Gabungan Parti Sarawak

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Gabungan Parti Sarawak
Bayanai
Iri jam'iyyar siyasa da political coalition (en) Fassara
Ƙasa Maleziya
Mulki
Sakatare Alexander Nanta Linggi (en) Fassara
Hedkwata Kuching (en) Fassara
Tarihi
Ƙirƙira 2018

Sarawak Parties Alliance[1] (Malay: Gabungan Parti Sarawak; taƙaice: GPS) ƙungiya ce ta siyasa ta ƙasa da ke Sarawak a Malaysia . An kafa shi ne a cikin 2018 ta tsoffin jam'iyyun Barisan Nasional (BN) guda hudu da ke aiki ne kawai a Sarawak biyo bayan shan kashi na hadin gwiwar tarayya a Babban zaben Malaysia na 2018. A halin yanzu ita ce ƙungiya ta huɗu mafi girma ta siyasa tare da kujeru 23 a cikin Dewan Rakyat, kuma ta kafa gwamnati a jihar Sarawak.[2][3]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Kafawa[gyara sashe | gyara masomin]

kafa GPS a ranar 12 ga Yuni 2018, wanda ya kunshi Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (PBB), Sarawak United Peoples' Party (SUPP), Parti Rakyat Sarawak (PRS), da Progressive Democratic Party (PDP).  Jam'iyyun hudu sun kasance tsoffin jam'iyyun da ke cikin hadin gwiwar Barisan Nasional (BN), tare da Yarjejeniyar mutum cewa jam'iyyu na Peninsular ko Sabah a cikin BN ba za su taba kafa kansu a Sarawak ba, don haka ba wa jam'iyyuu ikon cin gashin kansu. Haɗin gwiwar yana mai da hankali kan bukatun jihar da haƙƙoƙin da suka danganci Yarjejeniyar Malaysia kuma ya kasance mai adawa a gwamnatin tarayya ta Pakatan Harapan (PH) duk da shirye-shiryen "haɗin kai da haɗin gwiwa". A ranar 23 ga watan Agustan shekara ta 2018, shugabanta, Abang Abdul Rahman Zohari Abang Openg, ya ba da sanarwar cewa an yi rajistar GPS kuma yana jiran bayar da wasikar hukuma daga Mai Rijistar Al'ummomi (RoS). A ƙarshe an halatta hadin gwiwar a ranar 19 ga Nuwamba 2018 .[4]

Manufofin[gyara sashe | gyara masomin]

jam'iyyun GPS suka bar  gaba ɗaya, ya gaji tsohon wurin BN da rinjaye a siyasar Sarawak. Jam'iyyar ta yi iƙirarin ci gaba da gadon Adenan Satem, sanannen tsohon Babban ministan Sarawak, wanda ya jagoranci BN Sarawak zuwa nasarar da ta samu a zaben jihar 2016 bisa ga samun ikon cin gashin kai na Sarawak. Kodayake jam'iyyar ta tura don gyare-gyaren kundin tsarin mulki daidai da Yarjejeniyar Malaysia ta 1963, manufofinta ba su ambaci 'yancin Sarawak ba, maimakon haka sun fi son yin aiki a cikin dokokin da ke akwai don dawo da abin da ta kira haƙƙin Sarawak. Kungiyar ta kaddamar da manufofin jam'iyyarta a Kuching a ranar 19 ga Janairun 2019. Sau da yawa ana samun hukunci daga jam'iyyun adawa a Sarawak da masu sa ido na kasashen waje don ci gaba da cin zarafin ikon gwamnati, kamar rarraba taimako da ci gaba da kuma azabtarwa ga shugabannin kabilun da ba su da alaƙa da gwamnati. Jam'iyyar kuma kai tsaye ko a kaikaice ta mallaki mafi yawan manyan wallafe-wallafen kafofin watsa labarai a Sarawak.[5]

Rikicin siyasa[gyara sashe | gyara masomin]

Ƙarin bayani: Rikicin siyasar Malaysia na 2020-22Rikicin siyasa na Malaysia na 2020-22[6][7]

rikicin siyasa a shekarar 2020 wanda ya ga gwamnatin PH ta rasa mafi rinjaye a cikin Dewan Rakyat, GPS ta shiga yarjejeniya ta hanyar bayyana goyon baya ga sabuwar hadin gwiwar gwamnati, Perikatan Nasional (PN). Shugaban GPS, duk da haka, ya ci gaba da cewa yarjejeniyar ba za ta ga GPS ta zama memba na PN ba, amma za ta kasance a matsayin abokin tarayya a maimakon haka. Mako guda bayan da aka rantsar da Firayim Minista na PN, Muhyiddin Yassin, a matsayin sabon Firayim Ministan, ya sanar da majalisar ministocinsa wanda ya ga 'yan majalisa hudu daga GPS sun nada cikakken ministoci, da wasu biyar a matsayin mataimakan ministoci.

Rubuce-rubuce[gyara sashe | gyara masomin]

  1. http://www.theedgemarkets.com/article/malaysias-sarawak-state-government-leaves-barisan-nasional-statement
  2. https://www.newmandala.org/its-raining-money-in-sarawak/
  3. http://www.theborneopost.com/2019/01/10/a-guiding-light-for-gps/
  4. http://www.dailyexpress.com.my/news.cfm?NewsID=130655
  5. https://www.thestar.com.my/news/nation/2018/06/12/sarawak-bn-parties-pull-out-of-coalition/
  6. http://www.theedgemarkets.com/article/malaysias-sarawak-state-government-leaves-barisan-nasional-statement
  7. https://www.newsarawaktribune.com.my/news/its-sarawak-first-thats-gps-development-approach/