Kacici-kacici

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Wikidata.svgkacici-kacici
game genre (en) Fassara
Oidipous sphinx MGEt 16541 reconstitution.svg
Bayanai
Ƙaramin ɓangare na puzzle (en) Fassara da word game (en) Fassara
Bangare na small genres of folklore (en) Fassara
Has quality (en) Fassara oral tradition (en) Fassara

Kacici-kacici tsarin wasa ne domin wasa ƙwaƙwalwa da kuma samun raha a kasar hausa, sunayi ne domin ilimantarwa ko faɗakarwa, kacici-kacici yana zuwa ne ta sigar zance a dunƙule, amma wacce take ƙunshe da amsa, kuma ana buƙatan masu sauraro da su bada amsa akan maganar.[1]

Tsari[gyara sashe | gyara masomin]

Kacici-kcici yana da alaƙa da wasa ƙwaƙwalwa, amman galibi suna da bambamci, wasa ƙwaƙwalwa ana yinshi ta sigar tambaya ko magana a zube,wanda shima kacici-kacici haka yake,sai dai kawai kacici-kacici ana cewa “Kacici-Kacici” idan za ayi,shi kuma wasa ƙwaƙwalwa farawa kawai akeyi. Sannan ana cewa “ƙulin ƙuifita” wanda wannan magana ce wacce bata da ma’anata sigar furuci, amman tana da amsa domin hausawa na cewa “Gauta”.[2][1] “Gauta”  alama ne dake nuna cewa zaka kasance cikin wasa.[2].

Misallai[gyara sashe | gyara masomin]

I.Y yahaya (1988b) ya kawo su dayawa a cikin littafin shi,[3][4]

s/n Kacici Kacici Amsa
1 Shanuna dubu maɗaurinsu ɗaya.   Amsa: Tsintsiya
2 Baba na ɗaka gemu na waje. Amsa: Hayaƙi
3 Rigata ɗaya aljihunta ɗari.   Amsa: Gidan Tururuwa
4 Tsumagiyar kan hanya Fyaɗi yaro fyaɗi babba.         Amas: Yunwa
5 Riga fari wando fari Amsa: Balbela [5]
6 sauti, lafazi wajen yin wasan, misali: ƙurƙucif – ƙucif: Amsa:Kwanciyar kare[6]

Hikima[gyara sashe | gyara masomin]

Tana daga ciki hikimar tatsuniya, waƙa, kacici-kacici, faɗakarwa, ilimantarwa da kuma nishaɗantarwa, amman galibin zancen a zukatan hausa alama ce na cewa wannan  cikakken bahaushe ne, kanacewar akwai maƙwaptun hausawa dake yaran hausa a cikin su. Yanayin iya furta kalmomin da sanin zantukan karin magana, kacici-kacici da hikayu, alama ne na kasancewar mutum bahaushe ne, kuma iya furucin suna kiranshi da “Gagara Gwari” Ga ɗaya daga cikin wasu furruci waɗanda ake tanƙwara harshe, kuma cikakken Mallam bahaushe ne kadai yake iya yin furucin.( “Da kwaɗo da ƙato suka tafi ƙoto. Ƙato yai ƙoto, ƙato ne zai ƙwace ma ƙwaɗo ɗoto, ko kuwa kwaɗo ne zai ƙwace ma ƙato ƙoto?”[6]

Bidiyoyi[gyara sashe | gyara masomin]

  • Furniss, Graham. (1996). Poetry, prose and popular culture in Hausa. International African Institute. Edinburgh: Edinburgh University Press for the International African Institute. ISBN 978-1-4744-6829-9. OCLC 648578425.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Furniss, Graham. (1996). Poetry, prose and popular culture in Hausa. International African Institute.p,81
  2. 2.0 2.1 kraff 1976b.
  3. Furniss, Graham. (1996). Poetry, prose and popular culture in Hausa. International African Institute.p.5
  4. Furniss, Graham. (1996). Poetry, prose and popular culture in Hausa. International African Institute.p,8
  5. I.Y yahaya (1988b),(p251)
  6. 6.0 6.1 Furniss, Graham. (1996). Poetry, prose and popular culture in Hausa. International African Institute.p,82