Mexico (birni)

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mexico
Ciudad de México (es)
Coat of arms of Federal District (en)
Coat of arms of Federal District (en) Fassara


Kirari «Muy Noble e Insigne, Muy Leal e Imperial»
Inkiya La Ciudad de los Palacios, La Ciudad de la Esperanza da CDMX
Suna saboda Tenochtitlan (en) Fassara
Wuri
Map
 19°25′10″N 99°08′44″W / 19.4194°N 99.1456°W / 19.4194; -99.1456
Ƴantacciyar ƙasaMexico
Babban birnin
Yawan mutane
Faɗi 9,209,944 (2020)
• Yawan mutane 6,201.98 mazaunan/km²
Labarin ƙasa
Located in statistical territorial entity (en) Fassara Greater Mexico City (en) Fassara
Bangare na Greater Mexico City (en) Fassara
Yawan fili 1,485 km²
Altitude (en) Fassara 2,250 m
Sun raba iyaka da
Bayanan tarihi
Mabiyi Tenochtitlan (en) Fassara
Wanda ya samar Antonio de Mendoza (en) Fassara
Ƙirƙira 13 ga Maris, 1325Tenochtitlan (en) Fassara
1521
Muhimman sha'ani
Patron saint (en) Fassara san felipe de jesus (en) Fassara
Tsarin Siyasa
Gangar majalisa Congress of Mexico City (en) Fassara
• Head of Mexico City government (en) Fassara Claudia Sheinbaum (en) Fassara (5 Disamba 2018)
Bayanan Tuntuɓa
Lambar aika saƙo 01000–16999
Kasancewa a yanki na lokaci
Tsarin lamba ta kiran tarho 55
Lamba ta ISO 3166-2 MX-CMX da MX-DIF
Wasu abun

Yanar gizo cdmx.gob.mx
Mexico.

Mexico (lafazi: /mekesiko/) ko Ciudad de México (lafazi: /siyudad de mekesiko/) birni ne, da ke a ƙasar Mexico. Ita ce babban birnin kasar Mexico. Bisa ga ƙidayar jama'a a shekara ta 2014, Mexico tana da yawan jama'a kimanin miliyan ashirin.(20,000,000). An gina birnin Mexico a shekara ta Alif dari uku da ashirin da biyar (1325), ƙarƙashin sunan Mēxihco-Tenōchtitlan (lafazi: /mekesiko tenotecitelan/),kasar mexico takasan ce kudancin amurka.

Mexico Kasa ce mai arziki da ke da tarihi, al'ada da al'ada, Mexico ta ƙunshi jihohi 31 da gundumar tarayya ɗaya. Ita ce ƙasa ta uku mafi girma a cikin Latin Amurka kuma tana da ɗaya daga cikin mafiya yawan jama'a-sama da miliyan 100-wanda ya sa ta zama gidan masu magana da Sifanisanci fiye da kowace ƙasa a duniya. Duk da sauye-sauyen siyasa da zamantakewar da suka faru tsawon ƙarnuka, shaidar al'adu da abubuwan da suka gabata sun bayyana ko'ina a cikin Meziko. Yawancin yankunan karkara na Mexico har yanzu 'yan asalin ƙasar suna zaune wanda salon rayuwarsu ya yi daidai da na kakanninsu. Bugu da kari, yawancin kango kafin lokacin Columbian har yanzu suna nan a duk Mexico, gami da tsohon garin Teotihuacán da Mayan pyramids a Chichén Itzá da Tulum. Tunatarwa game da rayuwar mulkin mallaka a bayyane suke a cikin gine-ginen garuruwa kamar Taxco da Querétaro.

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Al'ummar Farko[gyara sashe | gyara masomin]

Olmecs, sanannun al'umma na Meziko, sun sauka a gabar Tekun Fasha kusa da abin da ke yanzu Veracruz. Ana tunawa da manyan hotunan da suka sassaka daga dutse na asali, Olmecs yana da manyan cibiyoyin jama'a biyu: San Lorenzo, wanda ya bunkasa daga kusan 1200 zuwa 900 KZ, da La Venta a Tabasco, wanda ya kasance har zuwa kusan 600 BC.

Shin kun sani? Launuka uku na tutar Mexico suna da mahimmancin gaske ga ƙasa da citizensan ƙasa: kore yana wakiltar fata da nasara, farin yana tsaye ne ga tsarkakakkun manufofin Mexico kuma ja yana tuna da jinin da aka zubar da jaruman ƙasar.

