Bikin Akwasidae
| |
Iri | biki |
---|---|
Wuri |
Kumasi Yankin Ashanti, Yankin Ashanti |
Ƙasa | Ghana |
Bikin Akwasidae (madaidaicin, Akwasiadae) jama'ar Ashanti da sarakunan Ashanti ne suke gudanar da shi,[1][2] da kuma 'yan kasashen waje na Ashanti. Ana yin bikin ne a ranar Lahadi, sau ɗaya a kowane mako shida.[2][3]
Kulawa[gyara sashe | gyara masomin]
Kalandar shekara-shekara ta Akan ta kasu zuwa watanni tara wanda ke ɗaukar kimanin makonni shida amma ya bambanta tsakanin kwanaki 40 zuwa 42 a cikin lokaci; ana kiran bikin wannan lokacin bikin Adae. Bikin Adae yana da kwanaki biyu na bukukuwa: Ana bikin Akwasidae a ranar Lahadi ta ƙarshe na lokacin, yayin da bikin Awukudae kuma ana yin bikin ne a ranar Laraba a cikin lokacin. Juma’ar da ta gabaci kwanaki 10 zuwa Akwasidae ana kiranta da Fofie (ma’ana juma’a ta al’ada). Kamar yadda ake gudanar da bikin a ko da yaushe a ranar Lahadi (Twi a Kwasidae), maimaitawarsa na iya kasancewa bayan kwanaki 40 ko 42 daidai da Kalandar Ashanti na hukuma. A karshen Akwasidae na bana, wanda ya yi daidai da bikin Adae Kese, an ba da kulawa ta musamman wajen bayar da kayan abinci da kuma gudummawar da za a taimaka wa mutane.[4] Bukukuwan Adae ba sa canzawa kamar yadda aka tsara su tun zamanin da.[5]
Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]
Abubuwan da ake yi a wannan rana sun shafi girmama kakanninsu da na al'umma. Wani taro da ake kira Akom na faruwa ne inda yin ganguna da raye-raye da rera waka wani biki ne na al'ada don girmama Abosom (ƙananan alloli a al'adar Akan) da kuma Nsamanfo (magabatan da aka noma a ruhaniya).[6] Abubuwan hadayun abinci sun haɗa da abubuwa na musamman irin su eto (mashed doya na Afirka), waɗanda aka ƙawata da ƙwai masu tauri. Kowane Ashanti yana yin wannan bikin.[7] Ga wadanda Ashanti da ba su kiyaye bikin Odwira, Akwasidae yana da matukar muhimmanci don tunawa da kakanninsu.[8]
A wannan rana, Asantehene (Sarkin Ashante) ya sadu da talakawansa da sarakunansa a cikin farfajiyar fadar Manhyia.[9][10] An baje kolin gadon sarauta a harabar fadar a gaban sarki, kuma jama'a na ziyartar da yawa, suna wake-wake da raye-raye.[11][12] Sarki yana gudanar da albarkarsa a lokacin bikin, kuma mutane suna da 'yancin yin musabaha.[13] Kafin ya rike durbar, sarki ya tafi cikin jerin gwano a cikin palanquin da aka yi masa ado da kayan adon zinare. Ya kuma shaida wani fareti kala-kala, daga harabar fadarsa dake Kumasi. Mahalarta faretin sun hada da masu buga ganga, ’yan rawa, masu kaho da mawaka.[14] Da yake shi ne bikin girmama kakanni, sarki ya ziyarci Mausoleum na Bantama kuma ya yi ibada ba kawai ga kujerun kakanninsa ba, har ma da kwarangwal na kakanninsa.[14] Ana jayayya cewa, sarki ba ya bauta wa tarkace da kakanni, duk da haka don girmama su.
Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]
- ↑ "Akwasidae festival: Ashanti Regional Police Command intensifies security". Citi 97.3 FM - Relevant Radio. Always (in Turanci). 2014-05-09. Retrieved 2020-02-26.
- ↑ 2.0 2.1 "Festivals in Ghana". www.ghanaweb.com. Retrieved 27 December 2011.
- ↑ "Kofi Kingston Attends one of the Biggest Festivals in the Ashanti Region – Year Of Return" (in Turanci). Retrieved 2020-02-26.
- ↑ Ghana, News. "AKWASIDAE OF THE AKANS?" (in Turanci). Retrieved 2020-02-26.
- ↑ Braffi 2002, p. 10.
- ↑ "Festivals & Events in Ghana". TransAfrica (in Turanci). Archived from the original on 2020-02-25. Retrieved 2020-02-26.
- ↑ Opokuwaa 2005, p. 92.
- ↑ Ayisi 1992, p. 83.
- ↑ Adjorlolo, Ruth Abla. "Asanteman marks Akwasidae festival". www.gbcghana.com (in Turanci). Retrieved 2020-02-26.
- ↑ "Manhyia Palace". Ghana Nation.com. Archived from the original on 16 October 2012. Retrieved 24 November 2012.
- ↑ Pierre 2004, p. 55.
- ↑ Aidoo, Kwame. "Celebrating Akiwasidae with the Ashanti People of Kumasi, Ghana". Culture Trip. Retrieved 2020-02-26.
- ↑ "Otumfuo hosts Prince Charles to special Akwasidae". Graphic Online (in Turanci). Retrieved 2020-02-26.
- ↑ 14.0 14.1 "Ghana Festivals". Ghana Photographers Resource.com. Retrieved 24 November 2012.
Littafi Mai Tsarki[gyara sashe | gyara masomin]
- Ayisi, Eric O. (1992). An Introduction to the Study of AfricanCulture. East African Publishers. p. 83. ISBN 9789966466174. Retrieved 24 November 2012.
- Braffi, Emmanuel Kingsley (2002). Akwasidae and Odwira festivals. Mystic House. p. 10. Retrieved 25 November 2012.
- Fuller, Linda K (2004). National Days/National Ways: Historical, Political, And Religious Celebrations Around THe World. Greenwood Publishing Group. p. 103. ISBN 9780275972707. Retrieved 24 November 2012.
- Pierre, Yvette La (2004). Ghana in Pictures. Twenty-First Century Books. p. 55. ISBN 9780822519973. Retrieved 24 November 2012.
- Opokuwaa, Nana Akua Kyerewaa (30 May 2005). The Quest for Spiritual Transformation: Introduction to Traditional Akan Religion, Rituals And Practices. iUniverse. pp. 92–. ISBN 978-0-595-35071-1. Retrieved 25 November 2012.