Cutar girman jiki

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Acromegaly
Lower jaw showing the classic spacing of teeth due to acromegaly.Acromegaly
Lower jaw showing the classic spacing of teeth due to acromegaly.Acromegaly
Lower jaw showing the classic spacing of teeth due to acromegaly.
Rabe-rabe da ma'adanai da waje
SymptomsEnlargement of the hands, feet, forehead, jaw, and nose, thicker skin, deepening of the voice[1]
ComplicationsType 2 diabetes, sleep apnea, high blood pressure, [1] high cholesterol, heart problems, particularly enlargement of the heart (cardiomyopathy), osteoarthritis, spinal cord compression or fractures, increased risk of cancerous tumors, precancerous growths (polyps) on the lining of the colon.[2]
OnsetMiddle age[1]
CausesExcess growth hormone[1]
DiagnosisBlood tests, medical imaging[1]
Similar conditionsPachydermoperiostosis[3]
TreatmentSurgery, medications, radiation therapy[1]
MedicationSomatostatin analogue, GH receptor antagonist[1]
OutcomeUsually normal (with treatment), 10 year shorter life expectancy (no treatment)[4]
Frequency3 per 50,000 people[1]

Acromegaly cuta ce da ke haifar da girman jiki na wuce gona da iri na wasu sassan jikin mutum. Yana faruwa ne ta yawan sinadaran jiki masu saka girma. bayan girman dan adam yazo karshe . Alamar farko shine girman hannaye da kafafu. Hakanan ana iya samun haɓakar goshi, mukamuki, da hanci. Sauran alamomin da zasu bayyana suna iya hadawa da ciwon gabobi, fata mai kauri, kakkauran murya, ciwon kai, da matsaloli tare da hangen nesa . [1] Matsalolin cutar na iya haɗawa da nau'in ciwon sukari na 2, rashin barci, da hawan jini . [1]

Abinda ke kawo ta da kuma yadda za'a gane cutar[gyara sashe | gyara masomin]

Acromegaly yawanci yana faruwa ne ta hanyar pituitary wata abace wanda ke samar da sinadaran jiki masu kara girma. . A cikin fiye da kashi 95 cikin 100 na al'amuran da suke kawo wannan yana faruwa ne saboda ciwon dajin pituitary gland., wanda aka sani da adenoma pituitary . Sharadi ba a gadonsa .

Acromegaly yana da wuyar ganowa saboda babu wani yawan girma dari a wani sashe na jiki. Bincike shine ta hanyar auna sinadaran girma na jiki bayan mutum ya cinye maganin glucose, ko kuma ta hanyar auna sinadaran girma na insulin-kamar a cikin jini. Bayan ganewar asali, ana gudanar da hoton likita na pituitary don sanin ko akwai adenoma. Idan sinadaran girman suka wuce haddia lokacin yarina t, sakamakon shi ne yanayin gigantism maimakon acromegaly, kuma shi ne halin da wuce kima a wurin girma da kuma tsawo.

Magani[gyara sashe | gyara masomin]

Zabubbukan da ke akwai na magance cutar sun hada da tiyata don cire kari, magunguna, da kuma maganin radiation. Tiyata yawanci shine mafi ingantaccen magani; karami dari, mafi kusantar tiyata zai zama magani. Idan tiyata batayi ba, ana iya amfani da analogues na somatostatin ko antagonists masu karba na GH. Ana iya amfani da maganin radiation idan tiyata ko magunguna ba su da tasiri sosai. [5] Idan ba tare da magani ba, tsawon rayuwa yana raguwa da shekaru 10; tare da magani, Tsawon rayuwa baya rangewa.[4]

Kididdigar tarihi,[gyara sashe | gyara masomin]

Cutar girman sassan jiki yana shafar kusan 3 a cikin 50,000 na mutane. An fi gano shi a tsakiyar shekaru. [6] yana shafar Maza da mata da daidaiton yawa. [7] Nicolas Saucerotte ya fara bayyana shi a cikin littafin likitanci a shekarar 1772. [8] [9] Kalmar ta fito daga Girkanci bκρον ( akron ) ma'ana "extremity", da μέγα ( mega ) ma'ana "babba". [6]

Alamomin cuta[gyara sashe | gyara masomin]

Siffofin da za su iya haifar da babban matakin sinadarin girman jikin ko karin girman jikin sun hada da

Matsalolin da zasu iya biyo baya[gyara sashe | gyara masomin]

Matsi na optic chiasm ta habakar adenoma pituitary wanda ke haifar da matsalolin gani [17]

Yanayin da zaya iya kawowa.[gyara sashe | gyara masomin]

Pituitary adenoma[gyara sashe | gyara masomin]

Kusan kashi 98 cikin 100 na al'amuran Girman sassan jiki suna faruwa ne saboda yawan hadakar sinadarin saka girma na jiki ta hanyar kwayar cuta mai laushi na glandan pituitary da ake kira adenoma . [18] Wadannan ciwace-ciwacen suna samar da hormone girma da yawa kuma suna damfara kewayen kyallen kwakwalwa yayin da suke girma. A wasu lokuta, suna iya danne jijiyoyi na gani . Fadada kwayar kwayar cuta na iya haifar da ciwon kai da damuwa na gani. Bugu da kari, matsawa na nama na pituitary na al'ada da ke kewaye zai iya canza samar da wasu hormones, wanda ke haifar da canje-canje a cikin haila da zubar da nono a cikin mata da rashin karfi a cikin maza saboda rage yawan samar da testosterone . [19]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named NIH2012
  2. "Acromegaly". mayoclinic.org.
  3. Guglielmi G, Van Kuijk C (2001). Fundamentals of Hand and Wrist Imaging (in Turanci). Springer Science & Business Media. p. 205. ISBN 9783540678540. Archived from the original on 2017-09-08.
  4. 4.0 4.1 vanc. Missing or empty |title= (help)
  5. Empty citation (help)
  6. 6.0 6.1 Empty citation (help)
  7. vanc. Missing or empty |title= (help)
  8. vanc. Missing or empty |title= (help)
  9. Empty citation (help)
  10. vanc. Missing or empty |title= (help)
  11. 11.0 11.1 11.2 11.3 . 6 Invalid |url-status=294–302 (help); Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  12. Empty citation (help)
  13. . 6 Invalid |url-status=877–84 (help); Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  14. Empty citation (help)
  15. Empty citation (help)
  16. . 6 Invalid |url-status=294–302 (help); Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  17. Empty citation (help)
  18. Empty citation (help)
  19. Empty citation (help)