A shekara ta 300 kafin haihuwar Yesu, ƙauyuka da suka danganci noma da farauta sun ɓullo ko'ina a kudancin Mexico. Monte Albán, gidan mutanen Zapotec, yana da kimanin mazauna 10,000. Tsakanin 100 B.C. da 700 A.D, Teotihuacán, birni mafi girma kafin pre-Columbian a cikin Amurka, an gina shi kusa da Mexico City na yanzu. Wayewar da ta gina shi ana kiranta Teotihuacán, kuma ana iya ganin tasirin wannan al'ada ko'ina cikin yankunan Veracruz da Mayan. A zenith, tare da yawan mutanen da aka kiyasta a 200,000, wayewar wayewar ana tunanin ta mallaki babban yanki na kudancin Mexico. An kifar da daular Teotihuacán a cikin karni na 7, amma birni mai ban mamaki ya tsira a yau.

Tarihin Tsakiya[gyara sashe | gyara masomin]

Spaniard Hernán Cortés ya isa Veracruz a 1519. Ganin cewa Cortés na iya zama allahn macijin Quetzalcoatl, Aztec King Moctezuma II ya gayyaci mai nasara zuwa Tenochtitlán. Wannan isharar ta zama bala'i saboda Cortés ya kafa abokai da yawa akan hanyarsa ta zuwa birni. A watan Mayu 1521, Cortés da mabiyansa sun kai hari da mamayar Aztec. Cortés ya mallaki yankin kuma ya sanya mata suna Nueva España (Sabuwar Spain). A shekara ta 1574, Spain ta mallaki babban yanki na daular Aztec kuma ta bautar da yawancin 'yan asalin ƙasar. Mafi muni, cututtukan da mutanen Spain suka kawo a cikin al'umma sun lalata mazaunan asalin Nueva España, inda suka kashe kimanin mutane miliyan 24 tsakanin 1521 da 1605.

An ji tasirin cocin Katolika a yankin lokacin da mishaneri suka fara zuwa a 1523. Mishan sun gina gidajen ibada da yawa kuma sun mai da miliyoyin mutane zuwa Katolika.

A wannan lokacin tashin hankalin, masu mulkin mallaka a Nueva España waɗanda aka haifa a Spain (peninsulares) sun yi arangama da Mutanen Spain waɗanda aka haifa a Mexico (criollos). Yawancin criollos sun zama masu wadata kuma suna son ikon siyasa daidai, wanda yanzu yake tare da yankin teku.

Ya damu da yadda cocin Katolika ke daɗa ƙaruwa, Sarki Carlos III na Spain ya kori Jesuit daga Nueva España a ƙarshen 1700s. Mamayar Napoleón Bonaparte da ta mamaye kasar Spain a shekarar 1808 ya kawo cikas ga tsarin siyasa da tattalin arzikin kasar, wanda hakan ya raunana damuwar Spain din a kan Nueva España.

1810[gyara sashe | gyara masomin]

garin maziko

A ranar 16 ga Satumba, 1810, Miguel Hidalgo y Costilla, wani limamin cocin daga garin Dolores, ya ba da kira ga tawaye. A martanin da ya mayar, shugaban ‘yan tawaye Vicente Guerrero da wanda ya sauya sheka daga masarautar janar Agustín de Itúrbide sun hada kai don samun‘ yancin Mexico daga Spain a 1821. Tare suka tsara kundin tsarin mulkin Mexico. Koyaya, a 1822, Itúrbide ya ayyana kansa sarkin ƙasar. Bayan shekara guda, Antonio López de Santa Anna ya hambarar da Itúrbide kuma ya kirkiro da sabon kundin tsarin mulki wanda ya kafa jamhuriyyar Mexico ta tarayya wacce ta kunshi jihohi 19 da yankuna hudu. Daga 1823 zuwa 1836, Santa Anna ta yi aiki a matsayin shugaban kasa, ta murkushe matsayin Texas na ‘yancin kai a yakin Alamo a shekarar da ta gabata a ofis. Daga baya sojojin Amurka suka kayar dashi a lokacin Yaƙin Mexico da Amurka kuma, zuwa 1855, ya tafi gudun hijira. Bayan mamayar Mexico da Faransawa suka yi a tsakiyar 1800s, Porfírio Díaz ya zama shugaban ƙasa daga 1876 zuwa 1909.

