Abimilki

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Abimilki
king of Tyre (en) Fassara

Rayuwa
Sana'a
Muhimman ayyuka Amarna letter EA 147 (en) Fassara
Amarna letter EA 149 (en) Fassara
Amarna letter EA 153 (en) Fassara

Abimilki ( Amoriyawa: ʾabī milki a kusa 1347 BC Matsayi mai gudanar da daraja ne na yariman Taya (a na kiran shi da "Surru" a cikin haruffa),a lokacin da na Amarna haruffa rubutu (1350-1335 BC). ya kasan ce kuma Shi ne marubucin haruffa goma ga Fir'auna na Masar, EA 146-155 ( EA don 'el Amarna '). A cikin wasiƙar EA 147, Fir'auna Akhenaten ya tabbatar da shi a matsayin sarkin Taya bayan rasuwar mahaifinsa, kuma a cikin EA 149, ya ambace shi da matsayin rabisu (janar).

Ba a ambaci sunan Abimilki a cikin wasu haruffan ba. An danganta sunansa da Abimelek na Littafi Mai Tsarki. Sunansa na nufin "Mahaifina (shine) sarki."

Tarihin asali[gyara sashe | gyara masomin]

Bayan bukatar Akhenaten ta yaɗa sabbin labaran siyasarsa a Kinaha, wasu jihohin birni sun yi tawaye ga wannan shawarar. Bayanin shine gibi a matsayin rabisu a sansanin Taya, wanda Akhenaten yayi aiki tare da waɗanda ba Misira ba saboda dalilai na ƙungiya. Daga ƙarshe, kamar yadda yake cikin wasiƙar EA 149, Akhenaten ya ba Abimilki matsayin rabisu na Taya.

Zimredda na Sidon, da Aziru na Amurru, waɗanda a baya suka haɗa kai da Abimilki, sun amsa ta hanyar cin Sumuru da mamaye yankunan da ke kusa da Taya. Abimilki ya shawarci Amenhotep game da yanayin haɗari a cikin haruffa da yawa. A cikin wasiƙar EA 151 (duba a nan [1] ), Abimilki ya ambaci Danuniyawa : “Duba, abokan gaba masu haɗari suna kewaye Taya. A halin yanzu sarkin Danuna ya mutu; ɗan'uwansa yanzu yana sarauta. Yana bi da ni cikin lumana. "

Daga baya a cikin wasiƙar, Abimilki ya yi gargaɗi game da 'yan tawayen: “Duba, sansanin Taya yana ƙarewa da ruwa mai kyau da itace. Zan aiko muku Ilu-milku a matsayin manzo. A halin yanzu babu sojojin Hitti, amma Aitakama na Kadesh yana tare da Aziru a yaƙin Biryawaza na Damascus. A halin yanzu, an ƙarfafa Zimredda da sojoji da jiragen ruwa daga Aziru; ya kewaye ni, kuma yana da haɗari ƙwarai.

Harafin Abimilki[gyara sashe | gyara masomin]

Lakabin wasiƙun Abimilki sune kamar haka:

EA 146: "Abimilki na Taya "
EA 147: "Waƙar yabo ga Fir'auna "
EA 148: "Buƙatar Babban Taya"
EA 149 : "Ba Ruwa ko Itace" (Dubi Haapi )
EA 150: "Ana Bukatar: Soja Guda Daya"
EA 151: "Rahoto kan Kan'ana " (Dubi hanyoyin haɗin waje: harafi da Mutanen Teku )
EA 152: "Buƙatar Ganewa"
EA 153 : "Jiragen ruwa suna jira"
EA 154: "An Yi Umarni" (Dubi Zimredda (magajin garin Sidon) )
EA 155: "Bawan Mayati " ("Mayati" munafunci ne ga Meritaten, 'yar Akhenaten)

Misalin haruffa na Abimilki[gyara sashe | gyara masomin]

EA 147, "Waƙar yabo ga Fir'auna"[gyara sashe | gyara masomin]

Batun "Waƙar yabo ga Fir'auna" ba Zimredda bane; amma, yakin Aziru ɗan ko Abdi-Ashirta, mai sa ido akai, da ba da rahoto ta Zimredda ana magana a ƙarshen wannan wasiƙar. Zuwa ga sarki, sunana: saƙo daga Abimilki, bawanka. Na fāɗi a ƙafafun sarki, ya shugabana. Ubangijina shi ne rana — wadda take fitowa a kan dukkan ƙasashe kowace rana bisa ga hanyar rana, mahaifinsa mai alheri; Wanda yake ba da rai ta wurin daɗin numfashinsa ya dawo da iskar arewarsa. wanda ke tabbatar da kasa baki daya cikin salama da ikon hannunsa; Wane ne kuma yake ba da kukansa a sararin sama kamar Ba'al. Duk ƙasar ta firgita da kukansa!

Bawan nan yana rubuta wa ubangijinsa cewa ya ji manzon sarki mai alherin da ya zo wurin bawansa, da kuma daɗin numfashin da ya fito daga bakin sarki, ubangijina ga bawansa — numfashinsa ya dawo! Kafin isowar manzon sarki, ya shugabana, numfashi bai dawo ba; hanci ya toshe. Yanzu numfashin sarki ya fito mini, na yi farin ciki ƙwarai, kuma yana gamsuwa kowace rana. Saboda ina farin ciki, shin ƙasa ba ta yin er? Lokacin da na ji haushin ni [ss] mai rahusa daga ubangijina, duk ƙasar tana jin tsoron ubangijina - lokacin da na ji numfashi mai daɗi, da manzon alherin da ya zo wurina.

