Ambaliyar ruwa ta Koriya ta Kudu ta 2023

Ambaliyar ruwa ta Koriya ta Kudu ta 2023
cloud burst (en) da ambaliya
Bayanai
Ƙasa	Koriya ta Kudu
Lokacin farawa	8 ga Yuni, 2023
Wuri
36°49′18″N 127°39′25″E

 

Ruwan sama mai yawa a Lokacin ruwan sama na Gabashin Asiya na 2023 ya haifar da ambaliyar ruwa mai tsanani da rushewar ƙasa a duk faɗin Koriya ta Kudu, da farko ya shafi mazauna lardunan Arewacin Chungcheong da Arewacin Gyeongsang. Akalla mutane 47 ne suka mutu kuma har yanzu uku sun ɓace har zuwa 22 ga Yulin 2023 . Ruwan sama shine mafi girma a Koriya ta Kudu a cikin shekaru 115 kuma ya nuna ruwan sama na uku mafi girma a rikodin a Koriya da ta Kudu.

Tarihi

Lokacin ruwan sama na Koriya ta Kudu yawanci yana farawa a watan Yuni kuma yana ƙare a farkon watan Agusta. Kasar yawanci tana fuskantar ruwan sama mai yawa kuma yanayin tsaunuka yana ƙara saukin sa ga rushewar ƙasa; duk da haka, wadanda aka ruwaito a wannan kakar sun fi na yau da kullun. A cewar Hukumar Kula da Yanayi ta Koriya, lokacin ruwan sama na shekara-shekara ya fara ne a ranar 25 ga Yuni 2023 kuma ya ƙare a ranar 26 ga Yuli 2023, tare da matsakaicin ruwan sama na 648.7 millimeters (25.54 in).

Masanin ambaliyar ruwa Cheong Tae Sung na Cibiyar Nazarin Kula da Bala'o'i ta Koriya ta Kudu ya ce gaskiyar cewa ruwan sama ya faru a yankunan karkara na kasar, wanda ya fi wuya a saka idanu da isa, na iya zama dalilin mafi yawan mutuwar. Ya kuma bayyana cewa Canjin yanayi zai yiwu ya haifar, saboda ruwan sama a Koriya ta Kudu yana zuwa cikin fashewa mai tsanani maimakon yaduwa a tsawon lokaci saboda dumama, yana mai da wuya a shirya don ambaliyar ruwa. Masana kimiyya [waɗanda?] sun kuma ambaci cewa yanayin dumamar yanayi mai yiwuwa ya haifar da ambaliyar ruwa a duk faɗin duniya yayin da ambaliya mai tsanani ya mamaye Indiya, Japan da China. 

Tasirin

Yankin gona da ambaliyar ruwa

Mutane da yawa sun ji rauni lokacin da ruwan sama ya haifar da rushewar ƙasa da kuma cikawar madatsar ruwa a Arewacin Chungcheong, kuma ya haifar da kwashe gidaje sama da 9,200 da sama da mutane 14,400 a duk fadin kasar. A cewar Ma'aikatar Cikin Gida da Tsaro, sama da hekta 34,000 (84,000 acres) na gonaki sun lalace ko ambaliyar ruwa kuma an kashe dabbobi 825,000.

A ranar 17 ga watan Yulin, Kamfanin Dillancin Labaran Yonhap ya ba da rahoton cewa ruwan sama mai yawa ya lalata wuraren jama'a 628 da kadarori masu zaman kansu 317. A ranar 19 ga watan Yulin, Yonhap ya ba da rahoton cewa ambaliyar ruwa ta lalata gine-ginen jama'a 1,101 da gine-guna masu zaman kansu 1,047, musamman a kusa da lardin Kudancin Chungcheong. A ranar 22 ga watan Yulin, lalacewar da aka ruwaito ta karu zuwa wuraren jama'a 6,064 da kadarori masu zaman kansu 2,470 kamar yadda hedkwatar Tsakiya da Tsaro ta ruwaito. Yonhap ya kuma ba da rahoton cewa gidaje 471 sun nutse kuma wasu 125 sun lalace.

Akalla mutane 22 ne aka kashe a Arewacin Gyeongsang kuma wasu hudu ne aka kashe su a Lardin Chungcheong ta Kudu. A ranar 15 ga watan Yulin, wani rushewa ya faru a ƙauyen Baekseok-ri, Hyoja-myeon, Yecheon County, North Gyeongsang, Sanya ya kashe tsofaffi biyar. Ɗaya a halin yanzu an dauke shi ya ɓace. Lalacewar ambaliyar ta kai biliyan 751.3 (dala miliyan 590)

Gungpyeong No. 2 Abin da ya faru a karkashin kasa

A Osong, wani gari kusa da Cheongju, mutane 14 sun mutu lokacin da motocinsu suka makale a cikin Gungpyeong No. 2 Underpass bayan bakin Kogin Miho ya fashe a ranar 15 ga Yuli. Jami'an kashe gobara sun kiyasta cewa ramin ya cika da ruwa a cikin minti biyu zuwa uku, ya kama motoci 15 a cikin hanyar karkashin kasa. Masu ceto ɗari tara, ciki har da masu nutsewa, sun shiga cikin binciken ramin.

