Malak Hifni Nasif
![]() | |
---|---|
![]() | |
Rayuwa | |
Haihuwa |
Al-Jamāliyah (en) ![]() |
ƙasa |
Daular Usmaniyya Sultanate of Egypt (en) ![]() |
Mutuwa | Kairo, 17 Oktoba 1918 |
Makwanci |
City of the Dead (en) ![]() |
Yanayin mutuwa |
Sababi na ainihi (1918-1920 flu pandemic (en) ![]() |
Karatu | |
Harsuna | Larabci |
Sana'a | |
Sana'a | marubuci, maiwaƙe da Malami |
Sunan mahaifi | Bahithat al-Badiya |
Imani | |
Addini | Musulunci |
Malak Hifni Nasif (25 Disamba 1886 - 17 Oktoba 1918) yar Masar ce wacce ta ba da gudummawa sosai ga jawabin ilimi da siyasa game da ci gaban matan Masar a farkon karni na 20.
Rayuwar ta
[gyara sashe | gyara masomin]An haifi Malak a Alkahira a shekara ta alif dari takwas da tamanin da shida 1886 ga dangin matsakaicin matsayi; mahaifiyarta Saniyyah Abd al-Karim Jalal ce, kuma mahaifinta Hifni Bey Nasif ne, lauya wanda ya kasance mai bin Muhammad Abduh . A wani lokaci dalibi ne na Al-Afghani, Nasir shine marubucin littattafai da yawa da aka yi amfani da su a makarantun Masar kuma yana daya daga cikin masu sa hannu biyar ga rubutun Alkahira na 1342. [1]
Mahaifin Malak ya karfafa ta ta koyi da kuma bin ilimi na yau da kullun. Yayinda take girma, sau da yawa tana karanta Waƙoƙin Larabci kuma ta fara rubutu a lokacinta na kyauta.: 65 Malak kuma ta girma tare da kyakkyawar alaƙa da al'adun Masar, tare da mahaifinta yana koya mata harshen Larabci da al'adar Larabci tun tana ƙarama.:184
Malak ta kasance daga cikin aji na farko da ya kammala karatu daga Sashen 'Yan Mata na Makarantar Firamare ta Abbas a cikin 1901. Ta ci gaba da karatunta a Kwalejin Horar da Malamai ta Saniyyah, inda ta kammala karatu a saman aji a shekara ta 1903. [2]: 73 Malak ya koma makarantar 'Abbas don koyarwa na tsawon shekaru biyu. An tilasta mata barin lokacin da ta auri Abd al-Satar al-Basil Pasha a cikin 1907. A lokacin, dokar Masar ta hana mata koyarwa yayin da suke da aure.
A wannan lokacin, Malak ta koma tare da al-Basil zuwa al-Fayyum, a cikin hamada, kuma ta fara rubutu a ƙarƙashin sunan Bahithat al-Badiya ("Mai nema a cikin hamada"").: 65 A can ne ta gano cewa mijinta ya riga ya sami matarsa da yaro. Maganin da ta samu daga al-Basil, da kuma abubuwan da ta lura da wasu mata, sun kai ta ga rubuta da hankali da kai tsaye game da matsayin mata a Misira.[3]: 65 Ta yi rubutu sosai tare da wasu marubuta da abokai, kamar Mayu Ziadah, kuma ta amsa da kuskuren ga manyan marubuta maza na lokacin, kamar Qasim Amin . [3]: 66 Malak ta zauna tare da al-Basil na tsawon shekaru 11 har sai da ta mutu daga mura a 1918, a lokacin annobar duniya.[3]:67
Rubuce-rubucen mata
[gyara sashe | gyara masomin]Malak ta zauna a Misira a lokacin da ake ci gaba da magana ta ilimi da siyasa game da matsayin mata a cikin al'umma. Wannan lokacin ya haɗa da 'yan wasa masu tasiri kamar Huda Sha'arawi, Qasim Amin, Nabawiyya Musa, da sauransu da yawa. A wannan lokacin, masu tunani na kasa da na gargajiya sun koma baya da baya tare da ra'ayoyi daban-daban da aka tsara game da makomar Gabas ta Tsakiya. Wadannan tattaunawar biyu suna da alaƙa sosai kuma suna da haɗuwa mai mahimmanci. Malak ta shiga wannan tattaunawar kuma ta gabatar da ita "ƙoƙarin sake fasalin" don makomar Masar.
