Dakika
 Dakika | |
|---|---|
unit of time (en)  , UCUM derived unit (en) da SI-accepted non-SI unit (en) | |
| Bayanai | |
| Ƙaramin ɓangare na |
time interval (en) |
| Bangare na | awa, sa'a |
| Auna yawan jiki | tsawon lokaci |
| Subdivision of this unit (en) | sakan |
Dakika ko minti dan kidaya sa'a guda, A cikin daidaitan lokacin na UTC, dakika daya akan lokuta masu wuya yana da sakan 61 ne, dakika a mafi yawan loluta yana da sakan 61 ne, amman a da akwai bukatar a saka bahagon sakan wanda zai haifar da dakika 59 a shigan dakikan farkobi, amma wannan ba'a amfani dashi fiye da Shekaru 40 a karkashin wannan tsarin). Kodayake ba sashin SI bane na kidaya, an karɓi dakika don amfani da salan kidaya na SI. A SI alaman da ake amfani dashi dan gane dakika shine min (ba tare da wani dugo ba). A karamin alama ana amfani dashi wani lokaci a gano sakan.
Tarihi
[gyara sashe | gyara masomin]Daga cikin sanannun mutanen da suka fara amfani da dakika (da kuma sakan) shine John na Sacrobosco na computus (ca. 1235), inda ya yi amfani da su lokacin da suke tattauna akan lissafin tsawon shekarar yanayin zafi . Bacin shi babu wani kuma da'aka samu wanda ya rigaye shi. Wani dalili da aka bayar da shawarar samar da wadannan kyawawan rarrabuwar lokaci shine samar da ginin “daidaitaccen lokaci” shine suka samar da (Nakurar inji da kuma nakurar rA tarihi, kalmar "minti" ta fito ne daga Latin "pas minuta prima", ma'ana "farkon karamin shashi". Wannan tinanin yasa za'a iya sake inganta sa'a zuwa karamin lokaci" sai suka kira shi da (Latin: pars minuta secunda ) ma'ana " na biyun karamin shashi", kuma wannan shine kalma "na biyu" daya ya fito daga wajensu. Domin harma kara tsaftace kalma sukayi a karo na biyu, hakan yasa kalmomin suka zauna a cikin wasu harsuna, misali Polish (tercja) da kuma Turkiyya (salise).
A tarihi, kalmar "minti" ta fito ne daga Latin "pas minuta prima", ma'ana "farkon karamin shashi". Wannan tinanin yasa za'a iya sake inganta sa'a zuwa karamin lokaci" sai suka kira shi da (Latin: pars minuta secunda ) ma'ana " na biyun karamin shashi", kuma wannan shine kalma "na biyu" daya ya fito daga wajensu. Domin harma kara tsaftace kalma sukayi a karo na biyu, hakan yasa kalmomin suka zauna a cikin wasu harsuna, misali Polish (tercja) da kuma Turkiyya (salise), ko da yake mafi zamani amfani subdivides seconds ta yin amfani da dicimal. Alamar alamar Firayim mintoci da Firayim Minista na tsawan daki biyu ana iya ganin hakan yana nuna farkon sa'a da na biyu na sa'ar (mai kama da yadda ƙafafun shine farkon farkon farfajiyar ko watakila sarkar, tare da inci kamar sa na biyu) . A shekara ta 1267, masanin ilimin kimiya na tsakiya Roger Bacon, yana rubutu a Latin, ya bayyana rarrabewar lokaci tsakanin cikakken watan a matsayin adadin awowi, mintuna, sakanni, da na uku da na hudun ( horae, minuta, secunda, tertia, da quarta ) bayan tsakar rana ajali kwanakin kalanda.
Duba kuma
[gyara sashe | gyara masomin]- Tsarin Duniya akan ma'auni
- Latitude da longitudenisa
- Umarni da girman (lokaci)
Manazarta
[gyara sashe | gyara masomin]Bibliography
[gyara sashe | gyara masomin]- Henry Campbell Black, Fassarar Dokar baƙi, Buga na 6, shigarwa akan Minute. Kamfanin Kamfanin wallafa littattafai na yamma, St. Paul, Minnesota, 1991.
- Eric W. Weisstein. "Minti Arc." Daga MathWorld —A Wolfram