauran sunayen wurare
[gyara sashe | gyara masomin]- Tsibirin Fernando Po ya canza zuwa Tsibirin Bioko
- Léopoldville ya canza zuwa Kinshasa
- Salisbury ya canza zuwa Harare
- Lourenço Marques ya canza zuwa Maputo
- Nova Lisboa ta canza zuwa Huambo
- Fort Lamy ya canza zuwa N'Djaména
- Tananarive ya canza zuwa Antananarivo
- Bathurst ya canza zuwa Banjul
- Santa Isabel / Port Clarence ya canza zuwa Malabo
- Élisabethville ta canza zuwa Lubumbashi
- Stanleyville ya canza zuwa Kisangani
- Luluabourg ya canza zuwa Kananga
- Ponthierville ya canza zuwa Ubundu
- Novo Redondo ya canza zuwa Sumbe
- Moçâmedes ya canza zuwa Namibe, amma ya canza zuwa Moçâmémedes a cikin 2016
- Abercorn ya canza zuwa MbalaMaɗaukaki
- Broken Hill ya canza zuwa Kabwe
- Fort Jameson ya canza zuwa Chipata
- Hartley ya canza zuwa Chegutu
- Fort Victoria ya canza zuwa Masvingo
- Yawancin wuraren da sunayensu sun samo asali ne daga Turai a Afirka ta Kudu sun sha wahala tun daga shekara ta 1994; duba Majalisar Sunayen Yankin Afirka ta Kudu.
- Port Elizabeth ya canza zuwa Gqeberha a cikin 2021.
Sunayen mutum
[gyara sashe | gyara masomin]- Joseph-Désiré Mobutu ya canza zuwa Mobutu Sese Seko
- François Tombalbaye ya canza zuwa N'N'Garta Tombalbaye
- Étienne Eyadéma ya canza zuwa Gnassingbé Eyadéma
- Francisco Macías Nguema ya canza zuwa Masie Nguema Biyogo Ñegue Ndong
Wani lokaci, ana iya amfani da canjin sunan don nuna canjin bangaskiya, wanda aka fi gani a cikin Islama. (Dubi Sunan Musulunci.)
Misalan:
- Albert-Bernard Bongo ya canza zuwa Omar Bongo
- Dawda Jawara ya canza zuwa David Jawara a 1953
- Jean-Bédel Bokassa ya canza zuwa Salah Eddine Ahmed Bokassa
Afirka na ayyukan farar hula
[gyara sashe | gyara masomin]A wasu ƙasashe bayan samun 'yancin kansu, "Africanisation" shine sunan da aka ba manufofin launin fata da kuma tabbatar da aiki, wanda aka yi niyyar kara yawan' yan asalin Afirka a cikin aikin gwamnati.
Yanayi a cikin harsunan Afirka
[gyara sashe | gyara masomin]An yi amfani da kalmar Africanization, wanda aka taƙaita a matsayin lambar "A12n," don tattaunawar duniya da haɓaka software da abun ciki a cikin Harsunan Afirka.
- ↑ African Successes Four Public Managers of Kenyan Rural Development David K. Leonard UNIVERSITY OF CALIFORNIA PRESS
- ↑ Edgar A. Gregersen (1977). Language in Africa: An Introductory Survey. CRC Press. ISBN 0-677-04380-5.