Malak ya fara buga ayyukan a Al Jarida, babbar jaridar jam'iyyar Umma. [4] Malak ya kuma yi magana sau da yawa a jami'o'i da hedkwatar jam'iyyar Umma.[2]: 73 A cikin 1909, ta buga Al-Nisa'iyyat, tarin yawancin jawabai da litattafanta. Ta hanyar wadannan hanyoyin, ta tayar da muryarta don ci gaban mata.
Babban ra'ayoyin mata a lokacin sun haɗa ci gaban mata tare da Yammaci da motsi zuwa ga al'umma mai kama da Turai.[1]: Mata 784 kamar Huda Sha'raw sun goyi bayan ayyuka kamar bayyanawa, la'akari da irin wannan aikin da ya zama "ci gaba" zuwa ga duniyar da ta fi Turai, mafi 'yanci ga mata.[1]::174 Malak ta amince a wasu matakan tare da tsaranta, amma kuma an dauke ta da nata ra'ayoyin asali game da irin waɗannan batutuwa. Ra'ayoyinta sau da yawa sun bambanta da jagorancin Yammacin-mata; ta haɗu da Yammacin Turai tare da Islama da al'adun gargajiya, tana da'awar cewa haɗuwa da su biyu kawai zai motsa mata a cikin madaidaiciyar hanya.[1]::174 Ta gabatar da waɗannan ra'ayoyin ta hanyar rubutawa a kan batutuwa daban-daban, gami da bayyanawa, aure, da ilimi.
Bayyanawa
[gyara sashe | gyara masomin]A farkon shekarun 1900, mata masu daraja da yawa sun fara amfani da bayyanar, ko cire fuskarsu ta jama'a, a matsayin alama ta mata. Marubutan kamar Qasim Amin sun ba da shawarar bayyanawa a matsayin dabarun mata don nuna ikonsu da 'yanci.::184 Malak, a gefe guda, ya yi tsayayya da bayyanawa kuma bai yi imani da cewa ya kamata a yi amfani da shi ta wannan hanyar ba. Ta yi imanin cewa yawancin mata masu arziki da suka bayyana suna yin hakan ne saboda damuwa da salon Turai, ba saboda sha'awar 'yanci ba ko kuma saboda sun ji an hana su da mayafin.[5]::180 Ta kuma yi jayayya cewa mayafin ya kasance wani ɓangare na al'ada na dogon lokaci kuma cewa haramta shi zai zama canji ga mata da yawa.[5]::180 Ta kasance mai taka tsantsan game da yamma da labarun mulkin mallaka waɗanda aka ɓoye a cikin muhawara don bayyanawa.[6] Malak ya yi kira ga mata su yi taka tsantsan ga maza waɗanda, da farko, suka umarci mata su sa mayafi sannan ba zato ba tsammani suka umarce su kada su yi don manufar 'yanci. " : 73 Ra'ayinta game da mayafin ya bambanta da marubutan mata na Masar waɗanda ayyukansu suka shahara a Yamma, kamar Qasim Amin da Huda Sha'rawi. [2][7]
A cikin littafinta Al-Nisa'iyyat, ta gabatar da takamaiman hujjojin da ta yi game da bayyanawa: [8] ta yi jayayya cewa mata sun saba da rufe fuska sabili da haka idan sun bayyana da sauri mata ba za su san yadda za su nuna ba. Ta yi gargadin cewa maza da suka yi kira ga bayyanawa ba su fahimci ko kuma suna rayuwa da abubuwan da mata ke fuskanta ba, saboda haka ra'ayoyinsu ba su da tushe a zahiri: alal misali, ba su yi la'akari da cewa idan mata sun bayyana ba, maza za su tsananta musu a kan tituna. Daga bincikenta game da al'ummar Masar ta yi jayayya cewa maza da mata ba su shirya mata su bayyana ba, saboda mata ba su da wayo kuma maza ba su da ɗabi'a da ladabi. Ta ba da shawarar a maimakon haka ga al'umma ta yi aiki mataki-mataki, a hankali ta ilimantar da mata da inganta halin maza. Da zarar an sake fasalin al'umma ne kawai mata za su iya yanke shawara game da ko su rufe ko a'a.[9][10]
Aure
