'Yancin Addini a Botswana

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
'Yancin Addini a Botswana
freedom of religion by country (en) Fassara
Bayanai
Ƙasa Botswana

Kundin Tsarin Mulki ya tanadi 'yancin yin addini, kuma gwamnati gabaɗaya tana mutunta wannan haƙƙin a aikace. Ba a sami rahotannin cin zarafi ko wariya na al'umma ba bisa imani ko aiki na addini.[1]

Alkaluman addini[gyara sashe | gyara masomin]

Kimanin kashi 70 cikin 100 na al'ummar kasar sun bayyana kansu a matsayin Kiristoci. Bisa kididdigar da aka yi a shekara ta 2001, al'ummar Musulmin kasar, wadanda suka fito daga Kudancin Asiya, sun haura 5,000 kadan.[2] Ƙididdiga ta 2001 ta kuma lissafa kusan mabiya addinin Hindu 3,000 da 700 na bangaskiyar Bahaʼí . Membobin kowace al'umma sun yi kiyasin cewa waɗannan alkalumman sun gaza yin la'akari da lambobi daban-daban. Kusan kashi 20 cikin ɗari na ƴan ƙasar ba sa bin addini.

Matsayin 'yancin addini[gyara sashe | gyara masomin]

Tsarin doka da tsarin siyasa[gyara sashe | gyara masomin]

Kundin Tsarin Mulki ya tanadi ‘yancin yin addini, kuma gwamnati gabaɗaya tana mutunta wannan haƙƙin a aikace. Gwamnati a kowane mataki na kokarin kare wannan hakkin gaba daya kuma ba ta amince da cin zarafi na gwamnati ko masu zaman kansu ba.[3]

Babu addinin kasa. Ko da yake an saba soma taron gwamnati da addu’ar Kirista, ba a ware ’yan wasu kungiyoyin addinai daga yin addu’o’in da ba na Kiristanci ba a irin waɗannan lokutan. Kundin tsarin mulkin kasar ya kuma tanadi kare hakki da ‘yancin wasu mutane, gami da ‘yancin kiyayewa da gudanar da kowane irin addini ba tare da tsoma bakin mabiyan wani addini ba.

Duk kungiyoyi, gami da kungiyoyin addini, dole ne su yi rajista da Gwamnati. Don yin rajista, ƙungiya ta gabatar da kundin tsarin mulkinta ga sashin rajistar ƙungiyoyi na Ma'aikatar Kwadago da Harkokin Cikin Gida. Tsarin rajista yana ɗaukar watanni 4 zuwa 6 don kammalawa, a matsakaici. Babu wata fa'ida ta doka ga ƙungiyoyi masu rijista, kodayake ƙungiya dole ne a yi rajista kafin ta iya yin kasuwanci, sanya hannu kan kwangila, ko buɗe asusu a banki na gida. Duk mutumin da ke rike da mukami a hukumance a cikin, gudanarwa, ko taimakawa wajen gudanar da kungiyar da ba ta yi rajista ba, yana da alhakin tarar har zuwa $166 (Pula 1,000) da/ko har zuwa shekaru 7 a gidan yari. Duk wani memba na al'ummar da ba a yi rajista ba yana da alhakin hukunce-hukuncen da suka haɗa da tarar har $83 (Pula 500) da/ko har zuwa shekaru uku a gidan yari.

Kungiyoyin addini sittin da tara sun yi rajista daga Yuli 2006 zuwa Mayu 2007; duk da haka, a cikin wannan lokaci kungiyoyin addinai 256 sun fara aikin rajista amma an dakatar da aikace-aikacensu. An dakatar da aikace-aikacen ta atomatik bayan gaza ƙaddamar da fom ɗin da ake buƙata, kudade, ko tsarin mulki a cikin kwanaki 90, kamar yadda doka ta umarta. Babu wata ƙungiyar addini da aka soke rajista a lokacin rahoton.

Ilimin addini wani bangare ne na manhajar karatu a makarantun gwamnati; yana jaddada addinin Kiristanci amma yana magana da sauran kungiyoyin addini a kasar. Kundin tsarin mulki ya tanadi cewa kowace al’umma ta addini za ta iya kafa wuraren koyar da addini da kudin al’umma. Kundin Tsarin Mulki ya hana koyarwar addini tilas, tilastawa shiga cikin bukukuwan addini, ko yin rantsuwa da ta yi hannun riga da addinin mutum.[4]

Babu wata doka da ta hana yin tuba.

Ranakun tsarkaka na Kirista ne kaɗai aka san su a matsayin ranakun hutu. Waɗannan sun haɗa da Jumma'a mai kyau, Litinin Ista, Ranar Hawan Hawan Sama, da Ranar Kirsimeti. Duk da haka, an yarda ’yan sauran kungiyoyin addini su gudanar da bukukuwan bukukuwansu ba tare da tsoma bakin gwamnati ba.

Takurawa 'yancin addini[gyara sashe | gyara masomin]

Manufar gwamnati da aiki sun ba da gudummawa ga gudanar da ayyukan addini gabaɗaya.

Kundin tsarin mulki ya tanadi dakatar da ‘yancin addini domin kare kasa, kare lafiyar jama’a, zaman lafiyar jama’a, dabi’un jama’a, ko lafiyar jama’a. Koyaya, duk wani matakin dakatar da yancin addini da Gwamnati za ta yi dole ne a yi la'akari da "madaidaicin hujja a cikin al'ummar dimokuradiyya."

Babu wani rahoto na fursunonin addini ko kuma wadanda ake tsare da su a kasar.

Tilastawa addini[gyara sashe | gyara masomin]

Ba a sami rahotannin wasu da aka tilasta musu yin addini ba, gami da na wasu ƴan ƙasar Amurka waɗanda aka sace ko kuma aka ɗauke su ba bisa ƙa'ida ba daga Amurka, ko na kin barin irin waɗannan 'yan ƙasar a mayar da su Amurka.

Halayen al'umma da nuna wariya[gyara sashe | gyara masomin]

A lokacin rahoton, babu alamun tashin hankali tsakanin al'ummomin addini. Ƙungiyoyin addinai da yawa suna cikin shirin yin rajistar majalisar ƙungiyoyin addinai da ake sa ran za ta ƙunshi wakilan ƙungiyoyin Kirista, Musulmi, Hindu, da Bahaʼi.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. United States Bureau of Democracy, Human Rights and Labor . Botswana: International Religious Freedom Report 2007.
  2. Freedom in the World 2012 Report , by Freedom House
  3. "Constitution of Botswana 1966 - Table of Contents" . Commonlii.org. 30 September 1966. Archived from the original on 30 September 2011. Retrieved 8 November 2012.
  4. https://www.state.gov/reports/2020-report-on-international-religious-freedom/botswana/