Koutammakou

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Koutammakou


Wuri
Map
 10°06′N 1°04′E / 10.1°N 1.07°E / 10.1; 1.07
JamhuriyaTogo
Region of Togo (en) FassaraKara Region (en) Fassara
Labarin ƙasa
Yawan fili 50,000 ha

Template:Infobox UNESCO World Heritage Site Koutammakou, Ƙasar Batammariba,wuri ne na al'adu da aka tsara a cikin shekarar 2004 a matsayin Cibiyar Tarihin Duniya ta UNESCO,a arewacin Togo . [1] Wurin yana da gidajen hasumiya na laka na gargajiya waɗanda suka kasance mafi kyawun salon rayuwa. An kuma san gidajen laka na gargajiya a matsayin alamar ƙasa ta Togo. Yawancin gidajen laka suna da benaye biyu wasu kuma suna da rufin lebur.

A cikin shekarata 2008, don kammala rubutun wurin zuwa abubuwan tarihi na duniya, Ma'aikatar Al'adun Gado ta Duniya (ICH) na UNESCO, wanda Rieks Smeets ke jagoranta, ya kafa "Kiyaye Al'adun Batsa na Batsariba", daga Yarjejeniyar shekarar 2003. Manufar ita ce inganta ɗorewa a cikin watsa shirye-shirye na Intergenerational da adana ƙwarewa da ilimi a cikin dukkanin mahimman abubuwan al'adun su, kamar su. : ƙera abubuwa na yau da kullun da na biki, waraka na gargajiya da tsire-tsire masu amfani, ginin takyentas, raye-raye, kiɗa, kiba, al'adun baka, haɓaka yawon shakatawa na mutunta al'adun gida, taswirar wurare masu tsarki, tara bayanai kan abubuwan al'adun da ba a taɓa gani ba da ƙirƙirar damar yin amfani da su. shi, rikodin, fina-finai da hotunn, Gabaɗaya, koyar da ditammari, yaren Batammariba a makarantun firamare da ilimin matasa a cikin abubuwan al'adun da ba a taɓa gani ba (raba littattafan karatu).

Ma'aikatar Al'adu da Ma'aikatar Ilimin Firamare ta Togo ne suka tsara wannan shirin, wanda minista Angèle Dola Akofa Aguigah,ya jagoranta. Dominique Sewane, wanda aikinsa na tushe da bincike da wallafe-wallafen game da rayuwar bikin Batammaribas, suna da muhimmiyar rawa a cikin nadi.[ana buƙatar hujja]

Daga ranar 19 zuwa 24 ga Oktoban shekarar 2018, UNESCO ta shirya wani aikin gaggawa don tantance barnar da aka yi zargin ruwan sama na watan Agustan shekara ta 2018 a Koutammakou a kan wurin zama da kuma kan gadon da ba a taɓa gani ba. Kwararru uku na duniya ne suka shirya rahoton: Ishanlosen Odiaua, Dominique Sewane da Franck Ogou. [2]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Littafi Mai Tsarki[gyara sashe | gyara masomin]

  • Philippe et Marie Huet, Koutammakou : hotuna en pays somba, Nord Bénin, Hesse, Saint-Claude-de-Diray, 2012, 155 p. (  )
  • Albert-Marie Maurice, Atakora : Otiau, Otammari, Osari, peuples du Nord-Bénin (1950), Académie des Sciences d'Outre-Mer, Paris, 1986, 481 p. (  )
  • Paul Mercier, Al'ada, canji, tarihi. Les “Somba” du Dahomey septentrional, Anthropos, Paris, 1968, 538 p. (Rubutun rubutu na gaba)
  • Suzanne Preston-Blier, The Anatomy of Architecture - Ontology da kwatanci a cikin maganganun gine-ginen Batammaliba, Jami'ar Cambridge University Press, Cambridge, 1987, 314 p. (  )
  • Dominique Sewane Rapport final en vue de l'inscription du Koutammakou, biya des Batammariba au Togo sur la liste des sites classés du Patrimoine mondial de l'Unesco, décembre 2002, 102 pages
  • Dominique Sewane Rapport de coordination du Program de sauvegarde du Patrimoine culturel immatériel des Batammariba du Koutammakou – Première Phase (Nuwamba 2008- Nuwamba 2009)
  • Dominique Sewane, La nuit des grands mort : l'initiée et l'épouse chez les Tamberma du Togo (préface de Jean Malaurie), Economica, Paris, 2002, 272 p. + pl. (  ) (rubutu remanié d'une thèse)
  • Dominique Sewane, Le souffle du mort : la tragédie de la mort chez les Batãmmariba du Togo, Bénin, Plon, « Tarin Terre humaine », 2007, 849 p. + pl., 2020, tarin Terre Humaine, Plon (  (prix Robert Cornevin)
  • Dominique Sewane, Les Batãmmariba, le peuple voyant : carnets d'une ethnologue, editions de La Martinière, Paris, 192 p. (  )
  • Dominique Sewane" Rites et pensée des Batammariba » pour les écoles primaires du Togo, Ministère des Enseignements Primaire Secondaire et de l'Alphabétisation duTogo, Patrimoine Culturel Immatériel de l'UNESCO, editions Haho, Lomé (Togo), Éditions Haho, Togo, 2009 (a cikin Shirin de sauvegarde Patrimoine dumma des Batammariba – Unesco-Japan)
  • Dominique Sewane, Bantéé N'Koué, Bakoukalébé Kpakou, Koutammakou - Lieux sacrés, Préface de Jean Malaurie, editions Hesse, 2018, (  )
  • Jean Pierre Vallat (dir. ), Le Togo : lieux de mémoire et sites de lamiri, L'Harmattan, Paris, 2013, 204 p. + pl. (  )

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Dominique Sewane, ′Ceux qui malaxent la peau fine de la terre′. Les Batammariba. Anthropologie de l'habiter, 40th Session of Unesco Heritage – Istanbul: THE ETHIC VALUES OF KOUTAMMAKOU, Courrier des Afriques
  2. Empty citation (help)

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]