Dorcy Rugamba
![]() | |
---|---|
Rayuwa | |
Haihuwa | Kigali, Satumba 1969 (55 shekaru) |
Mazauni | Beljik |
Karatu | |
Harsuna |
Faransanci Turanci Kinyarwanda (en) ![]() Harshen Swahili |
Sana'a | |
Sana'a |
author (en) ![]() |
IMDb | nm6313598 |
Dorcy Rugamba (an haife ta a shekara ta 1969) marubuciya ce ta ƙasar Rwanda, ɗan wasan kwaikwayo, mai rawa, kuma darektan mataki. Da yake ya tsira daga Kisan kare dangi na Rwanda na 1994, inda aka kashe iyayensa da yawancin iyalinsa, yawancin ayyukansa sun mayar da hankali kan wannan da sauran kisan kare kare dangi. Ya kuma yi fim a fina-finai. Ya kafa Rwanda Arts Initiative da kuma Kigali Triennial . Littafin tarihinsa na 2024 wanda aka keɓe ga danginsa da ba su nan, Hewa Rwanda, une lettre aux absents ana gabatar da shi a cikin fassarar Turanci a matsayin wasan kwaikwayon tare da kiɗa, wanda ake kira Hewa Rwanda، Wasika ga Absent, wanda aka fara a watan Fabrairun 2025 a Bikin Adelaide a Ostiraliya.
Rayuwa ta farko da ilimi
[gyara sashe | gyara masomin]Dorcy Rugamba was born in Rwanda in 1969,[1] the son of Cyprien and Daphrose Rugamba. Cyprien Rugamba (a Hutu man) was a writer, choreographer, composer, and museum curator, and Daphrose was a Tutsi woman.[2] The couple introduced the Catholic Charismatic Renewal and the Emmanuel Community to Rwanda in 1990.[3]
Mahaifinsa ne ya gabatar da Dorcy ga zane-zane.[2] Ya horar da rawa na gargajiya na Rwanda, Intore . [1]
Ya fara karatun magani a Jami'ar Kasa ta Rwanda . [1][lower-alpha 1] Yayinda Rugamba, mai shekaru 25 a wannan lokacin, ke ziyartar wata kawunta a kudancin Rwanda, da karfe 10 na safe a ranar 7 ga Afrilu 1994 'yan bindiga na Hutu suka mamaye gidan danginsa a Kigali. Wannan ya kasance kwana daya bayan kisan gillar shugaban, wanda ya nuna farkon Kisan kare dangi na Rwanda.[3] Sojoji sun tara kowa da kowa a gidan a lokacin: 'ya'ya shida na Cyprien da Daphrose, ciki har da' yan mata biyu masu shekaru tara da bakwai, da dan uwan su mai shekaru shida, tare da ma'aikacin iyali da iyayensa. Dukansu an kashe su da bindigogi, ban da daya daga cikin 'yan uwan Rugamba, wanda aka rufe shi da jikin sauran masu zubar da jini. Bayan sojoji sun tafi, yaron ya shiga waya kuma ya kira Rugamba. Bayan an gaya masa abin da ya faru, sai ya tsere daga kasar, da farko zuwa Burundi kuma daga ƙarshe zuwa Paris, sannan daga baya zuwa Belgium. Fiye da kwanaki 100, an kashe mutane miliyan daya.
Da yake sauka daga digiri na kantin magani (wanda bai ji daɗin komai ba), Rugamba ya juya zuwa zane-zane don taimaka masa ya warke kuma ya fahimci abin da ya faru. Ya yi karatu a Conservatoire royal de Liège a Belgium, inda ya lashe lambar yabo ta farko a cikin zane-zane.[2][1]
Ayyuka
[gyara sashe | gyara masomin]Ya hada hannu da aikin hadin gwiwa na Rwanda 94, wanda aka samar a cikin 1998 wani rukuni na masu fasaha daga fannoni daban-daban da kasashe daban-daban a Belgium da ake kira Groupov . Rugamba na ɗaya daga cikin marubutan rubutun kuma ya yi aiki a cikin wasan kwaikwayo na sa'o'i shida. Rwanda 94 ta fara ne a 1999 a bikin d'Avignon a Faransa, ta yi tafiya sosai a duniya, kuma ta lashe kyaututtuka da yawa a Belgium da Faransa. A shekara ta 2004, don yin bikin shekaru 10 bayan Kisan kare dangi na Rwanda, an gabatar da aikin a Butare, Kigali, da Bisesero, a Rwanda.[1]
A shekara ta 2001, ya kafa "Urwintore" Workshops a Kigali, don yin ilimin zane-zane, halitta, da bincike.[1]
A shekara ta 2005, ya jagoranci kuma ya yi aiki a cikin L'Instruction, wasan da Peter Weiss ya yi bisa ga shari'ar masu aikata laifukan Auschwitz.[2][4] An yi wannan aikin a Rwanda, Faransa, Belgium, Ingila, Japan, da Amurka.[1]
Rugamba ya yi aiki tare da kamfanin Peter Brook, kuma tare da Rosa Gasquet da darektan Switzerland Milo Rau, tsakanin 2004 da 2008. Ya kuma yi aiki tare da gidan wasan kwaikwayo na ƙasar Belgium .
