Aicha Kandicha

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Aicha Kandicha
Rayuwa
Sana'a

Aicha Qandicha (da larabcin Moroko ana cewa Qandisa ) wata mace ce ta tatsuniyoyi a tarihin tarihin Moroko.[1][2][3] Ɗaya daga cikin adadin haruffan al'ada masu kama da aljani, amma suna da halaye daban-daban, yawanci ana kwatanta ta a matsayin kyakkyawar budurwa wacce ke da ƙafafun dabba mai kofato kamar akuya ko rakumi. Ko da yake bayanin Aicha Kandicha ta bambanta daga yanki zuwa yanki a cikin Maroko, ana kyautata zaton tana zaune kusa da maɓuɓɓugar ruwa, kuma ance tana amfani da kyawunta wajen lalatar mazajen gida sannan ta haukace ko kuma ta kashe su.[4]

Asalin[gyara sashe | gyara masomin]

Edvard Westermarck ya yi iƙirarin cewa sunan Aicha Kandicha shine "babban asalin Gabas," tare da nuna ta tare da Qetesh a cikin addinin Kan'ana na d ¯ a, wanda ya bayyana a matsayin " karuwan Haikali," kuma ya ɗaure ta ga al'adar gunkin Astarte, ba daidai ba. allahiya "haihuwa". Westermarck ya ba da shawarar cewa yankunan Phoenician da ke Arewacin Afirka sun fara gabatar da Kandicha, wadda daga baya ta koma cikin al'adun Islama yayin da take kiyaye dabi'arta da kuma dangantaka da yanayin ruwa. Ya kuma ba da shawarar cewa abokin nata Hammu Qayyu ya sami wahayi daga gunkin Carthaginian Hammon.[5] Ƙa'idar Westermarck ta dogara da tsohuwar fahimtar gumakan Gabas ta Tsakiya. Ka'idodin da ke gabatar da Qetesh a matsayin " karuwa mai tsarki " ana ɗaukar su a matsayin wanda bai ƙare ba a karatun zamani saboda rashin shaida, [6] kuma ana ɗaukarta gabaɗaya a matsayin allahiya da aka haɓaka a Masar mai yiwuwa ba tare da bayyanannen magabatan Kan'aniyawa ko alloli na Siriya ba, kodayake an ba su Semitic. suna da alaƙa galibi da gumaka na waje. [7] Haɗin kai tsaye tsakanin Qetesh da Astarte - alaƙa, dangane da lokacin lokaci da yanki, tare da yaƙi, farauta, ikon sarauta, warkarwa da sauransu, amma ba tare da haihuwa kamar yadda Westermarck ke iƙirarin ba - ba za a iya kafa shi ba. [8]

Shawarwari na baya-bayan nan shi ne cewa Kandicha ya samo asali ne daga ainihin tarihi, wato ɗan ƙasar Moroko daga el Jadida wanda ya taimaka wajen tsayayya da Portuguese ta hanyar yaudarar sojoji, wanda mayakan Moroccan suka kashe su a kwance. [9] An yi imanin cewa ta fara adawa da mulkin mallaka bayan an kashe mijinta. Aïcha tana da maza da yawa har sojoji suka fara jin tsoronta. Mazauna yankin sun yi imanin cewa tana da ikon allahntaka.

Siffofin[gyara sashe | gyara masomin]

Kusan duk bayanan Aicha Kandicha sun bayyana gidanta a matsayin wani ruwa na kusa. A Tangier, ana tunanin wannan shine teku; A Tetouan shi ne kogin Martil, a cikin Fes shi ne magudanar ruwa, kuma tsakanin Beni Ahsen shi ne kogin Sebou. Har ila yau, akwai yarjejeniya ta gama gari cewa ta fara farauta ga samari, waɗanda ta yaudare su da kyawunta ko ta nuna a matsayin matansu. Ƙarin imani na gida game da Aicha Kandicha, kamar na Beni Ahsen, sun haɗa da cewa tana tsoron wuƙaƙe na ƙarfe da allura kuma tana da miji (ko abokin tarayya) wanda aka sani da Hammu Qayyu. A wasu yankuna na kudancin Maroko, ciki har da Doukkala, maimakon haka ana kiranta "Kharaja."

A al'adar sufi na Buffi, Aicha Kandicha daya ce kawai daga cikin adadin aljanu mata masu suna Aicha, kowannensu yana da halaye daban-daban. Buffis sun yi imanin cewa ta sanya baƙaƙen tufafi, suna da ƙafafu irin na raƙumi, suna sa mata masu juna biyu da suke ganin ta zubar da ciki, kuma suna sa mutanen da take da su su yi ta kururuwa ko haushi kamar dabbobi. Sunayen da za su yi daidai da Aicha Kandicha a wani wuri—ciki har da "Spicy Aicha" (ʿayša s-sudaniya) da "Aicha na Teku" (ʿayša l-bəḥriya) -- Buffis suna ganin su a matsayin ƙungiyoyi na musamman. Sai dai Lalla Aisha ba ta da kabari ko kabari, ranta yana yawo a wurin bisa ga akidar da aka fi sani da ita, kuma albarkarta tana iya cika burin duk wanda ya ziyarce ta.

A cikin shahararrun al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

An ambaci Aicha Kandicha a cikin ayyukan al'adun Moroccan da yawa, gami da littattafai, fina-finai, da waƙoƙi. [9] Misali ɗaya shine tune Gnawa Lalla Aicha da kuma fim ɗin tsoro na Faransa Kandisha.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Lurker, Manfred (1987). Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons. Routledge. p. 293. ISBN 978-0-7102-0877-4.
  2. Westermarck, Edward (1926). Ritual and belief in Morocco. 1. London: Macmillan and Co. pp. 392–396.
  3. Pereda Roig, Carlos (2016). Festividades, costumbres, creencias y tradiciones de la región de Chauen. Instituto Cervantes de Tánger. pp. 1–8.
  4. "Kandisha's Tense Creature Feature Brings Moroccan Djinn to Life". pastemagazine.com (in Turanci). 2021-07-21. Archived from the original on 2021-11-08. Retrieved 2022-10-21.
  5. I. Cornelius, Qudshu Archived 2021-06-24 at the Wayback Machine, Iconography of Deities and Demons in the Ancient Near East Archived 2022-04-01 at the Wayback Machine, p. 4
  6. I. Cornelius, Qudshu Archived 2021-06-24 at the Wayback Machine, Iconography of Deities and Demons in the Ancient Near East Archived 2022-04-01 at the Wayback Machine, p. 4
  7. Ch. Zivie-Choche, Foreign Deities in Egypt [in:] J. Dieleman, W. Wendrich (eds.), UCLA Encyclopedia of Egyptology, 2011, p. 5-6
  8. R. Schmitt, Astarte, Mistress of Horses, Lady of the Chariot: The Warrior Aspect of Astarte, Die Welt des Orients 43, 2013, p. 213-225
  9. 9.0 9.1 Empty citation (help)