Scota
![]() | |
---|---|
![]() | |
Rayuwa | |
Sana'a | |
Sana'a |
queen (en) ![]() |

A cikin tarihin Irish da na Scotland na zamani, Scota 'yar Fir'auna ce ta Masar kuma kakannin Gaels. An ce ita ce asalin sunansu na Latin Scoti, amma masana tarihi sun ce ita (da kakanninta da matansu) tatsuniyoyi ne kawai kuma an halicce ta ne don bayyana sunan da kuma dacewa da Gaels cikin labarin tarihi.[1]
Tushen farko
[gyara sashe | gyara masomin]
Edward J. Cowan ya gano farkon ambaton Scota a cikin wallafe-wallafen zuwa karni na 12. Scota ya bayyana a cikin tarihin Irish Book of Leinster, a cikin wani rubutun Lebor Gabála Érenn . [2] Tarihin Brittonum na ƙarni na 9 ya ƙunshi farkon labarin Lebor Gabala Erenn (wanda aka kafa a kan wani Goídel Glas da ba a san shi ba), amma wannan farkon ba ya ambaci Scota ko da a kaikaice.
Lebor Gabála Érenn ya bayyana cewa Scota ita ce mahaifiyar Goidel Glas, kakannin Gaels. Wannan Scota 'yar wani Fir'auna ne na Masar mai suna Cingris, mai yiwuwa yana nufin Fir'auna Chenchres daga Jerome/" id="mwSQ" rel="mw:ExtLink nofollow">Jerin sarakuna na Jerome (wanda ake kira Akenkheres a cikin bayanan Masar). Ta auri mahaifin Goidel Niul, ɗan Fénius Farsaid (mai kirkirar haruffa kuma magajin Phoenicians).
Niul ɗan Fénius ya koma Babila a matsayin wani ɓangare na ƙoƙarin nazarin rikicewar harsuna. Shi masanin harsuna ne kuma Fir'auna Cingris ya gayyace shi zuwa Misira don ya ɗauki hannun Scota a aure. Scota da ɗan Niul, Goídel, wanda aka cece shi ta hanyar addu'a daga Musa bayan maciji ya ciji shi, an ce ya halicci Harshen Gaelic ta hanyar hada mafi kyawun fasalulluka na harsuna 72 da ke akwai a lokacin. A cikin farkon fassarar Scotland na Fordun, Gaythelos, kamar yadda yake kira Goídel Glas, ɗan "wani sarki ne na ƙasashen Girka, Neolus, ko Heolaus, da suna", wanda aka tura shi gudun hijira zuwa Misira kuma ya yi aiki tare da Fir'auna, ya auri 'yar Fir'auna Scota. Lebor Gabála Érenn ya bayyana shi a matsayin Scythian, duk da haka sanannen masanin asalin Irish John O'Hart ya lura cewa mahaifin Niul ɗan Phoenician ne, ɗan'uwan almara Cadmus.
Sauran kafofin na ƙarni na goma sha biyu sun bayyana cewa Scota matar Geytholos ce (Goídel Glas), maimakon mahaifiyarsa, kuma ita ce ta kafa Scots da Gaels bayan an kore su daga Masar.
Sauran rubuce-rubucen Lebor Gabála Érenn sun ƙunshi labari game da Scotia wanda ya kasance matar zuriyar Goidel Míl Espáine na Iberia ta dā. Wannan Kabarin Scotia sanannen alama ce a Munster .
Gaels, wanda aka sani a cikin Gaelic kamar Goídel kuma a cikin Latin kamar Scoti, an ce suna bayan Goidel da Scota. Koyaya, masana tarihi sun ce su halayen ne da aka halicce su don bayyana sunayen da kuma dacewa da Gaels cikin labarin tarihi.
Scota da Dutsen Scone
[gyara sashe | gyara masomin]An yaba wa Baldred Bisset da kasancewa na farko da ya haɗa Dutsen Scone tare da tarihin tushe na Scota a cikin aikinsa na 1301 Processus, yana gabatar da gardama cewa Scotland, ba Ireland ba, shine inda Tsarin ƙasar Scota ta kasance.
Bisset ya so ya halatta Scottish (kamar yadda ya saba da Ingilishi) shiga kursiyin lokacin da Alexander III na Scotland ya mutu a 1286. A lokacin da aka naɗa shi a 1249, Alexander da kansa ya ji asalinsa na sarauta ya karanta tsararraki zuwa Scota. Bisset ya yi ƙoƙari ya halatta haɗin Scotland ta hanyar nuna muhimmancin Scota a matsayin mai jigilar Dutsen Scone daga Tsohon Misira, a lokacin Fitowa Musa, zuwa Scotland. A shekara ta 1296, Edward I na Ingila ya kama dutsen kuma ya kai shi Westminster Abbey . A cikin 1323, Robert the Bruce ya yi amfani da labarin Bisset wanda ke haɗa Scota zuwa Dutsen a cikin ƙoƙari na mayar da shi zuwa Scone Abbey a Scotland.
Marubucin tarihin Ingilishi na ƙarni na 15 John Hardyng daga baya ya yi ƙoƙari ya karyata ikirarin Bisset.
Tushen baya
[gyara sashe | gyara masomin]- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedLennon
- ↑ "Lebor Gabála Érenn".