Jump to content

Joyce Moloi-Moropa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

Joyce Clementine Moloi-Moropa (an haife ta 13 Mayu 1964) 'yar siyasa ce ta Afirka ta Kudu wacce ta kasance ma'ajin jam'iyyar gurguzu ta Afirka ta Kudu (SACP) tun daga 2012. Ta wakilci jam'iyyar African National Congress (ANC) a majalisar dokokin ƙasar daga 2008 zuwa 2016 da kuma kafin nan daga 2001 zuwa 2004. Ta shugabanci kwamitin Fayil na Majalisar kan Sadarwa daga 2014 har zuwa lokacin da ta yi murabus a karshen watan Fabrairun 2016, kuma a wannan matsayi ta sha samun sabani da ma'aikatar sadarwa da hukumar SABC .

Tsohon dan gwagwarmayar dalibai a Limpopo, Moloi-Moropa ta kasance memba na kwamitin tsakiya na SACP tun 1998 kuma babban jami'in ofishin tun 2009, lokacin da aka naɗa ta don maye gurbin Ncumisa Kondlo a matsayin mataimakin shugaban SACP. Ta kuma yi wa'adi biyu a kwamitin gudanarwa na jam'iyyar ANC daga shekarar 2007 zuwa 2017. An zaɓe ta zuwa wa'adi na uku a matsayin ma'ajin ƙasa na SACP a watan Yuli 2022.

Rayuwar farko da aiki[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Moloi-Moropa a ranar 13 ga Mayu 1964 a Soweto . Tana da digiri na farko na Arts da digiri na girmamawa, da kuma difloma na koyarwa, daga Jami'ar Limpopo . Ta yi fice a lokacin juyin mulkin dimokradiyya na 1990s ta hanyar Northern Transvaal reshen ƙungiyar ɗaliban Afirka ta Kudu (SASCO); An zabe ta a matsayin jami’ar kula da jinsi na reshen a farkon shekarun 1990 sannan ta zama shugabar lardi daga 1993 zuwa 1995.[1]o[2].[2].[2][3]

Ta kasance mamba a jam'iyyar ANC, inda ta rike mukamin sakatariyar jam'iyyar reshen Polokwane daga 1996 zuwa 1997, sannan kuma na kusa da ita, SACP; a 1997, an zabe ta a cikin kwamitin zartarwa na lardin SACP a Limpopo (wanda ake kira lardin Arewa). [2] A babban taron jam'iyyar SACP karo na goma a shekarar 1998, an zabi Moloi-Moropa a karon farko ga kwamitin tsakiya na jam'iyyar. Ta ci gaba da zama a kwamitin tsakiya tun daga lokacin. [4]

Majalisar kasa[gyara sashe | gyara masomin]

Lokaci na farko: 2001-2004[gyara sashe | gyara masomin]

A ranar 1 ga watan Agustan shekarar 2001, an rantsar da Moloi-Moropa a kujerar ANC a majalisar dokokin kasar, 'yar majalisar wakilai ta Afirka ta Kudu ; ta cike gurbin da ba a saba gani ba da ya taso bayan murabus din Jannie Momberg . [5] A lokacin wa'adin majalisa da ya biyo baya, a cikin watan Agustan 2002, an zabe ta zuwa Ofishin Siyasa na SACP a karon farko. [6]

Wa'adi na biyu: 2008-2016[gyara sashe | gyara masomin]

Duk da cewa ta bar majalisar ne bayan babban zabe na gaba a 2004, [2] ta ci gaba da bunkasar siyasarta; A babban taron jam'iyyar ANC karo na 52 a watan Disambar 2007, an zabe ta a wa'adi na shekaru biyar a matsayin mamba a kwamitin gudanarwa na jam'iyyar ANC na kasa, inda ta kasance ta 70 a cikin 'yan takara 80 da aka zaba bisa yawan kuri'un da aka samu. [7] [8] Kasa da shekara guda bayan haka, a ranar 14 ga Nuwamba, 2008, ta koma Majalisar Dokoki ta kasa don maye gurbin Alec Erwin, wanda yana cikin manyan 'yan majalisar ANC da dama da suka yi murabus bayan an dawo da shugaba Thabo Mbeki daga mukaminsa. [9] Ta ci gaba da zama a kujerar har zuwa 2016, inda ta sake yin zabe a 2009 [10] da 2014 . [11]

A lokacin, Moloi-Moropa ya zama babban ofishin kasa a cikin SACP. A watan Agustan 2009, kwamitin tsakiya ya amince da baki daya ya nada ta a matsayin mataimakiyar shugabar kungiyar SACP ta kasa; Ta nada Gwede Mantashe kuma ta gaji Ncumisa Kondlo, wanda ya rasu a shekarar da ta gabata. [12] A babban taron jam'iyyar SACP na gaba a watan Yulin 2012, an zabe ta bisa dimokiradiyya a matsayin ma'ajin kasa. [13] [14] A cikin SACP, ana kallonta a matsayin makusanci ga Blade Nzimande, babbar sakatariyar jam'iyyar da ta dade tana mulki. [2] [15] A watan Disamba na 2012, an kuma sake zaɓe ta zuwa wa'adi na biyu na shekaru biyar a cikin kwamitin gudanarwa na ANC na ƙasa, wanda ke matsayi na 46 a cikin 80 da aka zaɓa. [16]

Shugaban Sadarwa: 2014-2016[gyara sashe | gyara masomin]

