Jump to content

Garkuwar Mutum

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Infotaula d'esdevenimentGarkuwar Mutum

Iri laifin yaki
non-combatant (en) Fassara
Mai ganowa ko mai ƙirƙira Mahatma Gandhi
Nufi protection (en) Fassara
Chronology (en) Fassara
1936–1939 Arab revolt in Palestine (en) Fassara
Battle of Shanghai (en) Fassara
Warsaw Uprising (en) Fassara
Vinkt Massacre (en) Fassara
Battle of Okinawa (en) Fassara
Battle of Manila (en) Fassara
Yaƙin Aljeriya
Battle of the Notch (en) Fassara
Tel al-Zaatar massacre (en) Fassara
Katin Garkuwar Mutum na Sergey Solomko

Garkuwar ɗan adam ba mai yaƙi ba ne (ko ƙungiyar waɗanda ba masu yaƙi ba) waɗanda ko dai masu sa kai ko kuma an tilasta su kare ƙaunataccen manufa ta soja don hana abokan gaba daga kai masa hari. Karni na 20 da 21 suna da ayyuka da yawa waɗanda suka yi amfani da garkuwar ɗan adam ba tare da son rai ba. Amfani da garkuwar ɗan adam na son rai ya yi amfani da shi, musamman tare da Mahatma Gandhi ta amfani da manufar a matsayin kayan aiki na juriya.

Tarihin Shari'a

[gyara sashe | gyara masomin]

Garkuwar ɗan adam wata ƙungiya ce wadda ba ta yaƙi ba (ko gungun waɗanda ba mayaƙa ba) waɗanda ko dai sun yi aikin sa kai ko kuma aka tilasta musu su kare halaltacciyar manufar soji domin su hana abokan gaba su kai musu hari. Tilasta wa mutane kariya su zama garkuwar ɗan adam laifi ne na yaƙi bisa ga Yarjejeniyar Geneva ta 1949, ƙarin yarjejeniya ta 1977 da Yarjejeniyar Geneva, da Dokar Roma ta 1998. Ana kuma amfani da kalmar ne lokacin da mayaka suka sanya kansu a ciki ko kuma suke gudanar da ayyukan soji daga wurare da wadanda ba mayakan ba a kusa da su, wanda hakan ke sa makiya da wahala su kai hari ba tare da jefa wadanda ba mayakan ba cikin hadari.

A cewar farfesa Eliav Lieblich, "Ƙungiyoyin sojoji na iya zama da alhakin cutar da suke yi wa fararen hula a ƙarƙashin ikonsu. Amma yin jayayya cewa wannan ya wanke ɗayan daga alhakin shine ya sami doka da ɗabi'a ba daidai ba. "[1]

Farfesa a fannin shari'a Adil Ahmad Haque ya bayyana cewa garkuwar da ba ta da niyya "ta riƙe kariya ta shari'a da ta ɗabi'a daga gangan, mara amfani, da kuma mummunar lahani". Ya yi jayayya da matsayin Ma'aikatar Tsaro ta Amurka (kazalika da Ingila da wasu malamai) cewa masu kai farmaki na iya ragewa ko yin watsi da lahani na gefe wajen tantance daidaito kuma ya bayyana cewa waɗannan ra'ayoyin "ba su da tushe kuma ba su da kyau".

Marubutan Neve Gordon da Nicola Perugini, suna ba da cikakken bayani a cikin littafin su, Human Shields: A History of People in the Line of Fire, suna tattauna "kimanin garkuwar", mutane a matsayin garkuwar kawai saboda kusanci da masu fafutuka kuma suna tabbatar da cewa wannan nau'in ya zama "mafi shahararren nau'in garkuwa a cikin maganganun zamani". Sun ce jihohi sun yi amfani da zargi na kariya don rufe Laifukan yaki a kan fararen hula kuma kungiyoyin kare hakkin dan adam galibi suna kasa yin tambaya game da wannan zargi wanda suke da'awar ana amfani dashi ba daidai ba don tabbatar da mutuwar fararen hula.[2]

Garkuwar ɗan adam da ba a son rai ba

[gyara sashe | gyara masomin]

Karni na 20

[gyara sashe | gyara masomin]
Barricade na ɗan wasan kwaikwayo na Amurka George Bellows, wanda aka yi wahayi zuwa gare shi ta hanyar abin da ya faru a watan Agustan shekara ta 1914 inda sojojin Jamus suka yi amfani da fararen hula na Belgium a matsayin garkuwar ɗan adam

Yaƙin Duniya na I

[gyara sashe | gyara masomin]

Mataki na 23 na Yarjejeniyar Hague ta 1907 (IV) ya bayyana cewa "An haramta mai fafutuka ya tilasta wa 'yan ƙasa na jam'iyyar adawa su shiga cikin ayyukan yaƙi da aka yi wa ƙasarsu". Rahoton 1915 ya ce "Idan ba a yarda a tilasta wa mutum ya harbe 'yan uwansa ba, kuma ba za a iya tilasta masa ya kare abokan gaba kuma ya zama mai rai ba".

Rashin mamayewar Italiya a Habasha

[gyara sashe | gyara masomin]

A lokacin Yaƙin Italiya da Habasha na Biyu, sojojin Fascist Italiya sun jefa bam a wuraren kiwon lafiya a Habasha da al'ummomin Red Cross daban-daban ke sarrafawa. Italiya ta zargi Habasha da amfani da asibitoci don ɓoye makamai da mayakan.[3]

1936-1939 Tashin hankali na Larabawa a Falasdinu

[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin umarnin Burtaniya na Falasdinu, fararen hula Larabawa da 'yan tawaye waɗanda Burtaniya ta kama a lokacin Babban Tashin hankali na Larabawa ana yawan kama su kuma ana sanya su a kan "motocin doki", "wanda za a iya sanya masu garkuwa su zauna"; an sanya waɗannan a gaban jiragen kasa don hana wasu' yan tawaye daga fashewa a kan layin dogo.[4] : 198-199 Wani soja tare da Manchester Regiment ya bayyana dabarar:

  1. "Dispatch from Israel on Human Shields: What I Should've Said to a Dad on the Playground". Just Security. May 18, 2021.
  2. "Proximate 'human shields' and the challenge for humanitarian organizations". Humanitarian Law & Policy Blog. November 18, 2021.
  3. Perugini, Nicola; Gordon, Neve (2019). "Between Sovereignty and Race: The Bombardment of Hospitals in the Italo-Ethiopian War and the Colonial Imprint of International Law". State Crime Journal. 8: 104–125. doi:10.13169/statecrime.8.1.0104. ISSN 2046-6056. JSTOR 10.13169/statecrime.8.1.0104. S2CID 182759859. |hdl-access= requires |hdl= (help)
  4. Nicola Perugini. Missing |author1= (help); Missing or empty |title= (help)