Paul Agbai Ogwuma
![]() | |||
---|---|---|---|
1 Oktoba 1993 - 29 Mayu 1999 | |||
Rayuwa | |||
Haihuwa | 24 ga Afirilu, 1932 (93 shekaru) | ||
ƙasa | Najeriya | ||
Sana'a | |||
Sana'a | Ma'aikacin banki |
Dokta Paul Agbai Ogwuma (an haife shi a ranar 24 ga Afrilun shekarar 1932) ma'aikacin bankin Najeriya ne wanda ya kasance Gwamnan Babban Bankin Najeriya tsakanin Shekarar 1993 da Shekarar 1999 a lokacin mulkin soja na Janar Sani Abacha da magajinsa Janar Abdulsalami Abubakar .
Tarihi
[gyara sashe | gyara masomin]An haifi Ogwuma a ranar 24 ga Afrilun shekarar 1932 a Abayi, Jihar Abia . Ya fito ne daga asalin Ngwa. Ya yi karatu a Kwalejin New Bethel, Onitsha, sannan ya tafi ƙasar Ingila inda ya yi karatu a Cibiyar Fasaha ta Bradford sannan kuma a Jami'ar Bradford (1959 - 1962).[1][2]Ya kasance mai lissafi a Hukumar Ciniki a London a shekarun (1966 - 1977), kuma ya yi aiki a Kamfanin Masana'antu da Kasuwanci, London a shekarun (1967-1973). [3]Ogwuma ya fara aikin banki a Najeriya a Bankin United na Afirka . Daga baya ya koma Bankin Tarayyar Najeriya inda ya yi ritaya a matsayin Manajan Darakta da Babban Darakta a ƙarshen shekarun 1980. [4]
Gwamnan Babban Bankin
[gyara sashe | gyara masomin]An naɗa Ogwuma a matsayin Gwamna na CBN a watan Satumbar Shekarar 1993, inda ya hau mulki a ranar 1 ga Oktoban shekara ta 1993. [1]A lokacin da aka naɗa shi, bankin yana gwagwarmaya don gudanar da albarkatun musayar ƙasashen waje. Dukkanin bashin da hauhawar farashin kayayyaki sun kasance masu yawa. Ogwuma ya kashe bankunan Guda 20 da ke cikin damuwa a cikin shekaru uku a ƙoƙarin tsaftace tsarin kuɗi da kuma dawo da amincewa. Ya kuma ƙirƙiro ingantaccen tsaro ga masu ajiya da masu saka hannun jari.[4]A cikin Shekarar 1995 ya ba da shawarar ƙirƙirar Tsarin Rarraba na atomatik na Najeriya (NACS) don share takardun shaida da sauran kayan aiki tsakanin bankunan. NACS daga ƙarshe ta fara aiki a shekara ta 2002.[5]A lokacin Abubakar, an ba da izinin ajiyar ƙasashen waje ya faɗi daga dala biliyan 7.1 zuwa ƙasa da dala biliyan 4 a cikin 'yan watanni na farko na Shekarar 1999, matsala da magajin Ogwumu Joseph Sanusi ya gaji.[6]
Yayinda yake cikin ofis, Ogwuma ya shiga cikin babban zamba wanda ya kai dala miliyan 242. Wani rukuni na masu zamba, ɗaya daga cikinsu ya zama Ogwuma, ya shawo kan wani babban jami'in bankin Brazil don biyan wannan adadin don tallafawa kwangilar da ba ta dace ba tare da Ma'aikatar Sufurin Jiragen Sama. Hukumar Kula da Laifukan Tattalin Arziki da Kudi a ƙarƙashin Nuhu Ribadu ta kai masu zamba a gaban shari'a a shekara ta 2004. Ogwuma ba ta da hannu, ba shakka.[7]
Babban Bankin ya yi amfani da shi a matsayin tushen kuɗaɗe na Janar Sani Abacha, mai mulkin soja daga Nuwamban shekarar 1993 har zuwa mutuwarsa kwatsam a watan Yunin Shekarar 1998. Abacha zai gaya wa mai ba da shawara kan tsaron kasa Ismaila Gwarzo ya shirya buƙatun kuɗi don ayyukan tsaro na karya, wanda Abacha ya amince da shi a matsayin Shugaban Jiha. Babban Bankin Najeriya yawanci yana aika da kudade ga Gwarzo a tsabar kudi ko takardun matafiya, kuma Gwarzo ya ɗauki kuɗin zuwa gidan Abacha. Dan Sani Abacha Mohammed ya shirya ya wanke kuɗin zuwa asusun waje.An ba da kimanin dala biliyan 1.4 a tsabar kuɗi ta wannan hanyar.Wani rahoto na jarida na shekara ta 2004 ya nuna cewa Ogwuma ya kasance mai hannu a cikin wannan fashi na CBN da shugaban ƙasa ya yi.[8]
Ya rubuta wata mujallar "The control of the monetary and banking system by the Central Bank of Nigeria" [9]
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ 1.0 1.1 "Dr. Paul A. Ogwuma, OFR". Central Bank of Nigeria. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ Kingsley Emereuwa (2002-10-26). "Ukwa Ngwa on Soul Searching". ThisDay. Archived from the original on 2003-03-27. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ Kazeem Akintunde and Morayo Badmus (20 April 2009). "In the News: Paul Agbai Ogwuma". Newswatch. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ 4.0 4.1 Williams Ekanem (May 3, 2009). "Men that Shaped the Central Bank of Nigeria". Business World. Archived from the original on 2010-10-04. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ Ayodele Aminu (2002-10-29). "Automated Inter-bank System Clears Instruments Worth N80.3bn". ThisDay. Archived from the original on 2005-11-14. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ "Profile - Joseph Sanusi". APS Review Downstream Trends. August 23, 1999. Retrieved 2010-03-01.
- ↑ Shaka Momodu (2004-02-07). "The $242m Scam". ThisDay. Archived from the original on 2010-10-23. Retrieved 2010-03-02.
- ↑ Olu Ojewale (February 23, 2004). "Untouchable Looters". Newswatch (Nigeria). Archived from the original on March 12, 2012. Retrieved 2011-06-26.
- ↑ Ogwuma, Paul (1994-03-01). "The control of the monetary and banking system by the Central Bank of Nigeria". Economic and Financial Review. 32 (1). ISSN 2222-6737.