Cataract

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Cataract
Description (en) Fassara
Iri lens disease (en) Fassara, monogenic disease (en) Fassara
cuta
Specialty (en) Fassara ophthalmology (en) Fassara
Sanadi rubella (en) Fassara, ultraviolet radiation (en) Fassara, Ciwon suga, vitiligo (en) Fassara, ichthyosis (en) Fassara
human ageing (en) Fassara
Symptoms and signs (en) Fassara Makanta, glare (en) Fassara
diplopia (en) Fassara
Physical examination (en) Fassara eye examination (en) Fassara
Genetic association (en) Fassara GJA8 (en) Fassara
Identifier (en) Fassara
ICD-10-CM H26
ICD-9-CM 366.8
OMIM 601371 da 116200
DiseasesDB 2179
MedlinePlus 001001
eMedicine 001001
MeSH D002386
Disease Ontology ID DOID:83

Cataract shine gajimare na ruwan tabarau na ido wanda ke haifar da raguwar gani.[1] Cataracts sau da yawa suna tasowa a hankali kuma yana iya shafar idanu ɗaya ko duka biyu.[1] Alamun na iya haɗawa da ɓatattun launuka, blur ko hangen nesa biyu, halos kusa da haske, matsala tare da fitilu masu haske, da matsalar gani da daddare.[1] Wannan na iya haifar da matsala tuƙi, karatu, ko gane fuskoki.[2] Rashin hangen nesa wanda cataracts ke haifarwa na iya haifar da ƙarin haɗarin faɗuwa da damuwa.[3] Cataracts yana haifar da rabin dukkan cututtukan makanta da kashi 33% na nakasar gani a duniya.[4][5]

Cataracts sun fi yawa saboda tsufa amma kuma yana iya faruwa saboda rauni ko bayyanar radiation, kasancewa daga haihuwa, ko faruwa bayan tiyatar ido don wasu matsalolin.[1][6] Abubuwan haɗari sun haɗa da ciwon sukari, shan taba, dadewa ga hasken rana, da barasa.[1] Hanyar da ke da tushe ta haɗa da tara tarin furotin ko launin ruwan rawaya-launin ruwan kasa a cikin ruwan tabarau wanda ke rage watsa haske zuwa kwayar ido a bayan ido.[1] Ana gano cutar ta hanyar duban ido.[1]

Rigakafin ya haɗa da sanya tabarau, faffadan hula, cin ganyaye da 'ya'yan itatuwa, da guje wa shan taba.[1][7] Tun da farko ana iya inganta alamun bayyanar da tabarau.[1] Idan wannan bai taimaka ba, tiyata don cire ruwan tabarau mai hazo da maye gurbinsa da ruwan tabarau na wucin gadi shine kawai ingantaccen magani.[1] Ana buƙatar tiyata kawai idan cataracts yana haifar da matsaloli kuma gabaɗaya yana haifar da ingantacciyar rayuwa.[1][8] Ba a samun yin aikin tiyatar ido ba da sauri a ƙasashe da yawa, wanda ke faruwa musamman ga mata, waɗanda ke zaune a karkara, da waɗanda ba su san karatu ba.[6][9]

Kimanin mutane miliyan 20 ne suka makanta saboda cataract.[6] Shi ne sanadin kusan kashi 5% na makanta a Amurka da kusan kashi 60% na makanta a sassan Afirka da Kudancin Amurka.[9] Makanta daga cataracts yana faruwa a kusan 10 zuwa 40 a cikin 100,000 yara a cikin kasashe masu tasowa, kuma 1 zuwa 4 a cikin 100,000 yara a cikin kasashen da suka ci gaba.[10] Cataracts ya zama ruwan dare gama gari.[1] A Amurka, kashi 68 cikin 100 na wadanda suka haura shekaru 80 suna fama da cataract.[11] Bugu da ƙari, sun fi kowa a cikin mata, kuma ba su da yawa a cikin Mutanen Hispanic da Baƙar fata.[11]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 "Facts About Cataract". September 2009. Archived from the original on 24 May 2015. Retrieved 24 May 2015.
  2. Allen D, Vasavada A (2006). "Cataract and surgery for cataract". BMJ. 333 (7559): 128–32. doi:10.1136/bmj.333.7559.128. PMC 1502210. PMID 16840470.
  3. Gimbel, HV; Dardzhikova, AA (January 2011). "Consequences of waiting for cataract surgery". Current Opinion in Ophthalmology. 22 (1): 28–30. doi:10.1097/icu.0b013e328341425d. PMID 21076306.
  4. "Visual impairment and blindness Fact Sheet N°282". August 2014. Archived from the original on 12 May 2015. Retrieved 23 May 2015.
  5. GLOBAL DATA ON VISUAL IMPAIRMENTS 2010 (PDF). WHO. 2012. p. 6. Archived (PDF) from the original on 2015-03-31.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Priority eye diseases". Archived from the original on 24 May 2015. Retrieved 24 May 2015.
  7. "Recognizing Cataracts". NIH News in Health. 2017-05-30. Retrieved 2020-02-02. Try wearing sunglasses or a hat with a brim. Researchers also believe that good nutrition can help reduce the risk of age-related cataract. They recommend eating plenty of green leafy vegetables, fruits, nuts and other healthy foods.
  8. Lamoureux, EL; Fenwick, E; Pesudovs, K; Tan, D (January 2011). "The impact of cataract surgery on quality of life". Current Opinion in Ophthalmology. 22 (1): 19–27. doi:10.1097/icu.0b013e3283414284. PMID 21088580.
  9. 9.0 9.1 Rao, GN; Khanna, R; Payal, A (January 2011). "The global burden of cataract". Current Opinion in Ophthalmology. 22 (1): 4–9. doi:10.1097/icu.0b013e3283414fc8. PMID 21107260.
  10. Pandey, Suresh K. (2005). Pediatric cataract surgery techniques, complications, and management. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. p. 20. ISBN 9780781743075. Archived from the original on 2015-05-24.
  11. 11.0 11.1 "Cataract Data and Statistics | National Eye Institute". www.nei.nih.gov. Retrieved 2019-11-18.