Jump to content

Amos N. Wilson

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Amos N. Wilson
Rayuwa
Haihuwa Hattiesburg (mul) Fassara, 23 ga Faburairu, 1941
ƙasa Tarayyar Amurka
Mutuwa Brooklyn (mul) Fassara, 14 ga Janairu, 1995
Karatu
Makaranta The New School (mul) Fassara
Fordham University (en) Fassara
Morehouse College (en) Fassara
Sana'a
Sana'a marubuci, mai falsafa, psychologist (en) Fassara da sociologist (en) Fassara
Employers City University of New York (en) Fassara
Wanda ya ja hankalinsa Marcus Garvey

Amos Nelson Wilson (Fabrairu 23, 1941 [1] (ko 1940 [2]) - Janairu 14, 1995 [3]) masanin ilimin halayyar dan adam Ba-Amurke ne, masanin ilimin zamantakewa, mai tunani na Pan-African, masani, marubuci kuma farfesa na ilimin halin dan Adam a Jami'ar City na New York.[4]

Rayuwar farko da ilimi

[gyara sashe | gyara masomin]

An haife shi a Hattiesburg, Mississippi, a cikin 1941[5] Wilson ya kammala karatun digirinsa na farko a Kwalejin Morehouse a Atlanta, Jojiya a cikin 1964, digiri na biyu a Sabuwar Makarantar Nazarin Zamani, kuma ya sami digiri na PhD daga Jami'ar Fordham a New York.[6] Wilson ya yi aiki a matsayin masanin ilimin halayyar dan adam, ma'aikacin jin dadin jama'a, jami'in kula da gwaji da kuma matsayin mai kula da horo a Sashen Shari'a na Yara na Birnin New York. A matsayinsa na malami, Wilson kuma ya koyar a Jami'ar City ta New York daga 1981 zuwa 1986 da kuma Kwalejin New Rochelle daga 1987 zuwa 1995. Ya kuma kasance malami mai koyarwa na kwalejoji da yawa a yankin New York, gami da Cibiyar Fasaha ta New York. Ranar 14 ga Janairu, 1995, Wilson ya mutu daga matsalolin bugun jini a wani asibiti na gida a Brooklyn, NY. Yana da shekara 53. Wadanda suka tsira sun hada da dansa, Raheem.

Ra'ayi kan mulki da wariyar launin fata

[gyara sashe | gyara masomin]

A cewar AALBC.com, "Wilson ya yi imanin cewa babban ikon bambance-bambance tsakanin 'yan Afirka da wadanda ba 'yan Afirka ba shine babbar matsalar zamantakewar al'umma a karni na 21.[7] Ya yi imani da waɗannan bambance-bambancen iko, kuma ba kawai halayen wariyar launin fata ba, shine babban alhakin wanzuwar wariyar launin fata, da kuma ci gaba da mulkin mutanen Afirka a fadin duniya - fararen fata suna da ikon yin wariyar launin fata. "

A matsayinsa na masanin binciken Africana, Wilson ya ji cewa matsalolin zamantakewa, siyasa da tattalin arziki da Baƙar fata ke fuskanta a duk faɗin duniya, ya bambanta da na sauran kabilu; don haka, ya bayar da hujjar cewa ya kamata a yi watsi da manufar "daidaitaccen ilimi" don neman falsafa da tsarin da ya dace da bukatunsu. Wilson ya bayar da hujjar cewa aikin ilimi da hankali shine warware matsalolin musamman ga mutane da al'umma, da kuma tabbatar da rayuwar mutane da rayuwar rayuwar al'umma. Duk wani falsafar ilimi ko tsarin da ya kasa yin hakan bai isa ba.[8][9][10]

Wilson ya ci gaba da cewa ra'ayi na tatsuniya na ci gaba wanda yawancin Bakaken fata suka yi rajista da shi, karya ce; cewa haɗin kai zai iya faruwa ne kawai kuma ya ci gaba, a matsayin gaskiya na zamantakewa da tattalin arziki, muddin tattalin arzikin Amurka da na duniya ya ci gaba da fadada.[11] Idan irin wannan yanayin tattalin arziki ya kasance ya koma baya, ko kuma ya canza zuwa mafi muni, to, sakamakon da zai biyo baya zai iya haifar da karuwar rikice-rikicen kabilanci; don haka ya bukaci Baƙar fata da su yi la'akari da tarwatsewa a matsayin yuwuwar haƙiƙa - don shirya don duk yanayin hasashen - tare da fahimtar cewa ba a ba da tabbacin haɗin kai na har abada ba.

