Masu lalura ta musamman a Najeria

Masu lalura ta musamman a Najeria
aspect in a geographic region (en)
Bayanai
Facet of (en)	disability (en)
Ƙasa	Najeriya

Rashin lafiya sashe ne na zama mutum kuma yana da muhimmanci ga abin da ' yan Adam suka shaida. Hakan yana fitowa ne daga yanayin lafiya kamar ciwon awu, makanta, kuturta, rashin wata gaba ta jiki ko kuma ciwon lakka, da kuma abubuwa da yawa na mahalli da na mutum. A yau, mutane biliyan 1.3 ko kuma 16 ga yawancin mutane a dukan duniya suna ciwo sosai. Wannan adadin yana ƙaruwa domin ƙarin cuta da ba za a iya warkarwa ba da kuma mutanen da suke rayuwa na dogon lokaci. Mutane masu rauni rukuni ne dabam dabam, kuma suna da matsala

Kiyasin ya bambanta na yawan nakasassu a Najeriya, daga mutane kasa da miliyan 3 zuwa sama da miliyan 25. Dokokin Najeriya sun haramta wa masu nakasa wariya.

Yawan su

Ruhoton da aka bada na duniya akan masu lalura ta musamman wanda aka wallafa a shekarar 2011 a duk cikin mutum miliyan 25 akwai mutum daya mai lalura ta musamman, kusan mutum miliyan 35 suna da lalura ta musamman a najeriya<refhttp://www.cbm.org/Nigeria-266847.php></ref>

Nau`ukan su

Nakasassu guda biyar da aka fi sani a Najeriya sune, nakasar gani, nakasar ji, nakasar jiki, rashin hankali, da nakasar sadarwa.

Hanyar al'umma da gwamnati suke dubar su

Najeriya ta amince da yarjejeniyar kare hakkin nakasassu ta Majalisar Dinkin Duniya a ranar 30 ga Maris, 2007 da kuma ka'idar Zabin ta a ranar 24 ga Satumba 2010. Ma’aikatar harkokin mata da ci gaban jama’a tana da alhakin gabatar da rahotanni kan ci gaban da aka samu, amma har yanzu ba ta yi hakan ba har zuwa 2013.

Wani bincike da Ma'aikatar Raya Kasa da Kasa ta Burtaniya ta gudanar a shekara ta 2008, ya nuna cewa jama'a, ma'aikatar harkokin mata da ci gaban al'umma, da kungiyoyin nakasassu (DPOs) a Najeriya sun fahimci nakasu a cikin jawabin jindadin su da jin kai. Wannan ya saba wa ƙarfafawa akan daidaitawar zamantakewa, haɗawa, da ƙarfafawa kamar yadda tsarin zamantakewar nakasa ya ba da shawarar wanda aka fi so a fagen nazarin nakasa . Har ila yau, ta gano cewa wasu manyan jami’an DPO na kasa guda biyu, wato Joint National Association of Persons with Disabilities (JONAWPD) da kuma Association for Comprehensive Empowerment of Nigeria with Disabilities (ASCEND), sukan yi kakkausar suka a yayin da dukkansu ke zaton za su yi magana a madadin dukkan nakasassun Najeriya., tare da hana su damar shiga gwamnati.

Shekaru tara bayan Najeriya ta amince da yarjejeniyar kare hakkin nakasassu ta Majalisar Dinkin Duniya, shugaban kasa na lokacin Muhammadu Buhari ya kafa dokar hana wariya ga nakasassu ta 2018. Dokar ta ƙunshi shawarwarin Yarjejeniya kan Haƙƙin naƙasassu yayin da ake ba da diyya ga waɗanda ke fama da wariya masu nakasa Dokar ta hana nuna bambanci ga mutanen da ke da nakasa PLWD kuma ta sanya takunkumi ga wadanda suka saba da tara. An tsara wa'adin shekaru biyar na rikon kwarya don gyare-gyaren abubuwan more rayuwa musamman a gine-ginen jama'a da kuma gyara kayan aikin taimako a cikin ababan hawa don sa su isa da amfani ga nakasassu.

Hukumar nakasassu ta kasa

a cikin tsarin mulki na 2018 bil Muhammadu Buhari ya amince da hukumar da zata dunga kula da nakasassu