Duk da shigo da zamanin masana’antu da inganta ci gaban kasa sosai, Díaz ya kasance mai mulkin kama-karya wanda ya nuna fifikon siyasa ga dan kasa mai matukar dukiya, ya yi biris da talakawa kuma ya yi mulkin danniya da karfi.

Mutanen kasar Mexico, wadanda suka gaji da rabe-raben dukiya da iko, suka fara juyin juya halin Mexico a shekarar 1910. Yakin basasar shekaru 10 ya haifar da akalla mutane miliyan 2 da suka rasa rayukansu. Aƙarshe, a cikin 1934, Lázaro Cárdenas ya zama shugaban ƙasa kuma ya sake kafa tsohon tsarin eidido, wanda ya kafa filayen filayen gona tare. Tsarin ya amfani 'yan ƙasa da tattalin arziki. Yaƙin Duniya na II ya ƙara haɓaka ci gaban ƙasar ta hanyar haɓaka hanyoyi, gina masana'antu da kuma kafa tsarin ban ruwa.

Mexico A yau[gyara sashe | gyara masomin]

cikin garin

Yawan mutanen Mexico ya ƙaru ƙwarai tun lokacin Yaƙin Duniya na II, amma rabon arzikin bai kasance daidai ba. Saboda ba da taimako na taimakon doka, talakawa gaba ɗaya ba sa iya inganta matsayinsu na zamantakewar al'umma. Jihar Chiapas tana misalta matsalolin da rashin daidaiton kuɗi ya haifar. A cikin 1994, rundunar Zapatista National Liberation Army ta tashi don kalubalantar nuna wariya ga matalautan Chiapas.

Kodayake tawayen nasu bai yi nasara ba, amma Zapatistas na ci gaba da gwagwarmaya da rashin mallakar mallakar ƙasa da rarraba wutar, ba tare da wata nasara ba. Arin abin da ke haifar da rarrabuwar kawuna a tsakanin zamantakewar al'umma shi ne matsalar ta safarar miyagun ƙwayoyi, wacce ta ba da gudummawa ga cin hanci da rashawa na siyasa da 'yan sanda kuma ya taimaka wajen faɗaɗa rata tsakanin manyan mutane da marasa galihu.

A cikin ‘yan shekarun nan, gina masana’antu da shuke-shuke mallakar kasar waje (maquiladoras) a wasu yankunan karkara na kasar Mexico ya taimaka wajen jan hankalin jama’a daga garin na Mexico da kuma sake raba wasu arzikin kasar. Yarjejeniyar Kasuwancin Yankin Arewacin Amurka (NAFTA) na 1994 ta haɓaka dangantakar kuɗi ta Mexico da Amurka da Kanada, amma tattalin arzikin Mexico ya kasance mai rauni. Duk da matsalolinsa, tattalin arzikin Mexico, tare da haɓakar tushen masana'antu, albarkatun ƙasa da yawa da masana'antun sabis daban-daban, ya kasance mai mahimmanci ga Latin Amurka.

A yau, yawon shakatawa babban taimako ne ga tattalin arzikin Mexico. Mutane suna tururuwa zuwa Meziko daga ko'ina cikin duniya don yin samfurin bambancin al'adun ƙasar, yin kwalliya a cikin saitunan wurare masu dausayi da kuma amfani da ƙananan farashi masu sauƙi. Yawon bude ido na Amurka shine mafi yawan baƙi zuwa ƙasar. A da, masu yawon bude ido sun yi tafiye-tafiye musamman zuwa garin Mexico da kuma garuruwan da suke kewaye da mulkin mallaka na Mesa Central; abin takaici, mutuncin babban birnin ya gamu da matsala saboda matsalolin zamantakewa da muhalli, musamman manyan matakan gurbatar iska da aikata laifi. Masu yawon bude ido har yanzu suna tururuwa zuwa rairayin bakin teku na shahararrun wuraren shakatawa na duniya a Acapulco, Puerto Vallarta, Ixtapa-Zihuatanejo, Mazatlán, Cancún da Puerto Escondido.