[gyara sashe | gyara masomin]Malak ya rubuta da yawa game da haƙƙin aure na mata a Misira. Wannan fitowar tana daya daga cikin batutuwan mata da ta samu kwarewa ta sirri. Gaskiyar cewa mijinta yana da mata biyu ya sa ta yi tsayayya da auren mata da yawa. A cikin wata kasida mai taken "Ko Co-Wives", ta yi la'akari da auren mata da yawa "maƙiyi na mata". ::182 Ta ji cewa dole ne a yi canje-canje masu mahimmanci game da aure; auren mata da mata dole ne su ƙare, maza da mata dole su iya saki, kuma shekarun da mata ke aure dole ne su karu zuwa akalla goma sha shida. Ta yi jayayya cewa duk waɗannan gyare-gyare sun samo asali ne daga ra'ayi ɗaya na tsakiya: soyayya dole ne ta zama tushen duk aure.::278 Malak ya raina ra'ayin auren da ya samo asali ne daga dalilai na tattalin arziki, watau, namiji ya auri mace kawai don kuɗin ta. Ta kuma goyi bayan gardamar da ta yi game da auren farko ta hanyar yin sharhi cewa matan da suka yi aure da wuri galibi suna da hauka.[11]:281
Ilimi
[gyara sashe | gyara masomin]Malak ya kalli sake fasalin ilimi a matsayin daya daga cikin mafita mafi kyau ga yawancin matsalolin da mata ke fuskanta. A cikin rubuce-rubucenta, ta bayyana cewa duk wata yarinya da ba ta da damar halarta da kammala makaranta an bi da ita ba daidai ba.::145 Ta raba wannan ra'ayi tare da sauran mata na lokacin. Ba ta yi imani ba, duk da haka, cewa kowane ilimi zai isa. Ta yi adawa da aiwatar da makarantun mishan a Misira, tana jayayya cewa "mafi yawan 'yan mata marasa ilimi sune wadanda suka kammala karatun makarantun mishar. "[2]: 84 Malak ya yi kira ga ƙarin ikon Masar akan tsarin ilimin jama'a don ƙirƙirar makarantu waɗanda ke koya wa 'yan mata cikakken tsarin karatu, gami da tarihin al'adun Masar.[2] : 84 :84
Malak ta rabu da wasu lokacin da ta kara gardamarta kuma ta yi iƙirarin cewa ilimi na yau da kullun kadai ba zai iya magance Matsalolin mata ba. Ta yi imanin cewa yawancin rashin adalci na mata ya kasance a cikin gida, cewa mujer, ko kuma tsarin kiwon yaro, yana da alhakin makomar mace.::145 Ta jaddada bambancin da ke tsakanin uwaye na Turai da uwaye na Masar wajen kula da 'ya'yansu; uwaye na Masarawa ba su kula da lafiyar jiki da ci gaban tunani na' ya'yansu mata kusan kamar yadda uwaye na Turawa suka yi.[12]::146 Ta yi jayayya cewa iyaye mata dole ne su koya wa 'ya'yansu mata su ji tausayi ga wasu, su kula da kansu, da kuma kula da yaransu. Malak ya ba da shawarar sauye-sauye don inganta koyar da addini ga 'yan mata, don fadada makarantu ga ma'aikatan jinya mata, don kara samun damar samun kiwon lafiya ga mata, da kuma koyar da ayyukan tsabta.[12]::146 Ayyukan kiwon yara yana daya daga cikin wuraren da Malak ya yi tunanin cewa wasu Yammacin Turai za su amfane al'ummar Masar, amma kuma ta yi imani da muhimmancin koyar da Islama ga yara. Gabaɗaya, ta yi imanin cewa yawancin fannoni na ilimin mata suna buƙatar gagarumin gyare-gyare. [ana buƙatar hujja][<span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2018)">citation needed</span>]
Siyasa
[gyara sashe | gyara masomin]Malak ta dauki mataki a kan ra'ayinta ta hanyar fara kungiyoyi da neman matakin siyasa. Ɗaya daga cikin ayyukanta na siyasa shine alaƙa da mata daga wasu ƙasashe. Ta kafa kungiyar Union for the Education of Women, wacce ta kawo matan Masar tare da sauran matan Larabawa da Turai.: 67 Malak daga baya ta kafa sabis na kiwon lafiya na gaggawa wanda ya dogara da Red Cross da makarantar jinya ga mata a gidanta.:184