Wilson kuma ya yi imanin cewa wariyar launin fata wani lamari ne da ya samo asali daga tsari da hukumomi wanda ya samo asali daga rashin daidaito na dangantaka tsakanin kungiyoyi, kuma yana iya dagewa ko da kuma lokacin da karin maganganunsa ba su kasance ba.[12] Don haka, za a iya kawar da wariyar launin fata ne kawai ta hanyar canza al'umma (tsari) da tsarin dangantakar iko.

  1. Atlanta Black Star, 5 Signs Showing You May Suffer From 'Mental Slavery' by Dr. Amos Wilson, by A Moore (March 21, 2014) [3] (Retrieved 29 March 2019)
  2. Jackson-Lowman, H., and Jamison, D.F., Honoring the scholarship of Amos Wilson (2013), The Journal of Pan African Studies, 6(2), 4-8 [in] Kiara Thorp and Andrea D. Lewis. "Amos Wilson 1940 - 1995" [in] Lewis, Andrea D., Taylor, Nicole A., Unsung Legacies of Educators and Events in African American Education (Chapter 12), Springer (2019), p. 75-79, ISBN 9783319901282. For year of birth (1940), see page 78: "Dr. Amos N. Wilson was born in Hattiesburg, Mississippi in 1940 to Lugenia and Oscar Wilson (Jackson-Lowman & Jamison, 2013). Wilson attended Morehouse College and furthered his education at the New School for Social Research and Fordham University..."[1]
  3. Liburd, Sean, Awaken the Mind: Communion with Sean Liburd, Xlibris Corp"Amos N. Wilson - Wikipedia" https://en.m.wikipedia.org/wiki/Amos_N._Wilson#/editor/oration (2008), p. 31, ISBN 9781453501948 [4] (Retrieved 29 March 2019)
  4. Our Time Press, Dr. Amos Wilson: Why We Do The Things We Do, February 26, 2016 [5
  5. Jackson-Lowman, H., and Jamison, D.F., Honoring the scholarship of Amos Wilson (2013), The Journal of Pan African Studies, 6(2), 4-8 [in] Kiara Thorp and Andrea D. Lewis. "Amos Wilson 1940 - 1995" [in] Lewis, Andrea D., Taylor, Nicole A., Unsung Legacies of Educators and Events in African American Education (Chapter 12), Springer (2019), p. 75-79, ISBN 9783319901282. For year of birth (1940), see page 78: "Dr. Amos N. Wilson was born in Hattiesburg, Mississippi in 1940 to Lugenia and Oscar Wilson (Jackson-Lowman & Jamison, 2013). Wilson attended Morehouse College and furthered his education at the New School for Social Research and Fordham University..."[1]
  6. Review of Honoring the Scholarship of Amos Wilson by Jackson-Lowman, Huberta; Jamison, DeReef F. [in] The Journal of Pan African Studies [2] Archived 2019-03-30 at the Wayback Machine
  7. The African American Literature Book Club, Amos N. Wilson (bio) [6] (Retrieved 30 March 2019
  8. Howard, Kamm (The Amos N. Wilson Institute), Awakening the Natural Genius in Black Children Workshop, The Journal of Pan African Studies, vol.6, no.2 (July 2013), pp. 83-86, 88 (PDF, pp. 1-4, 6)
  9. Wilson, Amos N., Awakening the natural genius in Black children., Afrikan World InfoSystems (1992), pp. 1-2, 6, ISBN 9781879164017
  10. Amos N. Wilson, "African Centered Consciousness Vs. New World Order: Garveyism in the Age of Globalism" (1999) [in] Howard, Kamm (The Amos N. Wilson Institute), Awakening the Natural Genius in Black Children Workshop, The Journal of Pan African Studies, vol.6, no.2 (July 2013), pp. 86-90 (PDF, pp. 4-8) [7] (Retrieved 30 March 2018)
  11. Wilson, Amos N. (1993). The falsification of Afrikan consciousness : Eurocentric history, psychiatry, and the politics of white supremacy (1st ed.). New York: Afrikan World InfoSystems. ISBN 1-879164-02-7. OCLC 29859652.
  12. Onitaset (2012-06-11). "Dr. Amos Wilson's Last Interview (1995)". African Blood Siblings. Retrieved 2020-06-15