Akantigsi Afoko
![]() | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
9 ga Yuni, 1965 - 24 ga Faburairu, 1966 Election: 1965 Ghanaian parliamentary election (en) ![]()
1956 - 1965 Election: 1956 Gold Coast legislative election (en) ![]()
15 ga Yuni, 1954 - 17 ga Yuli, 1956 Election: 1954 Gold Coast legislative election (en) ![]()
1954 - 1956 Election: 1951 Gold Coast legislative election (en) ![]() | |||||||||
Rayuwa | |||||||||
Haihuwa |
Sandema (en) ![]() | ||||||||
Karatu | |||||||||
Makaranta |
Bagabaga College of Education (en) ![]() ![]() | ||||||||
Sana'a | |||||||||
Sana'a | ɗan siyasa da Malami | ||||||||
Imani | |||||||||
Addini |
Kirista Kiristanci Musulmi | ||||||||
Jam'iyar siyasa |
Convention People's Party (en) ![]() |
Akantigsi Afoko malami ne kuma ɗan siyasa ɗan ƙasar Ghana. Ya kasance ɗan Majalisar Dokoki mai wakiltar yankunan Arewa daga shekarun 1951 zuwa 1954. A shekarar 1954 aka zaɓe shi a matsayin wakilin mazaɓar Builsa a majalisar dokoki, an sake zaɓen shi a shekarar 1956 kuma ya ci gaba da zama ɗan majalisa mai wakiltar mazaɓar har zuwa shekara ta 1965. [1] A shekarar 1965 ya zama ɗan majalisa mai wakiltar mazaɓar Sandema. [2] Ya yi wannan aiki har zuwa lokacin da aka hambarar da gwamnatin Nkrumah a shekarar 1966. Kafin siyasa Afoko ƙwararren malami ne wanda ya koyar a garin Fumbisi a gundumar Builsa ta Ghana.
Rayuwar farko da ilimi
[gyara sashe | gyara masomin]An haifi Afoko a shekara ta 1923 a Sandema a yankin Arewa na wancan lokacin na gabar tekun Gold Coast (yanzu a yankin Gabas ta Gabas ta Ghana). Ya fara makarantar firamare a shekarar 1936 a garin Sandema sannan ya kammala karatun firamare a shekarar 1940. A cikin 1941 ya shiga Makarantar Midil ta Tamale kuma karatunsa na tsakiya ya ƙare a shekarar 1944. Ya yi horon koyarwa a Kwalejin Horar da Malamai ta Gwamnati daga shekarun 1945 zuwa 1946 sannan ya samu takardar shedar Malamai B. Bayan ya koyar da shi na tsawon shekara ɗaya a Fumbisi (wani gari a gundumar Builsa) ya koma Kwalejin Horar da Malamai ta Gwamnati a shekarar 1949 ya kuma karbi shedar Malamansa A a
Aikin da siyasa
[gyara sashe | gyara masomin]Shi ne malamin da ke kula da Makarantar Ranar Fumbisi daga shekarun 1947 zuwa 1948. An zaɓe shi a majalisar dokoki a shekarar 1951 a matsayin ɗan yankin Arewa. [3] A zaɓen shekarar 1954 an zaɓe shi don wakiltar gundumar Builsa a majalisar dokoki kan tikitin jam'iyyar Convention People's Party (CPP). [4] An sake zaɓen shi a zaɓen shekarar 1956 a kan tikitin CPP don wakiltar Builsa. A watan Yuli 1957 Afoko ya yi murabus daga jam'iyyar CPP ya koma jam'iyyar mutanen Arewa. [5] Ya sake shiga CPP a ranar 12 ga watan Maris 1958. [6] Ya wakilci mazaɓar Builsa a majalisa daga lokacin har zuwa shekara ta 1965. [7] A shekarar 1965 ya zama ɗan majalisa mai wakiltar mazaɓar Sandema. [8] Ya ci gaba da zama a majalisar har zuwa lokacin da aka kifar da gwamnatin Nkrumah a shekarar 1966.
Rayuwa ta sirri
[gyara sashe | gyara masomin]Afoko kawu ne ga tsohon shugaban sabuwar jam'iyyar Patriotic Party; Paul Afoko. [9] Abin sha'awa shi ne noma.
Duba kuma
[gyara sashe | gyara masomin]- Jerin 'yan majalisar da aka zaba a zaben majalisar dokokin Gold Coast na 1951
- Jerin 'yan majalisar da aka zaba a zaben majalisar dokokin Gold Coast na 1954
- Jerin 'yan majalisar da aka zaba a zaben majalisar dokokin Gold Coast na 1956
- Jerin sunayen 'yan majalisar da aka zaba a zaben 'yan majalisar dokokin Ghana na 1965
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ "Ghana Year Book". Graphic Corporation. 1960: 9. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Ghana Year Book". Graphic Corporation. 1966: 22. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Debates, Issue 1". Gold Coast Legislative Assembly. 1952: 18. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Debates, Issue 3". Gold Coast Legislative Assembly. 1954: 5. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Parliamentary Debates; Official Report, Part 2". Ghana National Assembly. 1958: 1903. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Parliamentary Debates; Official Report, Part 4". Ghana National Assembly. 1957: 254. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Parliamentary Debates; Official Report, Part 1". Ghana National Assembly. 1958. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "West Africa Annual, Issue 8". James Clarke. 1965: 82. Cite journal requires
|journal=
(help) - ↑ "Paul Afoko". Ghanatta Ayaric. Retrieved 9 November 2019.