Dutsen Ezana

Dutsen Ezana
Axum
More pictures
Wuri
Coordinates	14°08′16″N 38°43′23″E
History and use
Opening	4 century

Dutse Ezana tsohuwar dutse ce har yanzu tana tsaye a Axum na zamani a Habasha, cibiyar tsohuwar Masarautar Aksum. Wannan abin tunawa na dutse, wanda mai yiwuwa ya kasance daga karni na 4 na zamanin Kirista, ya rubuta juyowa na Sarki Ezana zuwa Kiristanci da cin nasarar da ya yi a yankuna makwabta daban-daban, gami da Meroë.

Daga AD 330 zuwa 356, Sarki Ezana ya mallaki tsohuwar Masarautar Aksum da ke tsakiyar Ƙarƙashin Afirka. Ya yi yaƙi da Nubians, kuma ya tuna da nasarorin da ya samu a kan allunan dutse don yabon Allah. Wadannan rubutun liturgical an rubuta su a cikin harsuna daban-daban na dā, gami da Habasha Semitic Ge'ez, Kudancin Larabawa Sabaic, da Girkanci. Hotunan sarki a cikin dutse sun ba da abin tunawa na harsuna uku a cikin harsuna daban-daban, kamar Dutsen Rosetta.

Cocin Orthodox na Habasha na Tewahedo ya fara ne a wannan lokacin. Tarihin Ikilisiya na Rufinus ya ba da labarin cewa Saint Frumentius, bawa da aka 'yantar da shi kuma mai koyar da saurayi Sarki, ya tuba da shi zuwa Kiristanci. Zuwa ƙarshen mulkinsa, Sarki Ezana ya kaddamar da kamfen akan Kushites a kusa da 350 wanda ya kawo mulkin Kush. An sami rubuce-rubucen dutse daban-daban da aka rubuta a Ge'ez (ta amfani da Rubutun Geʽez) a Meroë, tsakiyar birnin Kushites.

Haɗin waje

• Labarin Yanayi na Kasa
• Harden, J. M., "An gabatar da Littattafan Kirista na Habasha" (1926) Babi na II, "Barin Tarihi na Kasar da Ikilisiya", ya ƙunshi tattaunawar wannan rubutun