An bayar da gargadi na ambaliyar ruwa sa'o'i hudu kafin hadarin, wanda ya haifar da wasu su soki hukumomin yankin da gwamnatin lardin saboda rashin rufe ramin. A ranar 28 ga watan Yulin, an tura kananan hukumomi 36 da jami'an kashe gobara don bincike dangane da lamarin.

Ruwan madatsar ruwa

A cikin Gundumar Hwasun, madatsar ruwan Dongbok, wacce ke samar da ruwa ga birnin Gwangju da ke kusa, tana da yawan tan 800,000 a kowace awa. Gundumar Hwasun ta ba da shawarar kwashewa zuwa ƙauyuka 10 masu ƙasƙanci. Wannan lamarin ya sake maimaita irin wannan taron daga 2020, inda wani ambaliyar ya haifar da ambaliyar gidaje 30. Saboda iyakantaccen ikon kula da ambaliyar ruwa na madatsar ruwan (da farko madatsar ruwa ce), mazauna sun yi kira ga sake fasalin madatsar.

Wuraren al'adun gargajiya

Yankunan Tarihin Al'adu guda hamsin sun lalace saboda ruwan sama mai yawa ciki har da gidajen hanok na zamanin Joseon a lardin Gyeongsang ta Arewa, Gidan Tarihi na Manhoe a Gundumar Bonghwa, wanda ya sha wahala sakamakon rushewar ƙasa, da kuma Gidan Choganjeong a cikin gundumar Yecheon . Sauran wuraren da suka lalace sun hada da Gongsanseong Fortress da Mungyeong Saejae .

Amsar gwamnati

Firayim Minista Han Duck-soo ya yi kira ga tura Sojojin Jamhuriyar Koriya don gudanar da ayyukan bincike da ceto saboda rushewar ayyukan jirgin kasa a Koriya ta Kudu. Shugaba Yoon Suk Yeol ya nuna canjin yanayi a matsayin yiwuwar dalili, yana mai cewa "wannan irin mummunan yanayi zai zama ruwan dare ... dole ne mu yarda da canjin yanayi yana faruwa, kuma mu magance shi. " Ya kara da cewa: "Ba za mu iya kiran irin wannan yanayi mara kyau ba. " Ya kuma yi kira ga buƙatar inganta tsarin don saka idanu kan matakan ruwa. " Yoon ya sanya yankuna goma sha uku "yanki na bala'i na musamman", wanda zai sa su cancanci tallafin kuɗi a kokarin agaji. A wani taron manema labarai, Ma'aikatar Haɗin Kai ta nemi gwamnatin Koriya ta Arewa ta sanar da gwamnatin Koriya da duk wani shiri na sakin ruwa daga madatsar ruwan Hwanggang.

Tun daga ranar 15 ga watan Yulin, an dakatar da jiragen kasa da sabis na KTX a yankunan da abin ya shafa. Korail, mai ba da sabis na jirgin ƙasa, ya sanar da cewa jiragen da abin ya shafa za su ci gaba da aiki da zaran an kammala binciken lalacewar tsari. A ranar 17 ga watan Yulin, Shugaba Yoon ya ziyarci lardin Gyeongsang ta Arewa. A wannan rana, gwamnatinsa ta kaddamar da binciken binciken da ke duba yadda ake kula da ambaliyar, musamman a cikin abin da ya faru a karkashin kasa. A ranar 27 ga watan Yulin, Majalisar Dokoki ta Kasa ta zartar da lissafi don hana lalacewar ambaliyar ruwa, sake fasalin Dokar Kogin.

Mutuwar Chae Su-geun

A ranar 19 ga watan Yulin, Chae Su-geun, wani sojan Ruwa na Koriya ta Kudu, ya mutu yayin aikin bincike da ceto a Yecheon County. Bayan an sake sanya shi daga binciken ƙasa zuwa binciken karkashin ruwa ba tare da kayan aikin tsaro masu dacewa ba, musamman rasa jaket na ceto, ambaliyar ruwa ta kwashe shi. Mutuwar da yunkurin da aka yi a binciken ya haifar da babbar gardama a Koriya ta Kudu kuma ya lalata amincewar jama'a game da shugabancin Yoon Suk Yeol.

Binciken farko da Marine Corps ya yi ya zargi mutane takwas, ciki har da kwamandan Chae, da sakaci da yiwuwar maslaughter. Duk da amincewa da binciken da aka yi da farko, Ministan Tsaro Lee Jong-sup daga baya ya ba da umarnin cewa a dakatar da mikawa ga 'yan sanda, sannan ya zargi shugaban binciken Marine Corps da rashin amincewa. Wani bita na rahoton da Ma'aikatar Tsaro ta amince da shi ya rage yawan wadanda ake tuhuma zuwa biyu.

A watan Maris na shekara ta 2024, an nada Lee Jong-sup a matsayin jakada a Ostiraliya. Koyaya, ya yi murabus daga mukamin bayan ƙasa da wata ɗaya saboda rikice-rikicen da ke gudana game da mutuwar Chae. A watan Satumbar 2024, Kwamitin Shari'a da Shari'a na Majalisar Dokokin Koriya ta Kudu ya zartar da lissafin da ke kira ga bincike na musamman kan zarge-zargen tsangwama na gwamnati a cikin binciken kan mutuwar Chae. Shugaba Yoon a baya ya yi watsi da irin wannan takardun kudi.