Gaskiya & Figures
• Cikakken Suna: Unitedasar Mexico ta .asar Mexico
• Babban birnin: Mexico City (Distrito Tarayya)
• Manyan Garuruwa (yawan jama'a): Mexico City (8,720,916), Ecatepec de Morelos (1,688,258), Guadalajara (1,600,940), Puebla (1,485,941), Tijuana (1,410,700), Juárez (1,313,338), León (1,275,7) Nezahualcóyotl (1,140,528), Monterrey 1,133,814
• Kasashen kan iyaka: Belize da Guatemala zuwa kudu maso gabas; Amurka zuwa arewa
• Girman / Yanki: Gabaɗaya: murabba'in mil 758,249 (kilomita murabba'in 1,972,550) - Ruwa: kashi 2.5
• Yawan Jama'a: 103,263,388 (Kidayar 2005)
• 'Yanci: An Bayyana shi a ranar 16 ga Satumbar, 1810 - Mutanen Spain sun amince da shi a ranar 27 ga Satumba, 1821
etaryungiyar Kuɗi: Pesos
Gaskiyar Gaskiya
• Launuka uku na tutar Mexico suna da mahimmancin gaske ga ƙasa da citizensan ƙasa: kore yana wakiltar fata da nasara, farin yana tsaye ne ga tsarkakakkun manufofin Mexico kuma ja yana tuna da jinin da aka zubar da jaruman ƙasar.
• Alamar ban mamaki ta tutar ta dogara ne da labarin yadda Mexicas (ko Aztec) suka yi tafiya daga Aztlán don nemo wurin da za su kafa daularsu. Allan Huitzilopochtli ya basu shawara cewa alamar - gaggafa dake cinye maciji a saman cactus na Nopal - zata bayyana gare su a daidai wurin da zasu fara gini. A wani karamin tsibiri a tsakiyar wani tabki, 'yan meziko sunzo wurin kamar yadda Huitzilopochtli ya bayyana. Nan da nan suka zauna a can suka kafa garin Tenochtitlán, wanda yanzu yake Mexico City, babban birnin ƙasar.
• Mexico ita ce kasa ta uku mafi girma a cikin Latin Amurka bayan Brazil da Argentina.
• A farkon karni na 21, yawan mutanen Mexico ya haura miliyan 100.
• Kasar Mexico ce ta fi kowace kasa yawan masu magana da harshen Sifen a duniya.
• Tare da kusan mazauna miliyan 25, garin Mexico yana ɗaya daga cikin manyan biranen birni a duniya.
• Mexico ita ce ta biyu a duniya mafi yawan Katolika bayan Brazil.
• A kusan mil 2,000, iyakar tsakanin Mexico da Amurka ita ce ta biyu mafi tsayi a duniya, bayan iyakar tsakanin Amurka da Kanada.
• Mutanen Mexico sun kunshi mafi yawan rukunin bakin haure a Amurka.
• Mexico tana cikin yankin da aka sani da Pacific "Ring of Fire" Wannan yankin, ɗayan ɗayan yankunan tectonic masu saurin motsa jiki, yana da alamun dutsen mai fitad da wuta da kuma yawan girgizar ƙasa. Matsayi mafi girma a cikin ƙasar, Citlaltépetl (wanda ake kira Orizaba) da kuma dutsen mai fitarwa mai suna Popocatépetl suna daga cikin kololuwar tsaunuka masu yawa a Mexico. Babbar Kotun Kwallo a Chichén Itzá Mexico, wacce tsoffin Mayans suka yi amfani da ita don wasannin motsa jiki, ita ce babbar kotu mafi girma a duniya, wanda aka auna 166 da mita 68 (545 da ƙafa 232). Wasan, wanda ya shafi abubuwa kwatankwacin na kwallon kafa da na kwallon kwando, kungiyoyi biyu ne suka buga wasan wanda yawan su ya sha bamban da na yanki.
Tequila, giyar da Meziko ta shahara da ita, ana yin ta ne daga shuɗaɗɗen shu'ummu na agave. An lakafta shi bayan garin da ya samo asali, an samar da Tequila ne da farko kusa da Jalisco, wanda ke da nisan kilomita 65 (nisan mil 40) arewa maso yammacin Guadalajara.
• Mexico ita ce kan gaba a duniya wajen samar da azurfa. Wani yanki da ake kira Silver Belt-wanda ya kunshi Guanajuato da Zacatecas a cikin Mesa Central, Chihuahua a cikin Mesa del Norte da San Luis Potosi mafi nisa gabas - sun ga gagarumin aikin hakar ma'adanai a lokacin mulkin mallaka.
• Kasar Mexico ta dauki bakuncin wasannin Olympics na bazara a shekarar 1968 da kuma gasar kwallon kafa ta cin kofin duniya ta FIFA a shekarun 1970 da 1986.
• Filin wasa na Mexico City - ɗayan manyan fagen fama da faɗa a duniya — yana ɗaukar kujeru 50,000. Sauran fagage 35 suna ko'ina cikin ƙasar.
Alamu