A shekara ta 2007 ya rubuta kuma ya samar da Bincike, wanda ya dogara da The Holocaust, yana kwatanta yadda kasar ke hulɗa da rauni. Tare da 'yan wasan kwaikwayo na Rwanda kawai, an shirya wasan ne a duniya, gami da Brussels, Paris, New York, Chicago, da Yokohama.
Hewa Rwanda
[gyara sashe | gyara masomin]A watan Maris na shekara ta 2024, littafin tunawa da shi wanda aka keɓe ga iyalinsa da ba su nan [2] kuma a matsayin kyauta ga 'ya'yansa, Hewa Rwanda, une lettre aux absents, Éditions JC Lattès ne ya buga shi. An yaba da shi sosai, kuma an zabi shi don Prix Renaudot . [5] An buga littafin a Turanci a matsayin Hewa Rwanda, Wasika ga Absent . [6][7] A watan Yunin 2024 ya gabatar da wasan kwaikwayon wannan sunan a gidan wasan kwaikwayo na Großes Haus a Braunschweig, Jamus, a matsayin wani ɓangare na Festival Theaterformen, kuma a watan Oktoba a Théâtre des Bouffes du Nord a matsayin wani bangare na Festival d'automne à Paris .[7][8] tare da Senegalese multi-instrumentalist Majnun, wanda sunansa yana nufin "madman" a Larabci.[6] An gabatar da karatun da ke gudana na rubutun da aka fassara a Portland, Maine, Amurka, a ranar 18 ga Janairun 2025, kafin a gabatar da shi a Adelaide_Festival" id="mwASc" rel="mw:WikiLink" title="Adelaide Festival">Bikin Adelaide a Adelaide, Australia, a watan Maris na 2025. [9][10] A cikin wannan aikin, yana amfani da fasaha a matsayin hanyar warkarwa.[11] Ya rubuta game da wannan aikin: "Yayin da Hewa Rwanda, Wasika ga Absent ke magana game da kisan kare dangi, tambayoyin makoki, da dangin da kusan an hallaka su, da farko ina so ya zama ba rubutu na tunawa ba amma waƙar rayuwa, don haka sautin rubutun da gangan ya kunshi haske, jin daɗi, shayari, kiɗa, da rayuwa a duk fannoninsa". Aikin shine samar da Rwanda Arts Initiative.[12] Ana kuma shirya wasan kwaikwayon sau uku a matsayin wani ɓangare na WOMADelaide, da kuma bikin waje na kiɗa da rawa wanda yake wani ɓangare na bikin Adelaide . [13] A cikin gabatarwa, yana magana game da abin da ya koya daga iyayensa da abin da yake gani, da kuma tsawon lokacin da ya dauki shi "don karɓar abin da ba a yarda da shi ba". Ta hanyar gabatar da irin waɗannan ayyukan, ya kasance kusa da waɗanda ba su nan, yana girmama rayuwarsu kuma yana samun kyau da shayari a duniya.[8]
Fim din
[gyara sashe | gyara masomin]Rugamba ya kuma bayyana a allon, a matsayin kansa da kuma a matsayin ɗan wasan kwaikwayo.[14]
Shi mai ba da labari ne a cikin shirin fim na 2016 game da iyayensa, J'entrerai au ciel en dansant (Zan shiga Heaven Dancing).[15][16][17]
- ↑ Source says that he also studied at the Catholic University of Louvain; however, this institution ceased to exist in 1969, so it may have been Université libre de Bruxelles?[1]
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 "Dorcy Rugamba Archives". Africities The most important democratic gathering in Africa. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Dorcy Rugamba". Festival d'Automne. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ 3.0 3.1 Lesegretain, Claire (16 September 2015). "L'Église se penche sur la sainteté d'un couple rwandais". La Croix (in Faransanci). Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "Bouffes du Nord". THEATREonline (in Faransanci). Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "ISPA 2025 New York Congress – Dorcy Rugamba". International Society for the Performing Arts. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ 6.0 6.1 "Hewa Rwanda Lettre aux absents • Dorcy Rugamba Majnun". Théâtre National. 17 October 2024. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ 7.0 7.1 "Hewa Rwanda". Festival Theaterformen. 23 June 2024. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ 8.0 8.1 "Hewa Rwanda". Théâtre des Bouffes du Nord. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "Events". Vibemap. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ Foster, Farrin (4 March 2025). "Festival review: Hewa Rwanda – Letter to the absent". InDaily. Retrieved 8 March 2025.
- ↑ Kelsey-Sugg, Anna; Ellen, Rosa (24 February 2025). "Dorcy Rugamba shares a story both devastating and hopeful in Hewa Rwanda: Letter to the Absent". ABC News. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "Letter to the absent". Adelaide Festival. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "Hewa Rwanda". WOMADelaide. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ Dorcy Rugamba on IMDb
- ↑ "J'entrerai au ciel en dansant ( 2016-12-26 (FR) )". Peliplat. 26 December 2016. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "Cyprien et Daphrose Rugamba, l'amour jusqu'au bout". magazine-zelie (in Faransanci). 19 September 2017. Retrieved 26 February 2025.
- ↑ "J'entrerai au ciel en dansant!". Communauté de l'Emmanuel (in Faransanci). 21 December 2016. Retrieved 26 February 2025.