Jump to content

Simin Behbahani

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

 

Simin Behbahani
Rayuwa
Cikakken suna Siminbar Khalili
Haihuwa Tehran, 20 ga Yuli, 1927
ƙasa Pahlavi Iran (en) Fassara
Iran
Mutuwa Tehran, 19 ga Augusta, 2014
Makwanci Behesht-e Zahra (en) Fassara
Ƴan uwa
Mahaifi Abbas Khalili
Mahaifiya Fahr-Ozma Arghun
Ƴan uwa
Karatu
Makaranta University of Tehran (en) Fassara
Harsuna Farisawa
Sana'a
Sana'a maiwaƙe, marubuci, lyricist (en) Fassara da mai rubuta waka
Kyaututtuka

Simin Behbahani, sunanta kuma ya bayyana a matsayin Bihbahani (née Siminbar Khalili; [1] Farisa: an haife ta سیمین بهبهانی; 20 ga watan Yulin shekara ta 1927 - 19 ga Agusta 2014) ta kasance fitaccen mawaki na zamani na Iran, mawaƙa, kuma mai fafutuka. An san ta da gwaninta na ghazal, wani nau'i na gargajiya na waka, ta zama gunkin Waƙoƙin Farisa na zamani. masu basira da masu karatu na Iran sun kira ta "Lioness of Iran".[2]

A cikin shahararren aikinta, an zabi Behbahani sau biyu don Kyautar Nobel a cikin Littattafai kuma ta sami kyaututtuka masu yawa daga ko'ina cikin duniya. Ayyukanta ba wai kawai sun wadatar da wallafe-wallafen Farisa ba har ma sun nuna rawar da ta taka a matsayin muhimmiyar al'adu da ilimi a Iran.

Rayuwa ta farko da iyali

[gyara sashe | gyara masomin]
Kwamitin gwamnoni na Ƙungiyar Mata Masu Ƙasar, Tehran, 1922

Simin Behbahani, wanda sunansa a lokacin haihuwa shine Siminbar Khalili (Persian) (س__hau____hau____hau__ بر خلیلی), 'yar Abbas Khalili ce, mawaki, diflomasiyya, mai wallafa jarida, kuma editan jaridar Aghdam (Turanci: aiki), da فخرعظمی ارغون [Fa] [Fa], mawaki kuma malamin harshen Faransanci. Abbās Khalili ya rubuta waka a cikin Farisa da Larabci kuma ya fassara wasu ayoyi 1,100 na Shahnameh na Ferdowsi zuwa Larabci. Fakhr-Ozma Arghun na ɗaya daga cikin mata masu ci gaba na zamaninta kuma memba ne na Kānun-e Nesvān-e Vatan'khāh (Kungiyar Mata Masu Ƙasar) tsakanin 1925 da 1929. Baya ga membobinta na Hezb-e Democrāt (Jam'iyyar Democrat) da Kānun-e Zanān (Kungiyar Mata), ta kasance edita na ɗan lokaci (1932) na jaridar Āyandeh-ye Iran (Future of Iran). Ta koyar da Faransanci a makarantun sakandare na Nāmus, Dār ol-Mo'allemāt da No'bāvegān a Tehran .[3]

Simin Behbahani ta fara rubuta waka tana da shekaru goma sha biyu kuma ta buga waka ta farko tana da shekaru sha huɗu. Ta yi amfani da salon "Char Pareh" na Nima Yooshij kuma daga baya ta juya zuwa ghazal. Behbahani ya ba da gudummawa ga ci gaban tarihi ta hanyar ƙara batutuwan wasan kwaikwayo da abubuwan da ke faruwa a yau da kullun da tattaunawa ga shayari ta amfani da salon ghazal na shayari. Ta fadada kewayon siffofin gargajiya na Farisa kuma ta samar da wasu daga cikin manyan ayyukan adabin Farisa a karni na 20.

