Jump to content

Sugra Visram

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Sugra Visram
member of parliament (en) Fassara

1962 - 1966
Rayuwa
Haihuwa Nsambya Hospital (en) Fassara, 15 ga Yuli, 1923
ƙasa Uganda
Birtaniya
Mutuwa 29 Oktoba 2012
Yanayin mutuwa Sababi na ainihi
Sana'a
Sana'a mai karantarwa da gwagwarmaya

Sugra Visram (15 Yuli 1923 - 29 Oktoba 2012), wacce kuma aka fi sani da Sugra Namubiru Visram, 'yar siyasa ce ta Uganda, mai fafutuka kuma 'yar kasuwa. Ta kasance ɗaya daga cikin 'yan majalisar mata na farko da Kabaka Muteesa II ta shiga Buganda Lukiiko.[1][2] Tana da alaƙa da jam'iyyar Kabaka Yekka, ta wakilci mazaɓar Kibuga (a yanzu Mengo) a majalisar dokokin Uganda ta farko da ta biyu har ta yi murabus a matsayin 'yar majalisa a shekara ta 1966. Tare da Florence Alice Lubega da Eseza Makumbi, tana ɗaya daga cikin mata uku na farko da suka yi aiki a wannan matsayi bayan samun 'yancin kai a ƙasar Uganda.[3][4]

A cikin shekarar 2012, an ba ta lambar yabo ta Independence Medal [5]

Tarihi da ilimi

[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Sugra Jamal a Asibitin Nsambya ɗiya ce ga Mohamedali Jamal, ɗan asalin Pakistan da Kawkab Aha Mirza 'yar asalin Iran. [6] Ta girma a Mengo da Old Kampala kuma ta yi karatu a Old Kampala Senior Secondary School [6]

Kamar yadda ta yi aiki tare da mijinta, Visram kuma ta mallaki kantin sayar da tufafi kuma ta fara makarantar tuƙi ta mata. [7] Tsakanin shekarun 1950 zuwa 1951, ta kasance shugabar makarantar Itnasheri, makarantar reno. [7] [8]

Visram ta shiga siyasa ne a shekarar 1962 kuma a zaɓen Buganda kafin samun 'yancin kai na wannan shekarar, Visram tare da Florence Alice Lubega da Eseza Makumbi, an zaɓe su a cikin Lukako.[9] Bayan babban zaɓen Uganda na shekarar 1962, an zaɓe ta zuwa Majalisar Independence National Assembly na shekarun 1962 zuwa 1966 don zama wakiliya daga Buganda har yanzu tare da Florence Alice Lubega don haka ya sanya su zama mambobin mata na farko na wannan hukuma.[9] Ta kasance mai alaka da jam'iyyar Kabaka Yekka (KY) kuma ta wakilci mazaɓar da aka fi sani da "Kibuga" (Mengo a yau).[10] [11]

Visram na ɗaya daga cikin 'yan majalisar Kabaka Yekka biyar da suka yi murabus daga kujerunsu na majalisar bayan ta ki amincewa da tanade-tanaden sabon kundin tsarin mulkin da aka gabatar bayan juyin mulkin da aka yi a Uganda a shekara ta 1966.[12][13][14]

Ta kasance shugabar reshen mata na Kabaka Yekka (KY) baya ga zama mataimakiyar shugabar majalisar mata ta Uganda wacce ta shiga a shekarar 1944.[11] Ta kasance ɗaya daga cikin waɗanda suka kafa Ƙungiyar Tsare-tsaren Iyali ta Uganda (wanda ake kira da Kiwon Lafiyar Haihuwa a yanzu) a cikin shekarar 1957.[9] Ta kuma taimaka wajen samo Ƙungiyar Matasa Kirista (YWCA) a Uganda kuma ita ce ma'ajin ta.[9][7]

Bayan korar 1972

[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan korar mutanen Asiya daga Uganda a cikin shekarar 1972, Visram ta yi aiki a sashen Ilimi na Cibiyar Commonwealth. [8] Ta kuma kasance mai aiki a Ƙungiyar Majalisar Dokoki ta Commonwealth da kuma Red Cross. [8]

Ta dawo Uganda a cikin shekarar 1993 kuma ta yi aiki a matsayin Mataimakiyar Shugaban Ƙasa ta Musamman kan Zuba Jari na Ciki [8]

Rayuwa ta sirri

[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin shekarar 1941, Visram ta auri Haider Visram, jikan Allidina Visram. [11] Ya rasu a shekarar 1998 kuma sun haifi ‘ya’ya uku. [8]

An ɗauke ta cikin dangin Buganda Mamba kuma aka ba ta suna Namubiru. [15]

Visram ta bar Uganda ne a shekara ta 1972 bayan da shugaba Idi Amin ya kori 'yan Asiya daga Uganda. [7]

  1. Tamale, Sylvia (1999). When hens begin to crow : gender and parliamentary politics in Uganda. Boulder, Colo.: Westview Press. ISBN 0-8133-3462-4. OCLC 39307485.
  2. "When Hens Begin To Crow: Gender And Parliamentary Politics In Uganda". silo.pub (in Turanci). 13 June 2010. Retrieved 2022-03-26.
  3. Tamale, Sylvia (1999). When hens begin to crow : gender and parliamentary politics in Uganda. Boulder, Colo.: Westview Press. ISBN 0-8133-3462-4. OCLC 39307485.
  4. "When Hens Begin To Crow: Gender And Parliamentary Politics In Uganda". silo.pub (in Turanci). 13 June 2010. Retrieved 2022-03-26.
  5. "The National Honours and Awards (Award of National Honours) Notice, 2018" (PDF). gazettes.africa. 27 April 2018. Archived from the original (PDF) on 12 April 2022. Retrieved 19 October 2023.
  6. 6.0 6.1 "Sugra Visram, one of the first female MPs in Uganda is dead". Ismailimail (in Turanci). 2 November 2012. Retrieved 2022-03-26.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 Wulira! (17 October 2017). "Episode notes: Sugra Visram and the start of family planning in Uganda". Medium (in Turanci). Retrieved 2022-03-26.
  8. 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 http://awaazmagazine.com/previous/index.php/component/k2/item/275-ugandas-reluctant-hero-sugra-visram [dead link]
  9. 9.0 9.1 9.2 9.3 Tripp, Aili Mari (2000). Women & politics in Uganda. Madison. ISBN 978-0-299-16483-6. OCLC 841171389.
  10. "CMIS Repository | Parliament of Uganda".
  11. 11.0 11.1 11.2 "Sugra Visram, one of the first female MPs in Uganda is dead". Monitor (in Turanci). 23 January 2021. Retrieved 2022-03-26.[permanent dead link]
  12. Tamale, Sylvia (1999). When hens begin to crow : gender and parliamentary politics in Uganda. Boulder, Colo.: Westview Press. ISBN 0-8133-3462-4. OCLC 39307485.
  13. "When Hens Begin To Crow: Gender And Parliamentary Politics In Uganda". silo.pub (in Turanci). 13 June 2010. Retrieved 2022-03-26.
  14. "When Hens Begin To Crow: Gender And Parliamentary Politics In Uganda". silo.pub (in Turanci). 13 June 2010. Retrieved 2022-03-26.
  15. "When Hens begin to Crow – Gender and Parliamentary Politics in Uganda (Fountain Publishers, 1999, 254 p.): 1 Introduction: Notes". www.nzdl.org. Retrieved 2022-03-26.