Jump to content

Karatay Madrasah

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

</gallery>

Karatay Madrasah
Madrasa
Bayanai
Bangare na Anatolian Seljuks Madrasahs (en) Fassara
Farawa 1955
Ƙasa Turkiyya
Category for the exterior of the item (en) Fassara Category:Exterior of Karatay Madrasa, Konya (en) Fassara
Category for the interior of the item (en) Fassara Category:Interior of Karatay Madrasa, Konya (en) Fassara
Wuri
Map
 37°52′30″N 32°29′34″E / 37.87503°N 32.4929°E / 37.87503; 32.4929
Ƴantacciyar ƙasaTurkiyya
Il (mul) FassaraKonya ili (mul) Fassara
BirniKonya

Karatay Madrasa makaranta ce (makarantar da ake yawan mayar da hankali kan addini amma ba cikakkiyar kulawa ba) a Konya, Turkiyya da ke gindin tudun kagara, haye da kangon fadar Seljuk da kuma kallon Masallacin Alâeddin. Tun daga 1954, ginin ya kasance gidan kayan gargajiya wanda ke nuna tarin fasahar tayal na tarihi, musamman daga lokacin Seljuk. Madrasa da Karatay Han, wani ayari da aka kammala a cikin 1240s, su ne manyan abubuwan tarihi na tarihi a Konya da yankunan da ke kusa.[1]

An kafa shi a cikin 1251 ta hanyar vizier Jalal al-Din Qaratay (d. 1254) a lokacin mulkin hadin gwiwa na 'yan uwan Kayqubad II, Kaykaus II, da Kilij Arslan IV. An gina madrasa kusa da Küçük Karatay Madrasa, wanda ba ya wanzu.[1] An gina abin tunawa ne bayan mamayewar Mongol na Anatolia kuma a sakamakon haka ƙirar ba ta da tsananin Seljuk a yanayi.[2] Jalal al-Din mai yiwuwa an binne shi a cikin ɗakin gefe na Karatay Madrasa, wanda ya ƙunshi cenotaph.[1]: 44 

A cikin rubuce-rubucen Shams al-Din Ahmad Aflaki, marubucin tarihin Rumi, madrasa wuri ne inda ake tarurruka na Sufis da malamai. Duk da rubuce-rubucen kasancewar Sufis, takardar da ke lissafa kyautar madrasa (waqfiyya) ta ce: "Kuma shi [wanda ya kafa] ya tsara cewa Müderris (malamin dokar Islama a madrasa) ya kamata ya zama Hanafi ...", mai yiwuwa saboda sarakunan Seljuk galibi Hanafi ne.[1]

Wataƙila Muhammad al-Tusi ne ya tsara aikin tayal ɗin madrasa, masanin yumbu daga garin Tus na Iran a Khurasan, wanda Ka ke da alhakin yin ado da tayal ɗin Madrasa.

Madrasa tana da tsarin bene na rectangular wanda ke auna kimanin mita 31.5 da 26.5 (103 da 87 . [3] An shigar da shi ta hanyar farfajiyar a gefen kudu maso gabas, a kusurwar ginin. Daga waje, ƙofar tana da ƙofar dutse mai ban sha'awa sosai wanda ke nuna rubutun Larabci, ƙirar lissafi da furanni, masonry ablaq (sakewa da launin toka da fari marmara), da kuma murfin muqarnas a kan ƙofar.[3] Gidan, wanda ba a haɗa shi da jikin ginin ba, yayi kama da na Masallacin Alâeddin; aikin dutse mai yiwuwa aikin masu sana'a ne daga arewacin Siriya a cikin 1220s. Yana yiwuwa cewa an gina tashar a baya a lokaci guda da Masallacin Alâeddin kuma an sake amfani da ita don madrasa.: 26, 44 

Gidan yana ba da damar zuwa babban zauren ko kotun tsakiya, yana auna mita 12 da mita 12 (39 da 39 . : 47 A tsakiyar zauren akwai kwandon ruwa mai murabba'i.[3] A taron koli na dome akwai oculus game da mita 5 (16 a fadin.[3] Dome da abubuwa masu sauyawa (wanda aka fi sani da "triangles na Turkiyya") a ƙasa an rufe su da wadataccen murfin tiles da mosaic tilework, galibi a baki da turquoise.[1][3] Gilashin suna da siffofi masu zurfi na lissafi, da kuma rubutun Kufic tare da tushe na dome da kewaye da oculus.[1] Yankunan da ke ƙasa na ganuwar an yi musu ado da allunan turquoise na hexagonal da aka yi wa ado da kayan ado na zinariya, mafi yawansu rubutun ne.[1] A kusa da wannan babban zauren ƙofofi da yawa suna kaiwa ga abin da ya kasance ƙananan ɗakuna masu zaman kansu ko wuraren barci ga ɗalibai, amma waɗannan sun lalace a ƙarni na 20 kuma tsarin su na yanzu ya fito ne daga sake ginawa a cikin shekarun 1970.[3] A gefen yammacin zauren akwai iwan (ɗakin ɗaki wanda ke buɗewa kai tsaye a kan babban zauren). Har ila yau, akwai ɗakuna biyu a kowane bangare na iwan, wanda ake samun dama kai tsaye daga babban zauren. Wadannan wataƙila ɗakunan ajiya ne, wanda iwan mai yiwuwa shine babban yayin da sauran ana iya nufin su ne don amfani da hunturu.[3] Wanda ke gefen arewacin iwan kuma ya lalace a zamanin yau. An yi amfani da kudancin a matsayin ɗakin binnewa kuma ya ƙunshi cenotaph, mai yiwuwa na wanda ya kafa, Jalal ad-Din Qaratay . [3]: 44 

Gidan kayan gargajiya

[gyara sashe | gyara masomin]

Tun daga shekara ta 1954, [4] wurin yana aiki a matsayin gidan kayan gargajiya inda aka haɗa allunan SeSeljuk da kayan tarihi a dutse ko a cikin itace suna nunawa a InInce Minaret Madrasa a Konya. [2] Tarin Gidan Tarihi na Karatay ya wadata musamman ta hanyar abubuwan da aka tattara daga gidan sarauta na lokacin rani na Fadar Kubadabad a bakin tekun Beyşehir, mai nisan kilomita tamanin daga Konya zuwa yamma, wanda aka tono tun daga shekarun 1960.

An sake gyara ginin a shekara ta 2006. [5] Wani aikin sabuntawa yana ci gaba tun daga shekarar 2019. [6][needs update]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :1
  2. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 Demiralp, Yekta. "Karatay Madrasa". Discover Islamic Art, Museum With No Frontiers. Retrieved 13 June 2024.
  4. Mülâyim, Selçuk (2001). "Karatay Medresesi". TDV İslâm Ansiklopedisi (in Harshen Turkiyya). Retrieved 2024-06-13.
  5. "Konya Karatay Tile Works Museum | Turkish Museums". Turkish Museum (in Turanci). Retrieved 2024-06-13.
  6. "Tile Museum | Konya, Turkey | Attractions". Lonely Planet. Retrieved 2024-06-13.

Bayanan da aka ambata

[gyara sashe | gyara masomin]

Samfuri:Madrasas in Turkey

Haɗin waje

[gyara sashe | gyara masomin]

Samfuri:Tentative list of World Heritage Sites in Turkey

37°52′29″N 32°29′34″E / 37.87472°N 32.49278°E / 37.87472; 32.49278