Fort Prinzenstein

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Fort Prinzenstein
Forts and Castles, Volta, Greater Accra, Central and Western Regions
Wuri
Ƴantacciyar ƙasaGhana
Yankuna na GhanaYankin Volta
Coordinates 5°54′39″N 0°59′31″E / 5.910703°N 0.991867°E / 5.910703; 0.991867
Map
History and use
Opening1734
Muhimman Guraren Tarihi na Duniya
Criterion World Heritage selection criterion (vi) (en) Fassara
Region[upper-roman 1] Africa
Registration )
  1. According to the UNESCO classification
Babban ginin kafin babbar lalatawa ta fara ne a tsakiyar 1980s
Fort Prinzestein (hoto 1) a cikin 1970
Fort Prinzestein (hoto 2) a cikin 1970
Fort Prinzestein (hoto 3) a cikin 1970

Fort Prinzenstein (Danish: Fort Prinsensten) babban birni ne wanda yake a Keta, Ghana wanda aka yi amfani da shi wajen cinikin bayi.[1] Yawancin irin waɗannan katanga an gina su a Afirka, amma Prinzenstein na ɗaya daga cikin fewan kaɗan da suke gabashin gabashin Kogin Volta.[1] Keta tayi aiki a matsayin tashar budewa har zuwa tashar Tema Harbor ta fara aikinta zuwa yamma a shekarar 1962.[2] An sanya sansanin soja a matsayin kayan tarihin Duniya.[3]

'Yan kasuwar Denmark ne suka fara gina shi a shekarar 1784 don dalilai na kariya bayan yakin Sagbadre da Anlo Ewe da kuma kiyaye yankin daga sauran ikon mallaka.[4] Mafi yawan kayan, musamman dutsen da aka yi amfani da shi don ginin sansanin, sun fito ne daga Accra.[3] Fortasashen yana daga cikin manyan gine-gine huɗu waɗanda Danishan Danish suka gina.[5] Thearshen ya taka muhimmiyar rawa a cikin cinikin bayi, wanda ya shafi Turawa a Afirka ta Yamma.[6] Baya ga cinikin bayi, sansanin ya yi aiki mai ma'ana a cikin kasuwancin shigo da fitar da kayayyaki irin su zinariya da hauren giwa a cikin bayarwa da-dauki don muskets, brandy, sandunan ƙarfe, kayan sawa, baƙuwar rogo da sauransu.[3]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Kamfanin Yaren mutanen Holland Yammacin Indiya ya gina Fort Singelenburgh a wurin ginin na yanzu a 1734, amma Dutch din sun yi watsi da sansanin a shekarar 1737, wataƙila saboda Dutchan Holand da ke tare da Akwamu da aka kayar a rikicin Akyem-Akwamu.[7] Yaren mutanen Denmark sun sami ci gaba a cikin Keta, babban birnin kasuwancin mutanen Anlo. Koyaya, a cikin 1783 lokacin da mutanen Anlo suka kwashe wakili na ƙasar Denmark, Gwamnan na Christianborg ya tara sojoji daga mutane waɗanda ke da al'adun nuna ƙiyayya ga Anlo: Ada, Akwapim, Ga da Krobo. Dan haka sun sami damar kayar da Anlo kuma suka sanya yarjejeniya a cikin 1784 wanda ya basu damar gina Fort Prinzenstein kuma suka tilastawa Anlo yin kasuwanci dasu kawai.

Har zuwa 1803, an yi amfani da sansanin a matsayin kurkuku ga bayi waɗanda ke jiran hawa zuwa Caribbean. A cikin 1850 an sayar da katanga, tare da sauran Coastasar Kogin Zinariya zuwa Burtaniya.[8] Wannan shi ne lokacin da Keta ya zama masarautar Birtaniyya.[2] An yi amfani da sansanin a matsayin kurkuku na wani lokaci kafin teku ta lalata shi a wani bangare a cikin 1980.[4] A kokarin kare burbushin ginin, ICOMOS Ghana tare da hadin gwiwar Hukumar adana kayan tarihi da kayayyakin tarihi da Ofishin Jakadancin Danmark a 1991 sun yi wani kokarin kiyaye shi, amma tasirin teku a sansanin ya ci gaba.[3] Masu ziyarar yawon bude ido daga sassa daban-daban na duniya kamar su Ingila, Amurka, Jamus, Benin, Faransa, Ireland, Norway, Switzerland, Sweden, Denmark da Finland sun ziyarta.[3]

Yanzu kasada[gyara sashe | gyara masomin]

Ragowar sansanin (Satumba, 2012)

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 "Fort Prinzenstein". ghanatourism.gov.gh. Archived from the original on 2006-10-09.
  2. 2.0 2.1 "Keta | Ghana". Encyclopedia Britannica (in Turanci). Retrieved 2019-10-22.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Ghana - ICOMOS World Report on Monuments and Sites in Danger 2002: Heritage @ Risk". www.icomos.org. Retrieved 2019-10-21.
  4. 4.0 4.1 "MONUMENTS AND SITES IN GHANA". unesco.no. Archived from the original on 2006-02-14.. Some sources say 1780.
  5. "The Keta Fort (Fort Prinzenstein)". Modern Ghana (in Turanci). Retrieved 2019-10-19.
  6. "Fort Prinzenstein | About Ghana". ghana.peacefmonline.com (in Turanci). Retrieved 2019-10-19.
  7. Albert van Dantzig (1999), Forts and Castles of Ghana (in German), Accra: Sedco Publ., ISBN 9964-72-010-6CS1 maint: unrecognized language (link)
  8. worldstatesmen.org