Matsalar damuwa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Matsalar damuwa
Description (en) Fassara
Iri cognitive disorder (en) Fassara
cuta
Specialty (en) Fassara psychiatry (en) Fassara
clinical psychology (en) Fassara
Medical treatment (en) Fassara
Magani buspirone (en) Fassara, prochlorperazine (en) Fassara, amobarbital (en) Fassara, bromodiphenhydramine (en) Fassara, clorazepic acid (en) Fassara, cidoxepin (en) Fassara, meprobamate (en) Fassara, levomepromazine (en) Fassara, prazepam (en) Fassara, venlafaxine (en) Fassara, oxazepam (en) Fassara, chlorpromazine (en) Fassara, temazepam (en) Fassara, propranolol (en) Fassara, chlormezanone (en) Fassara, halazepam (en) Fassara, midazolam (en) Fassara, chlordiazepoxide (en) Fassara, sertraline (en) Fassara, (RS)-hydroxyzine (en) Fassara, alprazolam, fluvoxamine (en) Fassara, diazepam (en) Fassara, maprotiline (en) Fassara, nortriptyline (en) Fassara, lorazepam (en) Fassara, olanzapine (en) Fassara, quetiapine (en) Fassara, (S)-duloxetine (en) Fassara, fluoxetine (en) Fassara, paroxetine (en) Fassara, clonazepam (en) Fassara, risperidone (en) Fassara, mirtazapine (en) Fassara, (RS)-citalopram (en) Fassara, escitalopram (en) Fassara da pregabalin (en) Fassara
Identifier (en) Fassara
ICD-10-CM F41.9
ICD-9-CM 300.09
OMIM 607834
DiseasesDB 787
MeSH D001008
Disease Ontology ID DOID:2030

Matsalar damuwa rukuni ne na rikice-rikice na hankali wanda ke da matukar damuwa da tsoro.[1] Damuwa shine damuwa game da abubuwan da zasu faru a nan gaba, yayin da kuma tsoro shine amsa ga abubuwan da ke faruwa a yanzu.[1] Wadannan ji na iya haifar da alamun jiki, kamar ƙara yawan bugun zuciya da girgiza.[1] Akwai matsalolin tashin hankali da yawa, gami da rikicewar tashin hankali gabaɗaya, ƙayyadaddun phobia, rikicewar tashin hankali na zamantakewa, rikicewar tashin hankali, agoraphobia, rashin tsoro, da zaɓin mutism.[1] Rashin lafiyar ya bambanta da abin da ke haifar da alamun.[1] Mutum na iya samun matsalar damuwa fiye da ɗaya.[1]

Ana tsammanin abin da ke haifar da rikice-rikicen tashin hankali shine haɗuwa da kwayoyin halitta da abubuwan muhalli.[2] Abubuwan haɗari sun haɗa da tarihin cin zarafin yara, tarihin iyali na rashin tunani, da talauci.[3] Matsalar damuwa sau da yawa yana faruwa tare da wasu cututtuka na hankali, musamman babban rashin damuwa, rashin halin mutum, da rashin amfani da abubuwa.[3] Don gano cutar, alamun bayyanar suna buƙatar kasancewa aƙalla watanni 6, fiye da abin da ake tsammani ga yanayin, da rage ikon mutum na yin aiki a rayuwar yau da kullun.[1][3] Wasu matsalolin da kuma zasu iya haifar da irin wannan bayyanar cututtuka sun hada da hyperthyroidism; cututtukan zuciya; maganin kafeyin, barasa, ko amfani da cannabis; da kuma janyewa daga wasu magunguna, da sauransu.[3][4] Matsalar damuwa ya bambanta da tsoro na al'ada ko damuwa ta hanyar wuce gona da iri ko nacewa.[1]

Ba tare da magani ba, rikice-rikicen tashin hankali yakan kasance.[1][2] Jiyya na iya haɗawa da sauye-sauyen rayuwa, shawarwari, da magunguna.[3] Maganin ɗabi'a na fahimi yana ɗaya daga cikin dabarun shawarwari na yau da kullun da ake amfani da su wajen magance matsalar damuwa.[3] Magunguna, irin su antidepressants, benzodiazepines, ko beta blockers, na iya inganta bayyanar cututtuka.[2]

Kimanin kashi 12% na mutane suna fama da matsalar damuwa a cikin shekara guda, kuma tsakanin 5% zuwa 30% suna shafar tsawon rayuwarsu.[3][5] Suna faruwa a cikin mata kusan sau biyu sau da yawa a cikin maza kuma gabaɗaya suna farawa kafin shekaru 25.[1][3] Mafi yawan su ne takamaiman phobias, waɗanda ke shafar kusan 12%, da matsalar damuwa na zamantakewa, wanda ke shafar 10%.[3] Phobias ya fi shafar mutane tsakanin shekaru 15 zuwa 35, kuma ba su zama ruwan dare gama gari ba bayan shekaru 55.[3] Farashin ya yi girma a Amurka da Turai fiye da sauran sassan duniya.[3]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 Diagnostic and Statistical Manual of Mental DisordersAmerican Psychiatric Associati (5th ed.). Arlington: American Psychiatric Publishing. 2013. pp. 189–195. ISBN 978-0890425558.
  2. 2.0 2.1 2.2 "Anxiety Disorders". NIMH. March 2016. Archived from the original on 27 July 2016. Retrieved 14 August 2016.
  3. 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 Craske, MG; Stein, MB (24 June 2016). "Anxiety". Lancet. 388 (10063): 3048–3059. doi:10.1016/S0140-6736(16)30381-6. PMID 27349358.
  4. Testa A, Giannuzzi R, Daini S, Bernardini L, Petrongolo L, Gentiloni Silveri N (2013). "Psychiatric emergencies (part III): psychiatric symptoms resulting from organic diseases" (PDF). Eur Rev Med Pharmacol Sci (Review). 17 Suppl 1: 86–99. PMID 23436670. Archived (PDF) from the original on 10 March 2016.open access publication - free to read
  5. Kessler; et al. (2007). "Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of mental disorders in the World Health Organization's World Mental Health Survey Initiative". World Psychiatry. 6 (3): 168–76. PMC 2174588. PMID 18188442. Cite uses deprecated parameter |displayauthors= (help)