Bikin Ndaakoya

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Infotaula d'esdevenimentBikin Ndaakoya
Iri biki

Bikin Ndaakoya[1] biki ne na Frafra, Talensi, da Nabdan da ke magana a yankin Gabas ta Tsakiya na Ghana. Akan yi bikin ne a farkon watannin kowace sabuwar shekara[2] (Janairu da Fabrairu) don gode wa Allah da ya samu nasarar girbi a lokacin noma.

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Kalmar Ndaakoya ta fito daga kalmomi Frafra guda biyu: Ndaa ma'ana "a lokacin" ko "kwanaki", da Koya ma'ana "Na yi noma" ko "noma". Don haka kalmar Ndaakoya na nufin "a lokacin ne na yi noma". Bikin Ndaakoya shine babban bikin da al'ummomin Frafra, Talensi da Nabdan ke yi a yankin Gabas ta Tsakiya. Tare, waɗannan ƙungiyoyin jama'a sune mafi yawan al'ummar yankin. Bikin wata gada ce da wadannan kabilun ke yi domin farantawa allolin kasarsu godiya ta hanyar yi musu godiya bisa girbi mai kyau. Kakanninsu sun yi imani cewa amfanin gona mai kyau a lokacin girbi, tanadin ruwan sama, hasken rana da sauran abubuwan da suka dace don ƙarfafa girbi mai kyau aikin alloli ne da suke bauta wa kuma don haka suna bukatar su gode wa alloli don girbi mai ban sha'awa.

Anyi bikin ne cikin lumana da kuma neman samar da hadin kai tsakanin al'umma.[3] Bikin nasa a koyaushe yana ganin mutane daban-daban, daga kowane lungu da sako na yankin, suna tururuwa don shaida abubuwan ban mamaki na al'adu, kiɗa da raye-raye. Duk da cewa Sarkin Bolga (wanda aka fi sani da Bolga Naaba) ne ke gudanar da bikin a kowace shekara, ana sa ran kowane gida ya yi wannan bikin a kowace shekara a hanyarsu don wannan manufa. Baya ga baje kolin kade-kade da raye-rayen da ake yi a lokacin shagalin biki, ana zuba liyafa, ana shirya abinci da shaye-shaye don yin nishadi. Ana kuma gayyatar masu fada a ji daga dukkan yankunan yankin da sauran yankuna da su zo su kalli bikin. Pito sanannen "giyar gida" na yankin ana yawan ba da ita yayin bikin. Ana shirya wannan ta hanyar amfani da wani ɓangare na ribar da aka samu a lokacin girbi. Ana shirya shi ta hanyar amfani da masarar Guinea ko kuma abin da aka sani da "Jan gero". Wannan mutane ne suka zo da shi daga gidajensu a matsayin alamar farantawa alloli.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "National Commission On Culture". www.ghanaculture.gov.gh. Archived from the original on 2015-02-14.
  2. https://thechronicle.com.gh/let-education-be-your-priority/ [dead link]
  3. http://allafrica.com/stories/200811050526.html Template:Bare URL inline