Wurare[gyara sashe | gyara masomin]

Chichén Itzá[gyara sashe | gyara masomin]

Chichén Itzá tsohuwar gari ce ta Mayan da ke yankin Yucatán. A lokacin da ya kai kololuwa, a wajajen 600 A.D., ita ce cibiyar ƙarfi a yankin. Da yawa daga cikin manyan gidajen sarauta na dutse, gidajen ibada da kasuwanni sun kasance a cikin garin.

Teotihuacán[gyara sashe | gyara masomin]

Teotihuacán, wani tsohon birni ne wanda olan Toltec suka gina, yana cikin ƙasar Meziko. Birnin ya hau kan karagar mulki a shekara ta 150 bayan hijira kuma ya kasance mai tasiri sosai ga al'adun Mayan. Hakanan shine wuri na uku mafi girma a duniya, Pirámide del Sol (Pyramid of the Sun).

Paquimé Rushewa[gyara sashe | gyara masomin]

Paquimé, wanda ke cikin jihar Chihuahua, ya kasance cibiyar al'adu a arewacin Mexico sama da shekaru 300. A tsawan ikonta a karni na 13, ana tunanin yawan mutanen birnin sun kai 10,000, tare da yawancin ‘yan kasar suna zaune a cikin bene hawa biyar ko shida masu kama da gidajen zamani.

Paquimé ya nuna yanki na bikin, tsarin haikalin, farfajiyar ball, pyramids da tuddai masu fa'ida, gami da wanda yayi kama da gicciye tare da cikakkiyar ilimin taurari. Turkeys da aku sun kasance a cikin keɓaɓɓun keɓaɓɓu, wataƙila don ba da gashin fuka-fukan da ake amfani da su don shagulgula da ado na mutum.

Cuarenta Casas[gyara sashe | gyara masomin]

Cuarenta Casas (Gidaje Arba'in) gidaje ne masu tsayi waɗanda suke a cikin jihar Chihuahua kuma Mutanen Spain suka gano su a cikin karni na 16. Duk da sunan, kusan dozin adobe ado ne aka sassaka a gefen dutsen yamma na gefen wani babban kwazazzabo a La Cueva de las Ventanas (Kogon Windows). Cuarenta Casas an yi imanin cewa ya kasance ƙauyen Paquimé a cikin karni na 13.

Gine-gine[gyara sashe | gyara masomin]

Palacio Nacional Mexico City gida ne mai hawa uku Palacio Nacional (National Palace), wanda aka gina a 1563 a shafin gidan shugaban Aztec Moctezuma. Asali, fadar ta kasance tana dauke da dukkanin bangarorin gwamnati uku. A yau, duk da haka, ƙungiyar zartarwa ce kawai ke zaune a wurin. Palacio Nacional wuta ta lalace sau biyu, sau daya a shekarar 1659 sannan kuma a shekarar 1692. An sake gina ta a 1693 kuma har yanzu ba a canza ta ba sosai.

A farkon zuwa tsakiyar 1900s, Diego Rivera ya zana tarin manya-manyan bango a bangon gidan sarautar wanda ke nuna kyawawan launuka na Mexico. Gidan sarautar kuma gida ne na Liberty Bell na Mexico.

Tsarin Metropolitana[gyara sashe | gyara masomin]

Yana zaune a gefen arewa na garin garin Mexico City, Catedral Metropolitana shine babban kuma babban coci a duk Latin Amurka. Gine-gine a kan ginin, wanda ya haɗu da salon Baroque da Neoclassical, ya fara ne a 1573 kuma ya ɗauki ƙarni uku kafin a kammala shi. Babban cocin ya kunshi wuraren bautar gumaka 14, bagadai guda biyar da mutummutumai da yawa, zane-zane da bagade na Kristi da tsarkaka.

