Igbo amurkawa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Igbo amurkawa

Yan asalin Ibo, ko' yan asalin Igbo, (Igbo) mazauna Amurka ne waɗanda suka nuna cewa suna da asalin Igbo daga Najeriya ta zamani. Akwai nau'o'i biyu na mutanen da ke da asalin Igbo a Amurka, wadanda aka karɓi kakanninsu daga Igboland sakamakon Cinikin bayi na Atlantic kafin karni na 20 da waɗanda suka yi ƙaura daga karni na 20 zuwa gaba a wani bangare sakamakon Yaƙin basasar Najeriya a ƙarshen shekarun 1960 da rashin kwanciyar hankali na tattalin arziki a Najeriya. An kawo mutanen Igbo kafin Yaƙin basasar Amurka ta hanyar karfi daga gidajensu a kan Bight na Biafra kuma Turawa suka tura su zuwa Arewacin Amurka tsakanin ƙarni na 17 da 19.

Sau da yawa ana bayyana bayin Ibo da Ebo (e) , fassarar mulkin mallaka na Amurka na Ibo. Wasu bayi na Igbo kuma ana kiransu 'bites', suna nuna asalin su na Bight of Biafra, kuma ana amfani da wasu sunaye dangane da ƙasashensu a Afirka. Kasancewarsu a Amurka ta sadu da rikice-rikice daga masu gonar Amurka saboda halayensu na 'rebel' ga bautar. Yawancin bayi na Igbo a Amurka sun fi mayar da hankali a yankin Tidewater na Virginia kuma a wasu lokuta a karni na 18 sun kasance sama da kashi 30% na yawan baƙi. Al'adun Igbo sun ba da gudummawa ga al'adun Afirka ta Amirka kuma watakila a bayyane yake a cikin al'adun al'adu kamar su Jonkonnu parades na Arewacin Carolina. 'Yan asalin Igbo sun gabatar da kalmar Igbo okra a cikin harshen Ingilishi.

Mutanen da suka yi ƙaura daga Najeriya kwanan nan sun zauna a yawancin manyan biranen Amurka da cibiyoyin birane kuma sun zo da yawa don neman damar tattalin arziki a ƙarshen karni na 20. Saboda gaskiyar bautar da kuma share al'adun Afirka da al'adunsu, yawancin mutanen da ke nuna kansu a matsayin Igbo a Amurka kuma suna magana da Harshen Igbo a gida sun fito ne daga waɗannan iyalai da suka zo a karni na 20 da gaba.

tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

cinikin bayi na atalantic

Kasuwancin bayi na Atlantic ya shafi Igbo sosai a karni na 18. san bayi na Igbo da kasancewa masu tawaye da kuma samun babban adadin kashe-kashen da suka saba wa bautar.[1][2] cikin Amurka Igbo sun fi yawa a cikin jihohin Maryland (ba zato ba tsammani inda akwai yawancin baƙi na Igbo na baya-bayan nan) [1] da Virginia, [2] har wasu masana tarihi sun kira mulkin mallaka Virginia a matsayin "ƙasar Igbo".[3]

Tare da jimlar 'yan Afirka 37,000 da suka isa Virginia daga Calabar a karni na 18, 30,000 sun kasance Igbo a cewar Douglas B. Chambers. Gidan Tarihin Al'adu na Virginia ya kiyasta kusan kashi 38% na fursunoni da aka kai Virginia sun fito ne daga Bight of Biafra . [4]Mutanen Igbo sun kasance mafi yawan bayi Afirka a Maryland. nakalto Chambers yana cewa "Binciken da na yi ya nuna cewa watakila kashi 60 cikin 100 na Baƙar fata na Amurka suna da akalla kakanninmu Igbo guda ɗaya..."

Virginia

Virginia ita ce mulkin mallaka da ta dauki mafi yawan bayi na Igbo. Masu bincike irin su David Eltis sun kiyasta tsakanin kashi 30 zuwa 45% na bayi "da aka shigo da su" sun fito ne daga Bight of Biafra, daga cikin wadannan bayi masu yiwuwa kashi 80% ne Igbo. Wani abin da ake kira kimantawa mai ra'ayin mazan jiya na adadin Igbo da aka dauka a Virginia tsakanin 1698 da 1778 an sanya shi a 25,000. Y jama'a na Igbo ya kasance mai girma a yankunan Tidewater da Piedmont na cikin Virginia. Ɗaya daga cikin dalilan wannan adadi mai yawa na bayi na Igbo a Virginia shine mamaye yankin Bight of Biafra na Afirka ta hanyar 'yan kasuwa na Bristol da Liverpool na Ingila waɗanda ke kawo bayi na Bight of biafra zuwa yankunan mulkin mallaka na Burtaniya, Virginia tana ɗaya daga cikin waɗannan yankuna. Bugu da kari, jihohin makwabta sun kara ba da gudummawa ga yawan bayi na Igbo a Virginia. Masu shuka a Kudancin Carolina da Georgia sun raina bayi na Igbo saboda da yawa sun kasance masu tawaye, suna sayar da mafi yawan bayi na Igbo ga masu shuka na Virginia a sakamakon haka.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. https://joshuaproject.net/languages/ibo
  2. Lovejoy, Paul E. (2003). Trans-Atlantic Dimensions of Ethnicity in the African Diaspora. Continuum International Publishing Group. pp. 92–93. ISBN 0-8264-4907-7
  3. Chambers, Douglas B. (March 1, 2005). Murder at Montpelier: Igbo Africans in Virginia. University Press of Mississippi. p. 23. ISBN 1-57806-706-5
  4. http://www.gilderlehrman.org/history-now/essays/african-immigration-colonial-america