Frank Gibbs Torto

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Frank Gibbs Torto
Rayuwa
Haihuwa Accra, 1921
Mutuwa Ghana, 1984
Karatu
Makaranta Accra Academy
Achimota School
Sana'a
Sana'a chemist (en) Fassara
Employers University of Ghana

Frank Gibbs Tetteh O'Baka Torto, FGA, MV (10 Oktoba 1921 - Mayu 1984) masanin kimiyar Ghana ne kuma farfesa a Jami'ar Ghana . Ya kasance memba mai kafa, mataimakin shugaban kasa kuma daga baya shugaban Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Ghana

Rayuwar farko da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Frank a ranar 10 ga Oktoba 1921 a Accra[1]

Ya yi karatu a makarantun firamare da yawa a cikin Gold Coast . A cikin 1931, ya shiga makarantar Accra Academy a matsayin ɗaya daga cikin ɗaliban tushe na makarantar.[2] Ya kammala a 1936 kuma ya shiga tsaka-tsaki na Kwalejin Achimota bayan shekara guda don yin karatun digiri na farko wanda ya samu a 1941. A shekara ta 1942, ya tafi kasar Ingila don yin karatu a jami'a. An karbe shi a Jami'ar Sarauniya Mary ta Landan wani kwaleji na Jami'ar London yana karatu a can daga matakin digiri; Ya kammala karatunsa na digiri na farko zuwa matakin digiri na uku, an ba shi digirinsa na uku (Ph.D.) a fannin ilmin sinadarai a shekarar 1947.[3]

Sana`a[gyara sashe | gyara masomin]

Ya koma Ghana a shekarar 1947 bayan ya yi karatu a kasar waje sannan ya shiga tsangayar tsangayar karatu na Kwalejin Achimota a matsayin malami. Bayan shekara guda lokacin da aka kafa Kwalejin Jami'ar Gold Coast tare da Walter Warwick Sawyer, DK Baldwin da Mary C. Charnley dukkansu daga Ma'aikatar Intermediate an nada su a matsayin rukuni na farko na ma'aikatan da suka kafa cibiyar koyarwa na jami'ar ta haka ne ya zama malamin Ghana na farko a jami'a. Ya kasance malamin kimiyya a jami'a a 1948 kuma babban malami a 1957. Ya zama memba na Hukumar UNESCO ta Ghana a 1958 kuma a cikin 1959 ya zama memba wanda ya kafa Kwalejin Fasaha da Kimiyya ta Ghana .

Daraja da gado[gyara sashe | gyara masomin]

Ya kasance mai karɓar memba na lambar yabo ta Order of Volta .

Kyautar da Jami'ar Ghana ta ba wa mafi kyawun dalibi a fannin ilmin sunadarai an sanya masa suna.

An kuma sanya sunan ginin jami'ar Ghana Chemistry a matsayin girmamawa.

Ayyuka[gyara sashe | gyara masomin]

Frank ya rubuta labarai da yawa waɗanda aka buga a cikin wallafe-wallafen kimiyya da na gaba ɗaya. Ayyukansa sun fito cikin mujallu kamar; da Journal of the Chemical Society, Nature (jarida), Yammacin Afirka Journal of Biological Science da Ghana Journal of Science. Wasu daga cikin ayyukansa sun hada da;

(contrib.) Some Problems in the Study of Plant Gum Polyssacharides, 1960;

(contrib.) An Aldobiouronic Acid Isolated from Fagara xanthoxyloides Gum, 1961;

(contrib.) The training of scientists in Ghana" in scientific world, 1964;

(contrib.) Arms and African Development Ed. F S Arkhurst: Praeger, 1972;

(contrib.) Views of Science Technology and Development Ed. V. Rabinowitch: Pergamon, 1975;

Structure of the Alkaloid Wisanine (2-Methoxypiperine), 1981; University Chemistry in Developing Countries, 1981;

Rayuwar Sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Frank ya auri Iris Aku Torto ( née Akwei) a cikin 1949. Tare suka haifi 'ya'ya uku; Oboshie Adjua Torto, Obodai Torto and Ofori Torto. Ya ji daɗin sauraron kiɗa a lokacin hutunsa, kuma ya buga piano na gargajiya. Ya mutu a watan Mayu, 1984.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. https://books.google.com/books?id=d8_F3KRx3iIC&q=frank+gibbs+torto
  2. https://books.google.com/books?id=8tYeAgAAQBAJ&q=torto+accra+academy&pg=PA277
  3. https://books.google.com/books?id=9EAOAQAAMAAJ&q=frank+gibbs+tetteh+obaka+torto