A daidai lokacin da ofisoshin jam'iyyarta, Moloi-Moropa ta wakilci jam'iyyar ANC a matsayin shugabar kwamiti a majalisar dokoki. Ta jagoranci kwamitin Fayil kan Ma'aikata da Gudanarwa daga 2009 [17] har zuwa bayan zaben 2014, [11] lokacin da ANC ta zabe ta don zama shugabar Kwamitin Fayil kan Sadarwa . [18] Zamanta a wannan matsayi ya zo daidai da babban cece-kuce game da mulki da gudanar da harkokin watsa labarai na jama'a, SABC, wanda sa ido ya fada karkashin kundinta. A cikin tarurruka, ta yi karo da juna tare da duka Ellen Tshabalala, shugabar hukumar SABC, da Faith Muthambi, Ministan Sadarwa ; Har ila yau, a wasu lokuta tana samun sabani da jiga-jigan jam'iyyar ANC a cikin kwamitin, musamman kan batun nadin Hlaudi Motsoeneng a matsayin babban jami'in SABC. [15]

A cikin Oktoba 2015, City Press ta ruwaito cewa SACP ta ji takaici game da yadda ANC ke kula da Moloi-Moropa kuma ta yi fatan tunawa da ita daga majalisar don yin hidima a hedkwatar SACP na cikakken lokaci; Jaridar ta kuma yi ikirarin cewa ta ga kwafin wasikar da Moloi-Moropa ta rubutawa jam'iyyar ANC inda ta bayyana irin matsalolin da ta samu a cikin kwamitin tare da neman a sauke ta daga mukamin. [15] Moloi-Moropa ta ki cewa komai kan rahoton amma, a watan Fabrairun 2016, ta sanar da yin murabus daga majalisar daga karshen wata. [19] Ta tafi ranar 29 ga Fabrairu, 2016. [20] Shugabar jam'iyyar ANC Stone Sizani ta ce Moloi-Moropa ta nemi a sake ta "domin mayar da hankali kan babban nauyin da ke wuyanta a matsayin mai kula da asusun ajiyar kudi na SACP a kan cikakken lokaci, saboda ta ji rabuwar ta mayar da hankali ga jam'iyyun biyu da na majalisa ba su yi adalci ba"; [19] Ana kyautata zaton tafiyar tata na da nasaba da takun saka tsakaninta da minista Muthambi. [19] [21]

Daga baya aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Moloi-Moropa ya kasance a ofis a matsayin ma'ajin SACP, yana samun sake zaɓe a 2017 [22] da 2022. [23]

Rayuwa ta sirri[gyara sashe | gyara masomin]

Ta yi aure. [15]

Magana[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Empty citation (help)
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 "The SACP's new handlers". The Mail & Guardian (in Turanci). 2012-07-27. Retrieved 2023-04-26.
  3. "Excluded students terrorise colleges". The Mail & Guardian (in Turanci). 1994-06-17. Retrieved 2023-04-26.
  4. "Previous Central Committee Members". South African Communist Party (SACP). Retrieved 2023-04-26.
  5. "The National Assembly List of Resinations and Nominations". Parliament of South Africa. 2002-06-02. Archived from the original on 2 June 2002. Retrieved 2023-04-02.
  6. "Cronin case closed – Nzimande". News24 (in Turanci). 25 August 2002. Retrieved 2023-04-26.
  7. "52nd National Conference: National Executive Committee as elected". African National Congress (in Turanci). 20 December 2007. Retrieved 2021-12-04.
  8. "Shake-up in ANC national executive". The Mail & Guardian (in Turanci). 2007-12-20. Retrieved 2023-04-26.
  9. "National Assembly Members". Parliamentary Monitoring Group. 2009-01-15. Archived from the original on 14 May 2009. Retrieved 2023-04-08.
  10. "Members of the National Assembly". Parliamentary Monitoring Group. Archived from the original on 9 February 2014. Retrieved 2 March 2023.
  11. 11.0 11.1 "Joyce Clementine Moloi-Moropa". People's Assembly (in Turanci). Retrieved 2023-04-26.
  12. "SACP to fight scourge of corruption". Politicsweb (in Turanci). 23 August 2009. Retrieved 2023-04-26.
  13. "SACP drops radical stance in boost for Zuma". The Mail & Guardian (in Turanci). 2012-07-16. Retrieved 2023-04-26.
  14. "Nzimande, Cronin remain in top SACP positions". The Mail & Guardian (in Turanci). 2012-07-14. Retrieved 2023-04-26.
  15. 15.0 15.1 15.2 15.3 Nhlabathi, Hlengiwe (19 October 2015). "Fights with ANC colleagues: Committee chair has had enough". City Press (in Turanci). Retrieved 2023-04-26.
  16. "ANC National Executive Committee Members". African National Congress (in Turanci). 20 December 2012. Retrieved 2021-12-04.
  17. "ANC unveils who it wants to lead Parliament's portfolio committees". EWN (in Turanci). 21 May 2009. Retrieved 2023-04-26.
  18. "ANC announces committee chairs". News24 (in Turanci). 12 June 2014. Retrieved 2023-04-26.
  19. 19.0 19.1 19.2 "Embattled communications committee chairwoman Moloi-Moropa quits". Sowetan (in Turanci). 26 February 2016. Retrieved 2023-04-26.
  20. "List of members: 5th Parliament" (PDF). Parliamentary Monitoring Group. 13 November 2018. Retrieved 26 April 2023.
  21. "Faith Muthambi 'showed us the middle finger'". The Mail & Guardian (in Turanci). 2015-12-03. Retrieved 2023-04-26.
  22. "Solly Mapaila accepts nomination as SACP first deputy general secretary". The Mail & Guardian (in Turanci). 2017-07-12. Retrieved 2023-04-26.
  23. Khumalo, Juniour (16 July 2022). "Solly Mapaila elected unopposed as SACP general secretary as Nzimande becomes chair". News24 (in Turanci). Retrieved 2023-04-26.

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]