Chinweizu
![]() | |
---|---|
Rayuwa | |
Haihuwa |
Eluoma (en) ![]() |
ƙasa | Najeriya |
Harshen uwa | Harshen, Ibo |
Karatu | |
Makaranta |
Massachusetts Institute of Technology (en) ![]() University at Buffalo (en) ![]() Makarantar Sakandare ta Gwamnati, Afikpo |
Harsuna |
Turanci Pidgin na Najeriya |
Sana'a | |
Sana'a | maiwaƙe da ɗan jarida |
Nauyi | 77 kg |
Tsayi | 1.3 m |
Employers |
San José State University (en) ![]() |
Chinweizu Ibekwe (an haife shi 26 Maris 1943), wanda aka fi sani da suna Chinweizu,[1] kuma da sunan alkalami Maazi Chinweizu, ɗan Najeriya ne mai suka, marubuci, mawaƙi, kuma ɗan jarida.[2] Yayin da yake karatu a Amurka a lokacin motsi na Black Power, Chinweizu ya sami tasiri ga falsafar Harkar Baƙar fata.[3] Yana da alaƙa da Black Orientalism kuma ya fito a matsayin ɗaya daga cikin manyan mutane a aikin jarida na Najeriya na zamani, yana rubuta wani shafi mai tasiri sosai a cikin The Guardian of Lagos.[4]
Sharar fage da karatu
[gyara sashe | gyara masomin]An haifi Chinweizu a shekara ta 1943 a garin Eluoma, a Isuikwuato a yankin Gabashin Najeriya wanda a yau ake kiransa da jihar Abia, dake yankin kudu maso gabashin Najeriya.[5] Ya yi karatu a Sakandaren Gwamnati da ke Afikpo a Jihar Ebonyi, daga baya kuma ya halarci kwaleji a Cibiyar Fasaha ta Massachusetts (MIT), inda ya karanta ilimin falsafa da lissafi, inda ya samu digiri na farko a fannin Kimiyya a shekarar 1967, wato shekarar da aka yi yakin basasa a Najeriya, wanda ya dauki shekaru biyu da rabi. A lokacin da yake zaune a Cambridge, Massachusetts, Chinweizu ya kafa kuma ya gyara Biafra Review (1969-70).
Ya yi karatun Ph.D. a Jami'ar Jihar New York a Buffalo, karkashin kulawar masanin kimiyyar siyasa Claude E. Welch Jr.[6] Da alama Chinweizu ya sami sabani da kwamitin karatunsa kuma ya tafi da rubutunsa, wanda ya buga a matsayin The West and the Rest of Us: White Predators, Black Slavers, and the African Elite by Random House a 1975. Ya kai littafin SUNY, Buffalo, inda ya nema, kuma nan take aka ba shi lambar yabo ta Ph.D. a shekarar 1976, shekara guda bayan ya buga littafin. Don haka, littafin ya warware rashin jituwarsa da mashawartansa a cikin yardarsa.[7]
Koyarwa da jigogi
[gyara sashe | gyara masomin]Chinweizu ya fara koyarwa a kasashen waje, a MIT da San Jose State University. Ya dawo Najeriya ne a farkon shekarun 1980, inda ya yi aiki tsawon shekaru a matsayin marubuci a jaridu daban-daban a kasar sannan kuma ya yi kokarin inganta bakar fatar gabas ta tsakiya a Pan-Africanism. A Najeriya, ya zama mai sukar adabi, inda ya rika kai hari ga abin da yake gani a matsayin ficewar wasu marubutan Najeriya, musamman Wole Soyinka, kuma shi ne editan mujallar adabin Najeriya, Okike. Sanannen tsoma bakin Chinweizu kan wannan batu ya zo a cikin makalar “The Decolonization of African Literature” (daga baya aka fadada shi zuwa littafin 1983 Toward the Decolonization of African Literature), wanda Soyinka ya mayar da martani a wata makala mai taken “Neo-Tarzanism: The Poetics of Pseudo-Transition”. Daga cikin sauran ayyukan Chinweizu akwai Anatomy of Power Female,[8] a cikinsa ya tattauna matsayin jinsi, maza da mata.
Chinweizu ya yi nuni da cewa mulkin mallaka na Larabawa da musuluntar da Afirka ba shi da bambanci da mulkin mallaka na Turawa.[9] Mummunan yaƙe-yaƙe da tilasta musu tuba da bautar da Kiristocin Turawa suka yi, su ma Larabawa musulmi ne suka yi. Hasali ma mulkin mallaka da bautar da Larabawa suka yi wa Afirka ya faro ne tun kafin Turawa ya kuma ci gaba da wanzuwa a kasashen Sudan da Muritaniya da sauran kasashen yankin Sahel. Kwanan nan ya buga wani kwatancen kwatance wanda ke nuna makamancin tarihin cin zarafin da Turawa da Larabawa suka yi wa ’yan asalin Afirka. Ya sha suka kan ra’ayin da jama’a ke yi na cewa Musulunci ya kubuta daga bauta da wariyar launin fata. Addinin Musulunci da al'adun Larabawa kamar yadda kiristoci da al'adun Turawa suke da yawa.[10][11]
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ R. Victoria Arana, "Chinweizu (1943–)", The Facts on File Companion to World Poetry: 1900 to the Present, Facts On File, Inc., 2008, p. 102.
- ↑ Ugo, Sophia. "200 authors and(2).doc". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
- ↑ Simon Gikandi, "Chinweizu", Encyclopedia of African Literature, Routledge, 2002, p. 146
- ↑ Appiah, Kwame Anthony (1 January 1988). "Out of Africa: Topologies of Nativism". Yale Journal of Criticism. 2 (1)
- ↑ Stringer, Jenny; Sutherland, John (2005-01-01), Stringer, Jenny (ed.), "Chinweizu", The Oxford Companion to Twentieth-Century Literature in English, Oxford University Press, doi:10.1093/acref/9780192122711.001.0001, ISBN 978-0-19-212271-1, retrieved 2024-06-19
- ↑ Claude E. Welch, Jr." Archived 2015-12-09 at the Wayback Machine, Faculty, University of Buffalo, State University of New York
- ↑ Chinweizu - World Afropedia". worldafropedia.com. Retrieved 2020-05-28
- ↑ Anatomy of female power
- ↑ "anatomy of female power summary". www.surveyboardsarawak.com. Retrieved 2021-05-23
- ↑ Dukuzumurenyi, Ambakisye-Okang. "Collection of Articles by Professor Chinweizu" – via Academia.edu.
- ↑ Chinweizu, "Black Enslavement:Arab and European Compared" Archived 2015-04-02 at the Wayback Machine, 2007.