Ɗaya daga cikin manyan ayyukan siyasa na Malak shine gabatar da shirin maki goma don inganta mata ga Majalisar Dokokin Masar a shekarar 1911. : 67 Ta shimfiɗa abubuwa biyar game da yadda ya kamata a inganta ilimi: ya kamata ya kasance da addini; ya kamata a buƙaci har zuwa makarantar firamare; ya kamata ya haɗa da tsabta, renon yara, taimakon farko, da tattalin arziki; ya kamata ta haɗa da horar da mata a cikin aikin jinya da koyarwa; kuma ya kamata a buɗe wa dukkan mata don karatun sakandare.[3]: 67 Ta nemi doka a kan dukkan wadannan batutuwa. Sauran batutuwa biyar sun mayar da hankali kan wasu hakkokin mata kamar shekarun aure da bayyanawa.[3]: 67 Ko da yake taron ya yi watsi da wannan shirin, babban misali ne na mace da ke kula da mata a cikin wani taron siyasa. [ana buƙatar hujja][<span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2018)">citation needed</span>]
Mutuwa da gado
[gyara sashe | gyara masomin]Malak ya mutu daga mura yana da shekaru 31 a ranar 17 ga Oktoba 1918. Yawancin mata da shugabannin gwamnati sun halarci jana'izarta.::183 A ranar cika shekaru bakwai da mutuwar Nasif, Huda Sha'rawi ta gudanar da wani bikin tunawa wanda ya hada da manyan masu tunani na mata Nabawiyya Musa da May Ziadah . [5]::184 Yayinda Nasif ta bar gado mai karfi kuma duk tsaranta suna tunawa da ita, ra'ayinta na musamman ya mutu tare da ita, kuma Sha'rawi ta zama babbar mai tunani ta mata a lokacin
[ana buƙatar hujja][<span title="This claim needs references to reliable sources. (October 2018)">citation needed</span>]
Bayani
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ Brockett, Adrian Alan, Studies in two transmissions of the Qur'an Error in Webarchive template: Empty url.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Yousef, Reina (Winter 2011). "Malak Hifni Nasif: negotiations of a feminist agenda between the European and the Colonial". Journal of Middle East Women's Studies. 7 (1): 70–89. doi:10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. JSTOR 10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. S2CID 54006889. Cite error: Invalid
<ref>
tag; name "Yousef" defined multiple times with different content - ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedChanging
- ↑ Margot Badran (1988). "The Feminist Vision in the Writings of Three Turn-of-the-Century Egyptian Women". Bulletin (British Society for Middle Eastern Studies). 15 (1–2): 13–14. doi:10.1080/13530198808705469.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedHistorical
- ↑ Baron, Beth (1989). "Unveiling in early twentieth century Egypt: practical and symbolic considerations". Middle Eastern Studies. 25 (3): 370–386. doi:10.1080/00263208908700787. ISSN 0026-3206.
- ↑ Yousef, Hoda (2011). "Malak Hifni Nasif: Negotiations of a Feminist Agenda between the European and the Colonial". Journal of Middle East Women's Studies. 7 (1): 70–89. doi:10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. ISSN 1552-5864. JSTOR 10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. S2CID 54006889. Archived from the original on 9 March 2023. Retrieved 29 December 2024.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named:1
- ↑ Yousef, Hoda (2011). "Malak Hifni Nasif: Negotiations of a Feminist Agenda between the European and the Colonial". Journal of Middle East Women's Studies. 7 (1): 70–89. doi:10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. ISSN 1552-5864. JSTOR 10.2979/jmiddeastwomstud.2011.7.1.70. S2CID 54006889. Archived from the original on 9 March 2023. Retrieved 29 December 2024.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs named:0
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedBaron
- ↑ 12.0 12.1 Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedRemaking