Harshen Koore

Harshen Koore
'Yan asalin magana	159,200 (2007)
Dangin harshen	Afroasiatic (en) Omotic (en) Harshen Koore
Baƙaƙen rubutu	Baƙaƙen boko da Geʽez script (en)
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3	kqy
Glottolog	koor1239

Koorete (kuma Amaarro, Amarro, Badittu, Koore, Koyra, Kwera, Nuna) yare ne da Mutanen Koore na kudancin kasar Habasha ke magana da shie .

Ma'anar harshe:

Koorete yare ne na harshen Afro-Asiatic . Iyalin yaren omotic sun ƙunshi kusan harsuna 25 zuwa 30 ko yaruka, galibi an raba shi zuwa Gabashin omotic da yammacin omotic.

Koorete na cikin yarukan Yammacin Omotic.

Yammacin yarukan Omotic sun kasu kashi biyu, yarukan Kafa-Gimojan da yarukan Maji.

Mutanen yaren Koorete:

Koore shine sunan mutanen da ke magana da harshen Koorete. Wani memba na kabilanci shine koore kuma ta hanyar ƙara -te ga sunan kabilanci muna samun sunan harshe Koorete.

Koorete Speakers kuma an san su da Koyra, Badittu, Amarro da Nuna.

Yawancin mutanen Koore suna zaune a tsaunukan Amaaro a gabashin Tafkin Abbaya, Habasha. Ana kuma magana da Koorete a tsibirin Gidicho a Tafkin Abbaya .

Yawancin mutanen Koorete mabiyan Kiristanci ne kodayake akwai wasu kungiyoyin mabiya addinin animist na gargajiya, suna cikin haɗarin halaka saboda yaduwar Kiristanci. [1]

Harshen Koorete

Harshen da aka yi amfani da shi	IPA (Alphabet na Duniya)
p	p
t	t
s	s
sh	ʃ
k	k
h	h
b	b
d	d
z	z
zh	ʒ
g	g
bh	ɓ
dh	ɗ
Sanya	Sanya
shãm.	Sunan da aka yi amfani da shi
Ya ce:	Ya ce:
Sanya	ʔ
m	m
n	n
r	r
Na	Na
w	w
da kuma	j

Tsarin jumla

Koorete yare ne na SOV ma'ana shi ne batun abu magana, amma kuma ta amfani da OSV (abubuwan abu abu abu abu magana) tsari ba ya haifar da tsarin ungrammatical.

Misali: garma-i doro muu-d-o

Zaki yana cinye tumakin

Zaki ya ci tumaki

Da yawaitawa

Alamar jam'i a cikin harshen koorete ita ce -ita kuma saboda tana farawa da wasali, duk sunayen ko sun ƙare da wasali ko ma'ana. Sunayen za su sauke wasula ta ƙarshe kuma su ƙara -ita.

Mai banbanci	Yawancin mutane
Ade = mutum	Ad-ita = maza
Zawa = gida	Zaw-ita = gidaje

Yawancin sunayen rayayyu:

Akwai wani nau'i na jam'i wanda ake amfani da shi don sunayen rayayyu wanda shine -atse

Misalan

Mai banbanci	Yawancin mutane
Kana = kare	Kan-atse = karnuka
Garma = zaki	Garm-atse= zakuna
Müse = saniya	Müse-atse = shanu

Amfani da ma'anar jam'i -atse ba a yarda da shi ba tare da sunayen da ba na rai ba.

Sunayen da ba a fahimta ba:

A cikin yaren koorete ana kirkirar sunayen da ba a fahimta ba ta hanyar ƙara ƙayyadaddun -unte ko -ete

Misalan:

Sunan suna	Abstract Noun
Kaate = sarki	Kaat-unte/ete=mulki
Atse = mutum	Ats-unte/ete=mutumi
Lagge = aboki	Lagg-unte/ete=abokantaka

Mai ba da izini:

Kalmar ko sunan da aka samo daga aikatau wanda ke yin aikin aikatau.an kafa shi ta hanyar amfani da -atse zuwa aikatau.

Misali

Kalmomin	Sunan da aka samo
Wodh = kashe	Wodh-atse = mai kisan kai
Diz = rubuta	Diz-atse = marubuci

Sunayen sirri a cikin Koorete

	Nominative	Abinda ya fi dacewa	mallaka	dative	kayan aiki
S. na farko	tan-i	Taa (tamba)	ta	Yau-sa	Yau-na
S. na biyu	nen-i	Niya (nemba)	Ne Ne	Nee-se	Nee-na
Maza na uku	Es-i	Yana da	E	Ana amfani da shi	Yana da ɗaya
Mace ta uku	shi ne-i	is-o	Na	Amfani da shi	Ɗaya ce
Jam'i na farko (ban da)	nun-i	Nuu (numba)	Nu	Nuu-se	Nuu-na
Jam'i na farko (ciki har da)	nin-i	Nii (nimba)	Ni	Nii-se	Nii-na
Jam'i na biyu	hinun-i	Hinu (mba)	Hi	Hinu-se	Hinu-na
Na uku jam'i	mu-i	Mu-o	u	An yi amfani da shi	Mu-una

Misalan:

1) Tan-i garma good-d-o

Na bi zaki

2) Garma-I taa (tamba) good-d-o

Zaki ya bi ni

Wakilan tambaya

1) oOn-I = wanene

2) oon-a = wanene

3) oone-se = ga wanda / wanda

Ta dawo gida tare da tumaki.