Lokacin da sarki, ubangijina, ya ce, "Yi shiri kafin isowar babban runduna," sai bawan ya ce wa ubangijinsa, "Na'am, a, a!" A gabana da bayana ina ɗauke da maganar sarki, ya shugabana. Duk wanda ya kula da sarki, ubangijinsa, kuma ya yi masa hidima a madadinsa, rana ta fito a kansa, numfashi mai daɗi yana dawowa daga bakin ubangijinsa. Idan bai kula da maganar sarki ba, ubangijinsa, garinsa ya lalace, gidansa ya lalace, sunansa ba zai sake kasancewa a cikin ƙasar duka ba. Dubi bawan da ke kula da ubangijinsa: Garinsa yana bunƙasa, gidansa yana bunƙasa, sunansa yana nan har abada. Kai ne rana wadda ta fito a kaina kuma aka yi masa katangar tagulla, kuma saboda ƙarfin hannu na na hutawa, ina da kwarin gwiwa. Lallai na ce wa rana, uban sarki, ubangijina, yaushe zan ga fuskar sarki, ya shugabana?

Lallai ina tsaron Taya, babban birni, don sarki, ubangijina, har sai ikon sarki mai ƙarfi ya fito a kaina, don ya ba ni ruwa in sha da itace don dumama kaina. Bugu da ƙari, Zimredda, sarkin Sidon, yana rubuta wa Aziru ɗan Abdi-Ashirta ɗan tawaye kullun, game da kowace kalma da ya ji daga Masar. Da wannan nake rubuta wa ubangijina, kamar yadda yake da kyau cewa ya sani.

- EA 147, layuka 1–71 (cikakke)

More about ɗan

Hoto na hanyoyin haɗin waje yana nuna yanayin EA 147, (an cire kusurwa).

Duba: jumla da zance . Maimakon “sau bakwai da sau bakwai”, a cikin 147 marubuci ya zurfafa zurfi, ta amfani da “rabin sau bakwai”. Za a iya amfani da wani ɗan juzu'i ga tsarin sujada a tsakiyar harafi, lokacin da yake amfani da "a gabana da baya na".

Zimredda na Sidon shine jigon biyar na haruffa goma na Abimilki.

EA 148, "Buƙatar Babban Taya"[gyara sashe | gyara masomin]

Abimilki na Taya ya aika da harajinsa ga Fir'auna wanda ya naɗa shi, ya roƙi Fir'auna sojoji goma da su ba shi kariya, tun da sarkin Sidon ya ƙwace mutanensa. Ya kuma ambaci cewa sarkin Hazor ya wuce zuwa ga abokan gaba, Habiru waɗanda ke ɗaukar Kan'ana.

EA 149, "Babu Ruwa ko Itace"[gyara sashe | gyara masomin]

Duba: kwamishinan Masar Haapi .

EA 151, "Rahoto kan Kan'ana"[gyara sashe | gyara masomin]

Duba: labarin haɗin yanar gizo na waje/rubutawa.

EA 154, "An Yi Umarni"[gyara sashe | gyara masomin]

Biyar daga cikin wasiƙun Abimilki sun shafi maƙwabcinsa kuma maƙiyin rikici Zimredda na Sidon. Duba: Zimredda (magajin garin Sidon) .

EA 153, "Jiragen ruwa a Rike"[gyara sashe | gyara masomin]

Duba hoto: EA 153 (M) [Zuwa] sarki, ubangijina: mai [mes] mai hikima daga Abimilki, bawanka. Ina faɗuwa a ƙafafunka sau bakwai sau bakwai. Na aikata abin da sarki, ubangijina, ya umarta — duk ƙasar tana jin tsoron sojojin sarki, ya shugabana: Na sa mutanena su riƙe jiragen ruwa bisa ga ikon sarki, ubangijina.

Duk wanda ya yi rashin biyayya ba shi da iyali, ba shi da rai. Tun da na gua [rd da ci] sarkin, [my] lo [rd], m [y] s [afety] shine alhakin sarki. [Da fatan ya sani] bawansa, wanda ke gefensa.

- EA 153, 1-20 (cikakke amma ya lalace)

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

  • Zimredda (magajin garin Sidon)
  • Haapi, kwamishinan Masar

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  • Moran, William L. Harafin Amarna. Jami'ar Johns Hopkins Press, 1987, 1992. (softcover,  )

Hanyoyin waje[gyara sashe | gyara masomin]

Harafin Amarna (hotuna)[gyara sashe | gyara masomin]

King of Babylon:

Tushratta:

"Alashiya kingdom" letters:

Rib-Hadda letters:

Abimilki:

Abdi-Tirši:

Biridiya:

Labaya:

Others:

Haruffa[gyara sashe | gyara masomin]

Labarai[gyara sashe | gyara masomin]

  • Harafin Amarna EA 34 : [2] Archived 2021-10-19 at the Wayback Machine shigar CDLI don harafi na 34, yana nuna layin farko yana cewa: Saƙon Sarki Land A-La-Ši-iya . ( Umma Lugal Kur Alashiya )