Werie Lehe

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Werie Lehe


Wuri
Map
 14°00′00″N 39°10′00″E / 14°N 39.1667°E / 14; 39.1667
Ƴantacciyar ƙasaHabasha
Region of Ethiopia (en) FassaraTigray Region (en) Fassara
Zone of Ethiopia (en) FassaraMehakelegnaw Zone (en) Fassara
Labarin ƙasa
Yawan fili 2,360.17 km²

Werie Lehe ( Tigrinya ) ya kasance daya daga cikin gundumomi a yankin Tigray na kasar Habasha. Wani bangare na shiyyar Maekelay, Werie Lehe ya yi iyaka da kudu da kogin Wari wanda ya raba shi da Kola Tembien, a kudu maso yamma da Naeder Adet, a yamma da La'ilay Maychew, a arewa da Adwa, a arewa maso gabas . Enticho, kuma a gabas ta yankin Misraqawi (Gabas) .

Alamomin gida a cikin wannan gundumar sun haɗa da majami'u guda ɗaya, waɗanda suka haɗa da Wkro Mariyam, Wkro Giyorgis da Abba Ghenzay kusa da Nebelet. [1]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Yankin da ke kusa da Nebelet a tarihi ana kiransa Imba Seneyti. [2] A cikin 2020 an raba wannan gundumar zuwa sabbin gundumomi uku: Indafelasi (cibiyar gudanarwa: Maykinetal ), Weri'i ( Edaga Arbi ) da Imba Seneyti ( Nebelet ).

Alkaluma[gyara sashe | gyara masomin]

Bisa kidayar jama'a a shekarar 2007 da hukumar kididdiga ta kasar Habasha (CSA) ta gudanar, wannan gundumar tana da jimillar jama'a 146,104, adadin da ya karu da kashi 32.06 bisa dari bisa kidayar shekarar 1994, wadanda 71,659 maza ne, mata 74,445; 16,525 ko 11.31% mazauna birni ne. Yana da fadin murabba'in kilomita 2,360.17, Werie Lehe tana da yawan jama'a 61.90, wanda ya zarce matsakaicin yankin na mutane 56.29 a kowace murabba'in kilomita. An ƙidaya gidaje 32,591 a wannan gundumar, wanda ya haifar da matsakaicin mutum 4.48 ga gida ɗaya, da gidaje 31,090. Yawancin mazaunan sun ce suna yin addinin Kiristanci na Orthodox na Habasha, tare da 98.59% sun ba da rahoton cewa a matsayin addininsu, yayin da 1.4% na al'ummar Musulmi ne . [3]

Kididdiga ta kasa a shekarar 1994 ta bayar da rahoton jimillar yawan jama'a na wannan gundumar mai mutane 110,636, daga cikinsu 54,207 maza ne, 56,429 mata; 4,538 ko 4.1% na yawan jama'arta mazauna birni ne. Ƙabilar mafi girma da aka ruwaito a Werie Lehe ita ce Tigrai (99.9%). An yi magana da Tigrinya a matsayin yaren farko da kashi 99.93%. Kashi 98.49% na al'ummar kasar sun yi addinin kirista na Orthodox na Habasha, kuma kashi 1.44% musulmi ne . Game da ilimi, 15.14% na yawan jama'a an dauke su masu karatu, wanda ya zarce matsakaicin yanki na 14.21%; 14.97% na yara masu shekaru 7-12 suna makarantar firamare; 0.1% na yara masu shekaru 13-14 sun kasance a makarantar sakandare, kuma 0.12% na mazauna shekaru 15-18 sun kasance a babbar makarantar sakandare. Dangane da yanayin tsafta, kusan kashi 83% na gidajen birane da kashi 13% na dukkan gidaje sun sami tsaftataccen ruwan sha a lokacin ƙidayar; kusan kashi 2% na birane da kashi 2% na duka suna da kayan bayan gida. [4]

Noma[gyara sashe | gyara masomin]

Wani samfurin kididdigar da CSA ta yi a shekarar 2001 ya yi hira da manoma 27,199 a wannan gundumar, wadanda ke rike da matsakaicin kadada 1.09 na fili. Daga cikin kadada 29,738 na fili masu zaman kansu da aka bincika, 82.1% na noma ne, 0.85% kiwo, 13.84% fallow, 0.22% na itace, da 2.97% an sadaukar da su ga sauran amfanin. A kasar da ake nomawa a wannan gundumar, an shuka kashi 73.22 cikin 100 a hatsi, kashi 7.2 cikin 100 na hatsi, kashi 1.16 cikin 100 na mai, kashi 0.09 cikin 100 na kayan lambu. Yankin da aka dasa a cikin itatuwan 'ya'yan itace ya kai kadada 38; yankin da aka dasa a gesho ya bata. Kashi 79.85% na manoman duk sun yi noman noma da kiwo, yayin da kashi 18.6% kawai suke noma, kashi 1.55% kuwa kiwo ne kawai. Filayen filaye a wannan gundumar an raba tsakanin kashi 83.24% na mallakar filayensu, kashi 12.24% na haya, da kuma kashi 4.52% a wasu nau'o'in nasu. [5]

Kamfanin dillancin labarai na kasar Habasha ya sanar a ranar 31 ga watan Yulin 2009 cewa a shekarar da ta gabata manoman yankin sun girbe kuntal 113,044 na kayan lambu da 'ya'yan itatuwa daban-daban da suka noma a kan hekta 1,685 na fili, wanda ya karu da kashi 30 cikin dari idan aka kwatanta da shekarar da ta gabata. [6]

Gundumomi kewaye[gyara sashe | gyara masomin]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Descriptions of these three can be found in Ruth Plant with David Buxton, "Rock-hewn Churches of the Tigre Province", Ethiopia Observer, 13 (1970), pp. 264-266.
  2. Smidt W (2003) Cartography, in: Uhlig S (ed.): