Ruby Khan

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

Ruby Khan ( Nepali an haife ta a shekara ta dubu daya da dari tara da casa'in da tara ac. 1988a) yar fafutukar kare hakkin mata 'yar Nepal ce. A cikin Oktoba 2021, ta sami kulawar ƙasa lokacin da ta jagoranci zanga-zangar daga Nepalgunj zuwa Kathmandu, sannan kuma zanga-zangar ta zauna, don neman a gudanar da bincike kan bacewar da mutuwar mata biyu a gundumar Banke . Daga baya Khan ya jagoranci irin wannan zanga-zangar daga Disamba 2021 har zuwa Janairu 2022, da kuma tsakanin Janairu zuwa Maris 2023.

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Khan kuma ya girma a Nepalgunj, lardin Lumbini . Mahaifinta bai yarda da tarbiyyar 'ya'ya mata ba, amma bayan da iyayenta suka rabu, mahaifiyar Khan ta tanadi kudi don aika Khan zuwa makarantar gida. Ta ci gaba da samun digiri a fannin zamantakewa daga jami'a a Indiya .

Ayyukan aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Lokacin tana shekara 14, Khan ya fara aiki da Mahila Adhikar Manch (MAM; lit. ' ), tana aiki a matsayin ma'aikacin haɗin gwiwa tsakanin mata, kungiyoyin kare hakkin bil'adama da hukumomin tabbatar da doka. A shekara ta 2007, Khan ya jagoranci zanga-zangar ta farko a wajen gine-ginen kananan hukumomi a Nepalgunj bayan da mijinta ya kona wata mata da ranta. A 2008, ta zama babban sakatare na MAM. [1]

Zanga-zangar ta farko: Oktoba 2021[gyara sashe | gyara masomin]

A shekarar ta dubu biyu da goma Nirmala Kurmi ta bace daga gidanta da ke gundumar Janaki Rural Municipality a gundumar Banke. Kurmi ta zama mai gida ne bayan rasuwar mijinta; An kashe ‘ya’yanta biyu a shekarar ta dubu biyu da takwas. Khan yayi aiki tare da Kurmi a cikin shekara ta dubu biyu da tara,lokacin da aka gabatar da na karshen a matsayin wanda aka azabtar da shi a cikin gida yana neman tallafi daga MAM. A ranar ashirin ga Yuli, shekara ta dubu biyu da ashirin da daya, an tsinci gawar Nakunni Dhoobi a gidanta, kuma a gundumar Banke. An yanke hukuncin mutuwar Dhoobi a matsayin kisan kai duk da cewa jikinta yana da rauni sosai, kuma a baya MAM ta san ta saboda damuwa game da cin zarafin da mijinta ya yi mata.

A watan Agustan dubu biyu da ashirin da daya, Khan ya yi kira ga Ofishin 'yan sanda na Gundumar, Banke don bincika mutuwar Dhobi, ban da sake buɗe bincikensa game da bacewar Kurmi, yana zargin su da rashin ɗaukar binciken da gaske da kuma gudanar da zanga-zanga a waje da ofisoshin su.[2][3] 'Yan sanda sun kori Khan da sauran masu gwagwarmaya, suna sake jaddada cewa Dhobi ya mutu ta hanyar kashe kansa kuma suna da'awar cewa Kurmi ya mutu kuma yana da bukukuwan jana'izar yayin da yake Indiya.[4][5][6]Khan ta bayyana imanin ta cewa rayuwar mata tana da alaƙa da yunkurin tilasta mallakar ƙasashensu, tare da Kurmi da Dhobi kasancewa masu mallakar ƙasa a lokacin da suka ɓace da mutuwarsu, bi da bi.[3][4][7]

  1. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named nepalitimes
  2. Nepal, Anushka (31 January 2023). "Ruby Khan: An unrelenting fighter for justice". The Annapurna Express (in Turanci). Retrieved 15 November 2023.Nepal, Anushka (31 January 2023). "Ruby Khan: An unrelenting fighter for justice". The Annapurna Express. Retrieved 15 November 2023.
  3. "Supreme Court orders police to present Ruby Khan, one of the Nepalgunj protesters, in person". The Kathmandu Post (in Turanci). 10 October 2021. Retrieved 15 November 2023.
  4. "Protest at Maitighar demanding justice". The Kathmandu Post (in Turanci). 8 October 2021. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.. The Kathmandu Post. 8 October 2021. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.
  5. "Ruby Khan breaks hunger strike, seals deal with govt". The Himalayan Times (in Turanci). 6 January 2022. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.. The Himalayan Times. 6 January 2022. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.
  6. Nepal, Anushka (17 December 2021). "Justice for Nirmala Kurmi elusive as Nepalgunj agitators launch second round of sit-in protests". Nepal Live Today (in Turanci). Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.
  7. "Nepal: Police Allegedly Use Excessive Force on Protesters, Target Activists". Human Rights Watch (in Turanci). 18 October 2021. Archived from the original on 15 November 2023. Retrieved 15 November 2023.