Lissafin jiki[gyara sashe | gyara masomin]

Tekun Cortés Tekun Cortés, wanda aka fi sani da Gulf of California, yana tsakanin tsibirin Meziko da Baja Peninsula. Ya kasance akan Isla Partida, ɗayan tsibirai masu yawa, shine rairayin bakin teku na Ensenada Grande, wanda mutane da yawa suke ɗaukar shine mafi kyaun bakin teku a Mexico. Tekun Cortés ya ƙunshi nau'ikan halittu masu ban mamaki na rayuwar teku, gami da mantra mai kama da Flying Mobulas, wanda zai iya tsalle daga ruwa ya yi ta shawagi a cikin iska, da Vaquita Marina, mafi ƙasƙanci a cikin duniya.

Popocatépetl da Iztaccíhuatl[gyara sashe | gyara masomin]

Ana zaune a gefen gabas na Valle de Mexico, Popocatépetl da Iztaccíhuatl sune tsaunuka na biyu da na uku na ƙasar Mexico. Craterless Iztaccíhuatl yayi bacci kuma sanannen wuri ne na hawa dutse; duk da haka, Popocatépetl, wanda sunan Aztec yake da ma'anar Dutsen Sigari, ya ɓarke ​​fiye da sau 20 tun daga zuwan Sifen. Yana ci gaba da kwararar iskar gas da toka kuma masana kimiyya suna sa ido sosai.

Shahararrun Yankuna[gyara sashe | gyara masomin]

=Birnin Mexico[gyara sashe | gyara masomin]

Mexico City, gari na biyu mafi girma a duniya bayan Tokyo, gida ne ga abubuwan jan hankali da yawa, gami da Palacio Nacional da Catedral Metropolitana.

Tare da rairayin bakin teku masu na zinare, dazuzzuka masu zafi da kuma sanannen mawuyacin hali a kan dutse, Acapulco ya kasance sanannen sanannen birni mai cike da shakatawa a Mexico.

Yankin Baja[gyara sashe | gyara masomin]

Yankin Baja da ke gabar tekun yamma na yammacin Mexico, ya shahara saboda dogayen bakin teku masu kyawawan fararen rairayin bakin teku, wuraren lumana da sanya tsaunuka.

=Guadalajara[gyara sashe | gyara masomin]

Guadalajara, Jalisco, yana da wadataccen al'adun Mexico. Yankin ya zama sananne ga masana'antar kerarre ta gida, kiɗan mariachi, sombreros, charreadas (rodeos) da Rawar Hat ta Mexico.

Al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

Wasanni[gyara sashe | gyara masomin]

Fùtbol (ccerwallon ƙafa)

Ccerwallon ƙafa wasa ne da aka fi so daga yawancin jama'a. Ba kamar sauran wasannin na Mexico ba, ƙwallon ƙafa na iya raba kan ƙasar, ta hanyar ɓacin rai, musamman idan abokan hamayyar Mexico suka haɗu da juna. Mutane daga ko'ina cikin ƙasar suna halartar wasanni, wanda yawanci ana yin su a ranar Lahadi. Lashe kyautar Copa Libertadores, Latin Amurka kwatankwacin Kofin Turai, girmamawa ce da ke motsa duka playersan wasa da magoya baya.

A cikin 1970, Filin wasa na Azteca na Mexico ya karbi bakuncin gasar cin kofin duniya ta FIFA. Wannan taron ya kasance ɗayan abubuwan da ba za a taɓa mantawa da su ba a tarihin wasanni yayin da Pele da tawagarsa ta Brazil suka yi nasara a karo na uku, abin da ya sa suka zama ƙasa ta farko da ta taɓa cin gasar fiye da sau biyu. Mexico ta sake daukar nauyin taron a 1986.

Sanannun playersan wasan ƙwallon ƙafa daga Mexico sun haɗa da Hugo Sanchez, Cuahtemoc Blanco, Rafael Marques, Alberto Medina, Omar Bravo, Enrique Borja, Antonio Carvajal, Manolo Negrete, Jorge Gutierrez, Luis Flores, Salvador Reyes, Horacio Casarin, Alberto García Aspe, Jorge Campos da Luís Garcia.

hoton wasu 'yan dambe

Dambe[gyara sashe | gyara masomin]