Ta kasance Shugabar Kungiyar Marubutan Iran kuma an zabi ta don Kyautar Nobel a Litattafai a 1999 da 2002. A shekara ta 2013, an ba ta kyautar Janus Pannonius Grand Prize for Poetry . [4]

A farkon watan Maris na shekara ta 2010, ba za ta iya barin kasar ba saboda haramtacciyar hukuma. Yayin da take shirin shiga jirgin sama zuwa Paris, 'yan sanda sun tsare ta kuma sun yi mata tambayoyi "dukan dare". An sake ta amma ba tare da fasfo ba. Mai fassara ta Turanci, Farzaneh Milani, ya nuna mamakin kamawa yayin da Behbahani ke da 82 kuma kusan makanta, "duk mun yi tunanin cewa ba za a iya taɓa ta ba".

Rayuwa ta mutum

[gyara sashe | gyara masomin]

Tana da aure biyu, na farko shine ga Hassan Behbahani kuma ya ƙare da saki. Tana da 'ya'ya uku daga aurenta na farko, 'yar daya da' ya'ya maza biyu.[1] Aure na biyu ya kasance da Manuchehr Koushyar kuma ya ƙare lokacin da ya mutu a shekara ta1984. [1],[5] [6]

An kwantar da Behbahani a asibiti a ranar 6 ga watan Agusta 2014. Ta kasance a cikin coma daga 6 ga watan Agusta har zuwa mutuwarta a ranar 19 ga watan Agustan shekara ta 2014, kuma ta mutu a asibitin Pars na Tehran na Cutar zuciya tana da shekaru 87. An gudanar da jana'izarta, wanda dubban mutane suka halarta, a ranar 22 ga watan Agusta a Vahdat Hall, kuma an binne jikinta a Behesht-e Zahra . [7] [8] [9]

Simin Behbahani a Washington DC, ca. 1990.
  • Rashin Lute [Seh-tar-e Shekasteh, 1951]
  • Sawun [Ja-ye Pa, 1954]
  • Chandelier [Chelcheragh, 1955]
  • Marmara [Marmar 1961]
  • Tashin matattu [Rastakhiz, 1971]
  • Layin Saurin da Wuta [Khatti ze Sor'at va Atash, 1980]
  • Arzhan Plain [Dasht-e Arzhan, 1983]
  • Tufafin takarda [Kaghazin Jameh, 1992]
  • Fensir na 'yanci [Yek Daricheh Azadi, 1995]
  • Waƙoƙin da aka tattara [Tehran 2003]
  • Wataƙila Shi ne Almasihu [Shayad ke Masihast, Tehran 2003] Zaɓaɓɓun waƙoƙi, wanda Ali Salami ya fassara
  • Kofin Zunubi, Zaɓuɓɓukan waƙoƙi, waɗanda Farzaneh Milani da Kaveh Safa suka fassara
  1. 1.0 1.1 1.2 Martin, Douglas (21 August 2014). "Simin Behbahani, Outspoken Iranian Poet, Dies at 87". The New York Times. ISSN 0362-4331. Retrieved 5 June 2019.
  2. Keshavarz, Fatemeh (13 July 2007). "Banishing the Ghosts of Iran". The Chronicle Review of Higher Education. p. B6.
  3. "BIBLIOGRAPHY, Fakhr Uzmā Arghūn".
  4. "Laureates: 2013 Simin Behbahani". Janus Pannonius Grand Prize for Poetry. 2013. Retrieved 5 June 2019.
  5. "Thousands Attend Iranian Poet Behbahani's Funeral"
  6. MTVU – College Music, Activism, Shows and Activities On Campus". MTVU. Archived from the original on 12 November 2009.
  7. Esfandiari, Golnaz (22 August 2014). "Thousands Attend Iranian Poet Behbahani's Funeral". RadioFreeEurope/RadioLiberty. Retrieved 5 November 2017.
  8. Simin Behbahani, celebrated poet known as the 'lioness of Iran,' dies at 87". The Washington Post. 23 August 2014. Retrieved 5 November 2017.
  9. Annamária Apró (26 September 2013). "Janus Pannonius Prize goes to Simin Behbahani". Hungarian Literature Online. Retrieved 30 September 2013.
  10. Tehran Halts Travel By Poet Called 'Lioness Of Iran'
  11. Pannonius Grand Prize for Poetry. 2013. Retrieved 5 June 2019.