Bikin Ashanti Yam

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Infotaula d'esdevenimentBikin Ashanti Yam

Iri ranar hutu
yam festival (en) Fassara
Ƙasa Ghana

Bikin Ashanti Yam biki ne na shekara-shekara na mutanen Ashanti na Ashanti. Yana nuna farkon girbin dawa a lokacin kaka, bayan damina. Dawa ita ce amfanin gona mai mahimmanci a cikin Ashanti da galibin Afirka.

Kulawa[gyara sashe | gyara masomin]

Ana gudanar da bikin, ranar hutu na ƙasa har tsawon kwanaki biyar farawa daga ranar Talata, kamar yadda babban firist ya faɗa. Yana nuna farkon girbin doya a lokacin kaka, bayan damina. Wannan biki yana da ma'ana ta addini da tattalin arziki.[1] A addinance, ana amfani da bikin ne don gode wa Allah da kakanni saboda sabon girbi da kuma a al'adance a waje da sabon dawa.

Hadisai[gyara sashe | gyara masomin]

Babban firist na Ashanti ya kuma yi hadaya ta farko ga gumakan kakanni. ibadar ta hada da daukar dawa a rana ta biyu na bikin a jerin gwano zuwa kakannin kakanni. Kade-kade da raye-raye suna cikin bukukuwan a duk tsawon kwanaki biyar.[1][2] Haka kuma bikin ya shahara saboda Sarki ne ke kula da yadda ake gudanar da alwala ta hanyar tsaftace duk wani kujeru na kakanni. Wata al'adar a lokacin wannan biki ita ce narke kayan ado na zinariya na sarauta, daɗaɗɗen ƙira, tare da amincewar gwamnati, don kera su zuwa sabbin kayayyaki. A lokacin wannan biki, Sarki ba ya halatta a yi hadaya da mutum, haka nan kuma ba a yarda a buga gangunan mutuwa domin wannan lokaci ne mai albarka na tsarkakewa.[2]

Abubuwan ibada[gyara sashe | gyara masomin]

Kafin a fara bikin, sarkin ya duba tsarin Dampan wanda aka kafa na wani dan lokaci domin gudanar da ayyukan jama'a.[2] A ranar farko ta bikin, an share hanyar zuwa wurin jana'izar sarakunan Asantis. A rana ta biyu, firistoci suna ɗaukar dawa a cikin jerin gwano don yin hadaya ga kakannin da aka binne a ɗakin binne. Sai bayan an gama wannan hadaya ne ake ba wa mutane damar cinye sabon dawa. Ana kiyaye rana ta uku a matsayin ranar makoki na kakanni da kuma yin azumi. A rana ta huɗu, sarki ya shirya abincin dare a gidansa don dukan mutane. A daren rana ta huɗu, mutane suna zama a cikin gida don gujewa shaida tsarkakewar sarautar sarakuna, alamomin ruhin matattu, a cikin kogin Draa da ke Kumasi. A rana ta biyar, gagarumin fareti na basaraken tare da iyalansa, da fadawansa, duk sanye da kayan ado na sarauta, suka fito kan tituna domin karrama babban basarake a gidansa. A cikin faretin, an ɗauke wasu mutane a cikin ƙawayen palanquins masu ƙayatarwa masu inuwar laima.[2]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Macdonald 2000, p. 207.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Asante History, Culture, Religion, Economy, Judicial Process, Human Sacrifice: Ama, A Story of the Atlantic Slave Trade". 8. The King and the Yam Festival Celebration. Ama.Africatoday.com. Retrieved 25 November 2012.

Littafi Mai Tsarki[gyara sashe | gyara masomin]