Annual CO2 emissions by region. This measures fossil fuel and industry emissions. Land use change is not included.[1]
Wannan jerin jihohi ne da yankuna masu zaman kansu ta hanyar fitar da carbon dioxide na kowane mutum saboda wasu nau'ikan ayyukan ɗan adam, bisa ga bayanan EDGAR da Hukumar Tarayyar Turai ta kirkira. Tebur mai zuwa ya lissafa ƙididdigar CO2 na shekara-shekara (a cikin kilotons na CO2 a kowace shekara) don shekara ta 2023, da kuma canji daga shekara ta 2000.
Bayanan kawai suna la'akari da iskar carbon dioxide daga ƙonewar burbushin mai da kuma samar da siminti, amma ba watsi da amfani da ƙasa ba, canjin amfani da ƙasa da gandun daji [4] A cikin shekaru 150 da suka wuce, an kiyasta yawan iskar gas daga amfani da ƙasa da canjin amfani da ƙasa yana wakiltar kusan kashi ɗaya bisa uku na jimlar anthropogenic CO watsi. [5] Har ila yau, ba a haɗa da fitar da hayaki daga jiragen ruwa na kasa da kasa ko bunker man fetur a cikin alkaluman kasa, [6] wanda zai iya haifar da babban bambanci ga ƙananan ƙasashe masu mahimmancin tashar jiragen ruwa.
Matakan fitar da hayaki na yanki, wanda kuma aka fi sani da fitarwa na tushen samarwa, ba sa lissafin hayaƙin da aka saka a cikin kasuwancin duniya, inda za a iya shigo da hayaki ko fitar da shi ta hanyar siyar da kayayyaki, saboda kawai yana ba da rahoton iskar da ake fitarwa a cikin iyakokin ƙasa. Saboda haka, wani kaso na CO da aka samar kuma aka ruwaito a Asiya da Afirka don samar da kayan da ake cinyewa a Turai da Arewacin Amurka. [7]
Dangane da bita na wallafe-wallafen kimiyya da Kwamitin Intergovernmental kan Canjin Yanayi (IPCC) ya gudanar, carbon dioxide shine mafi mahimmancin iskar gas ta hanyar gudummawar dumama.[8] Sauran manyan iskar gas na ɗan adam [9] ::147[10]) ba a haɗa su cikin jerin da ke biyowa ba, kuma ba mutane ba sa fitar da hayaki na tururi (), mafi mahimmancin iskar gas, saboda ba su da mahimmanci idan aka kwatanta da yawan da ke faruwa na halitta. [11][12]
Dangane da rahoton Kimiyya don Manufofin a cikin ta Cibiyar Bincike ta hadin gwiwa (JRC - sabis na kimiyya da ilimi na Hukumar Tarayyar Turai) da Hukumar Kula da Makamashi ta Duniya (IEA), a cikin 2023, fitar da GHG na duniya da farko ya kunshi CO, wanda ya haifar da konewar burbushin burbushin halittu (73.7%).
fitarwa ga kowane mutum da aka saka a cikin cinikin duniya
Ana auna hayakin CO yawanci bisa ga 'samarwa'. Wannan hanyar lissafi - wanda wani lokacin ake kira 'yanki' fitarwa - ana amfani dashi lokacin da kasashe suka ba da rahoton fitar da su, kuma suka saita manufofi a cikin gida da na duniya. Baya ga rahoton da aka saba bayarwa, masu lissafin fitarwa na samarwa suna lissafin fitar da 'tushen amfani'. Ana daidaita waɗannan hayaki don kasuwanci. Don lissafin hayaki na amfani, ana bin diddigin kayayyakin kasuwanci a duk faɗin duniya, kuma duk lokacin da aka shigo da kayan duk hayaki na CO2 da aka fitar a cikin samar da wannan kayan ana shigo da su, kuma akasin haka don cire duk hayakiyar CO2 da ake fitarwa a cikin samarwar kayayyakin da aka fitar.[13]
Tushen hayaki na amfani yana nuna amfani da zaɓin salon rayuwa na 'yan ƙasa.[13] Su ne fitarwa na kasa ko na yanki waɗanda aka daidaita don kasuwanci, an lissafa su azaman fitarwa na cikin gida (ko 'tushen samarwa") ban da fitarwa da aka samar a cikin samar da kayayyaki da aiyuka waɗanda ake fitarwa zuwa wasu ƙasashe ko yankuna, tare da fitarwa daga samar da kayayyakin da aiyuka da ake shigo da su.[14]
Ana auna wannan a matsayin ma'aunin shigo da fitarwa a cikin ta CO a kowace shekara. Kyakkyawan dabi'u suna wakiltar masu shigo da CO2. Ƙididdigar ƙididdiga suna wakiltar masu fitar da CO2.[15]
Bayanan da ke cikin tebur mai zuwa an cire su daga Our World in Data database.[16] Sorting yana da haruffa ta hanyar lambar ƙasa, bisa ga ISO 3166-1 haruffa-3.
↑Global Carbon Project (2022) Supplemental data of Global Carbon Budget 2022 (Version 1.0) [Data set]. Global Carbon Project. https://doi.org/10.18160/gcp-2022
↑Global Carbon Project (2022)[2] The rate of build-up of carbon dioxide (Samfuri:CO2) in the atmosphere can be reduced by taking advantage of the fact that atmospheric Samfuri:CO2 can accumulate as carbon in vegetation and soils in terrestrial ecosystems. Under the United Nations Framework Convention on Climate Change any process, activity or mechanism which removes a greenhouse gas (GHG) from the atmosphere is referred to as a "sink". Human activities impact terrestrial sinks, through land use, land-use change and forestry (LULUCF), consequently, the exchange of Samfuri:CO2 (carbon cycle) between the terrestrial biosphere and the atmosphere is altered.[3]
↑Greenhouse gases (GHG) constitute a group of gases contributing to global warming and climate change.
The Kyoto Protocol, an environmental agreement adopted by many of the parties to the United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) in 1997 to curb global warming, nowadays covers seven greenhouse gases:
the non-fluorinated gases:
carbon dioxide (CO2),
methane (CH4),
nitrous oxide (N2O),
the fluorinated gases:
hydrofluorocarbons (HFCs),
perfluorocarbons (PFCs),
sulphur hexafluoride (SF6),
nitrogen trifluoride (NF3).
Converting them to carbon dioxide (or Samfuri:CO2) equivalents makes it possible to compare them and to determine their individual and total contributions to global warming.