Jump to content

Esther Mbulakubuza Mbayo

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Esther Mbulakubuza Mbayo
Member of the Parliament of Uganda (en) Fassara

Rayuwa
Haihuwa Luuka District (en) Fassara, 27 ga Afirilu, 1971 (53 shekaru)
ƙasa Uganda
Mazauni Kampala
Karatu
Makaranta Jami'ar Makerere
Harsuna Turanci
Sana'a
Sana'a ɗan siyasa

Esther Mbulakubuza Mbayo (née Esther Mbulakubuza), 'yar siyasar ƙasar Uganda ce. Ita ce ministar shugaban ƙasa a majalisar ministocin Uganda. [1] [2] [3] [4] An naɗa ta a wannan matsayi a ranar 6 ga watan Yuni 2016, ta maye gurbin Frank Tumwebaze, wanda aka naɗa shi a Ma'aikatar Harkokin Watsa Labarai da Sadarwa. [5] Ta kuma yi aiki a Majalisar Dokokin Uganda, a matsayin Wakiliyar Mata na gundumar Luuka. [6]

Tarihi da ilimi

[gyara sashe | gyara masomin]

An haife ta a gundumar Luuka ta yau, a yankin Busoga, a yankin Gabashin Uganda, a ranar 27 ga watan Afrilu 1971. [6] Ta yi karatu a Makarantar ’Yan mata ta Wanyange don karatunta na O-Level da A-Level. Ta halarci Jami'ar Makerere, ta kammala karatunta a shekarar 2005, tare da Bachelor of Commerce, tare da ƙwarewa a lissafin kuɗi. [7] Har ila yau, tana da takardar shaidar da Cibiyar Institute of Chartered Secretaries and Administrators ta bayar. [6]

A cikin shekarar 1997, ta yi aiki a matsayin mai binciken cikin gida na Transocean Uganda Limited. Daga watan Nuwamba 1999 zuwa 2002, ta yi aiki a matsayin mataimakiyar asusu a Lonrho Motors Uganda Limited, dillalan motoci masu zaman kansu a Kampala. Daga watan Janairu 2003 har zuwa Fabrairu 2006, ta yi aiki a matsayin akawunta a Lonrho Motors. Daga nan ta tafi aiki a Commercial Firms Uganda Limited a matsayin akawunta, dag watan a Afrilu 2006 har zuwa watan Agusta 2007. A lokaci guda, daga watan Satumba 2001 har zuwa watan Yuni 2008, ta yi aiki a matsayin akawunta a Socket Works Uganda Limited. Daga watan Fabrairu 2008 har zuwa watan Disamba 2010, ta yi aiki a matsayin mai kula da kuɗi a Cooper Motor Corporation Uganda. An zaɓe ta a matsayin 'yar majalisar wakilai ta gundumar Luuka a babban zaɓen shekarar 2016, [6] [7] ta doke shugaba mai ci Evelyn Kaabule. [8] [9] A baya dai ta doke Kaabule a zaɓen fidda gwani na NRM. A ranar 6 ga watan Yuni 2016, an naɗa ta a matsayin ministar fadar shugaban ƙasa. [5] [9]

A zaɓen shugaban ƙasa da na 'yan majalisar dokokin Uganda na shekarar 2021, Mbayon ta sake lashe wani wa'adin mulki (2021-2026) [10] [11]

Sauran ayyuka

[gyara sashe | gyara masomin]

A lokaci guda kuma tana aiki a matsayin shugabar kungiyar mata ta gunduma a jam'iyyar siyasa ta National Resistance Movement mai mulki da kuma sakatariyar kungiyar shugabannin mata ta Busoga.

Rayuwa ta sirri

[gyara sashe | gyara masomin]

Esther Mbayo ta auri George William Mbayo kuma ma’auratan suna da ‘ya’ya uku. [7] A watan Nuwamba 2020, ta rasa ɗanta ɗaya tilo Ian Mawanda wanda ya mutu sakamakon rikice-rikicen zuciya bayan aikin jiki a ɗakin motsa jiki. [12] [13] [14] [15] [16]

  • Majalisar ministocin Uganda
  • Majalisar Uganda
  1. "Cabinet Secretariat - The Republic of Uganda". cabinetsecretariat.go.ug. Archived from the original on 14 May 2021. Retrieved 2021-04-03.
  2. "H.E. Esther Mbayo". Nordic-African Business Summit (in Turanci). Retrieved 2021-04-03.
  3. Gulumaire, Andrew. "Luuka Celebrates First Ministerial Appointment". Uganda Radio Network (in Turanci). Retrieved 2021-04-03.
  4. "Ministers | Office Of The President". www.op.go.ug. Archived from the original on 6 May 2021. Retrieved 2021-04-03.
  5. 5.0 5.1 Uganda State House (6 June 2016). "Museveni's new cabinet list At 6 June 2016" (PDF). Archived from the original (PDF) on 7 October 2016. Retrieved 10 June 2016. Cite error: Invalid <ref> tag; name "New" defined multiple times with different content
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 POU (26 October 2016). "Profile of Esther Mbulakubuza Mbayo". Parliament of Uganda (POU). Archived from the original on 21 March 2018. Retrieved 26 October 2016. Cite error: Invalid <ref> tag; name "Palm" defined multiple times with different content
  7. 7.0 7.1 7.2 Monitor Team (8 June 2016). "Who are the new faces in Museveni's Cabinet?: Mbayo Esther, Presidency Minister". Archived from the original on 12 January 2017. Retrieved 10 June 2016. Cite error: Invalid <ref> tag; name "Who" defined multiple times with different content
  8. "2015/2016 General Elections Report" (PDF). Electoral Commission. August 2016. Retrieved 22 May 2017.
  9. 9.0 9.1 Nkwanga, Andrew (7 June 2016). "Mbayo Ministerial Appointment Sparks Celebrations in Luuka". Chimpreports.com. Retrieved 26 October 2016.
  10. "Luuka District - 2021 General Election - Visible Polls". visiblepolls.org (in Turanci). Retrieved 2021-04-03.
  11. "New Parliament takes shape". Daily Monitor (in Turanci). Retrieved 2021-04-03.
  12. "Condolences to Hon. Mbayo and family upon the loss of Ian". NRM Chairman & Head of State Political Office (in Turanci). 2020-11-29. Archived from the original on 29 November 2020. Retrieved 2021-04-03.
  13. "Minister Esther Mbayo's only child dies". Watchdog Uganda (in Turanci). 2020-11-29. Retrieved 2021-04-03.
  14. "Minister Mbayo: My Son Died of Heart Failure After Numerous Body Workouts". Campus Bee (in Turanci). 2020-12-02. Retrieved 2021-04-03.
  15. "Presidency Minister Esther Mbayo's only son dies". The Informer UG (in Turanci). 2020-11-29. Archived from the original on 16 October 2022. Retrieved 2021-04-03.
  16. "Makerere fresh graduate Dies after Gyming • The Campus Times". The Campus Times (in Turanci). 2020-11-30. Retrieved 2021-04-03.