Al'adar damben boksin ta Mexico ta kafu sosai kuma ta kasance gida ga wasu fitattun mayaƙan duniya waɗanda suka haɗa da: Carlos Zarate, Vincente Saldivar, Salvador Sanchez, Erik Morales, Ricardo Lopez da Julio Cesar Chavez, wanda ake ɗauka ɗayan manyan jarumai wasanni a Tarihin Mexico. Charreada Kyakkyawan wasan Mexico ne. Ba kamar rodeo na Amurka wanda aka ba mahalarta kyaututtuka gwargwadon yadda suke saurin aiwatarwa, charreada yana mai da hankali ne kan salon da gwaninta. A cikin filin zagaye kamar 40 mita (yadudduka 44) a diamita, 'yan kaboyi na Mexico da' yan mata da ke sanye da kayan gargajiya na gargajiya (shanu) suna shiga cikin jerin abubuwan da suka shafi bijimai da dawakai. Karusai na yau masu kiwon dabbobi ne, ƴan kasuwa da ƙwararru waɗanda ke da sha'awar kiyaye al'adun charreada na Mexico.

=Kwando[gyara sashe | gyara masomin]

Tare da Tekun Mexico da kuma jihohin arewacin Mexico, ƙwallon ƙwallon baseball ya shahara sosai. Ana kiran lakabin kwararrun 'yan wasan Mexico da suna Liga Mexicana de Béisbol, kuma lokacin yana farawa daga Maris zuwa Yuli tare da buga wasannin fidda gwani a watan Agusta. Hakanan sanannen sanannen shine Liga Mexicana del Pacífico, wani babban gasar hunturu wanda ya ƙunshi playersan wasa daga Japan, Korea da Amurka. Zakaran wannan gasar ya shiga cikin "Wasannin Caribbean" tare da ƙungiyoyi daga Venezuela, Puerto Rico da Jamhuriyar Dominica.

=fadan mara da bijimai[gyara sashe | gyara masomin]

Har ila yau, an fi sani da fiesta brava, fafatawa da fata da fata ta shahara a Mexico tun shekaru 400 da suka gabata. Kamar masu fafatawa da Sifan, matadores na Mexico suna yin takamaiman motsi, lokaci-lokaci suna amfani da ɗan jan kyalle don jan hankalin bijimi ta hanyar da ta dace. Bullfights sau da yawa ana gabatar da bukukuwa kamar su rodeos, farautar alade da rawa.

Lucha Libre[gyara sashe | gyara masomin]

Gasar kwararrun masu salon Mexico, da ake kira Lucha Libre (yaƙin kyauta) ya haɗu da kowane irin salon gwagwarmaya: miƙa wuya, babban wasan barkwanci da fadanci. Wasannin ya sami matsayi na ban mamaki na fasaha ta hanyar tsada da kuma fahariya. El Santo, mai yuwuwa shahararren dan kokawar Lucha Libre, wanda galibi ya yi fice a fina-finai, ya sanya mayafinsa na azurfa a duk rayuwarsa kuma daga baya aka binne shi. Sauran shahararrun Luchadores sun hada da Blue Demon, Mil Máscaras, da Rey Mysterio, wadanda daga karshe suka koma kokawar Amurkawa inda har ya zama sananne sosai.

Jihohi[gyara sashe | gyara masomin]

Mexico ta kunshi jihohi 31 da kuma gundumar tarayya ɗaya. ·     Aguascalientes

·     Baja California

·     Baja California Sur

·     Campeche

·     Chiapas

·     Chihuahua

·     Coahuila

·     Colima

·     Distrito Federal (Mexico City)

·     Durango

·     Guanajuato

·     Guerrero

·     Hidalgo

·     Jalisco

·     State of México

·     Michoacán

·     Morelos

·     Nayarit

·     Nuevo León

·     Oaxaca

·     Puebla

·     Querétaro

·     Quintana Roo

·     San Luis Potosí

·     Sinaloa

·     Sonora

·     Tabasco

·     Tamaulipas

·     Tlaxcala

·     Veracruz

·     Yucatán

·     Zacatecas


Addini[gyara sashe | gyara masomin]

Abinci[gyara sashe | gyara masomin]

Yare[gyara sashe | gyara masomin]

Sufuri[gyara sashe | gyara masomin]

Jirgin sama[gyara sashe | gyara masomin]

Jirgin ƙasa[gyara sashe | gyara masomin]

Tattalin arziki[gyara sashe | gyara masomin]

Tsaro[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

[[Category:Biranen