Jump to content

Duwatsun Baffin

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

,

Duwatsun Baffin
General information
Gu mafi tsayi Mount Odin (en) Fassara
Height above mean sea level (en) Fassara 2,147 m
Tsawo 700 km
Labarin ƙasa
Map
Tsarin Daidaiton Labarin Kasa 66°33′00″N 65°26′00″W / 66.55°N 65.4333°W / 66.55; -65.4333
Mountain range (en) Fassara Arctic Cordillera (en) Fassara
Wuri Baffin Island (en) Fassara
Bylot Island (en) Fassara
Kasa Kanada
Territory Nunavut (en) Fassara

Duwatsun Baffin ko Tsaunukan Baffin wani yanki ne na tsaunuka da ke kusa da bakin tekun arewa maso gabashin tsibirin Baffin da tsibirin Bylot, Nunavut, Kanada. Duwatsun da ke cike da kankara wani yanki ne na Arctic Cordillera kuma suna da wasu kololuwar kololuwar gabacin Arewacin Amurka, sun kai tsayin mita 1,525–2,146 (5,003–7,041 ft) sama da matakin teku. Duk da yake an raba su da jikin ruwa don yin tsibirin Baffin, suna da alaƙa da sauran tsaunukan tsaunuka waɗanda ke yin babban tsaunin Arctic Cordillera..

Mafi girman matsayi shine Dutsen Odin a tsayin mita 2,147 (7,044 ft) yayin da Dutsen Asgard (Sivanitirutinguak) a 2,015 m (6,611 ft) shine watakila mafi sani.[3] Mafi tsayi a tsaunin Baffin na arewacin shine Dutsen Qiajivik a 1,963 m (6,440 ft). Babu bishiyoyi a cikin tsaunin Baffin saboda suna arewacin layin bishiyar Arctic. Duwatsun da suka haɗa tsaunin Baffin sun kasance da farko tarwatsewar duwatsu masu girma dabam. An lulluɓe su da ƙanƙara har zuwa shekaru 1500 da suka wuce, kuma yawancin sassansu har yanzu suna cike da ƙanƙara. A fannin ilimin kasa, tsaunin Baffin sun kasance gefen gabas na Garkuwar Kanada, wanda ya mamaye yawancin yanayin Kanada.

Duwatsun Baffin a cikin Gidan shakatawa na Auyuittuq
Dutsen Asgard
Dutsen Thor
Dutsen Loki, Penny Icecap, Baffin Is.

Tsaunukan tsaunin Baffin sun rabu da fjords masu zurfi da kwaruruka masu ƙanƙara tare da manyan tsaunuka masu ban sha'awa da ƙanƙara. Dusar ƙanƙarar da ke cikin tsaunin Baffin tana da haske, ba ta kai a wurare kamar tsaunukan Saint Elias da ke kudu maso gabashin Alaska da kuma kudu maso yammacin Yukon waɗanda dusar ƙanƙara ta shafa.

Babbar kankara a cikin Dutsen Baffin ita ce Penny Ice Cap, wanda ke da yanki na km2 sq . A tsakiyar shekarun 1990s, masu binciken Kanada sun yi nazarin tsarin daskarewa da narkewa a cikin ƙarni ta hanyar hako samfurori na kankara.[1]

Tsire-tsire da dabbobi

[gyara sashe | gyara masomin]

Shuke-shuke masu yawa a cikin Dutse Baffin sune murfin da ba a ci gaba da shi ba na mosses, lichens da tsire-tsire masu tsayi kamar su sedge da cottongrass.

Ɗaya daga cikin tafiye-tafiye na farko na hawan dutse a cikin Dutsen Baffin ya kasance a cikin 1934 ta hanyar J.M Wordie, inda aka hau tsaunuka biyu da ake kira Pioneer Peak da Longstaff Tower.

An kafa filin shakatawa na Auyuittuq a cikin 1976. Yana da fasalin jejin Arctic da yawa, kamar fjords, glaciers da filayen kankara. A cikin Inuktitut - yaren mutanen Aboriginal na Nunavut, Inuit - Auyuittuq yana nufin "ƙasar da ba ta narke". Kodayake an kafa Auyuittuq a cikin 1976 a matsayin ajiyar wuraren shakatawa na kasa, an inganta shi zuwa cikakken wurin shakatawa na kasa a cikin 2000.

Akwai ƙauyuka na Inuit a cikin tsaunin Baffin kafin tuntuɓar Turai. An yi imanin tuntuɓar Turai ta farko ta masu binciken Norse ne a cikin ƙarni na 11, amma Martin Frobisher ne ya fara ganin rikodi na Tsibirin Baffin a lokacin neman hanyar Arewa maso Yamma a 1576.

  1. "Nunatsiaq News: Penney Ice Cap shrinking like the rest?". Archived from the original on 2008-05-12. Retrieved 2008-01-10.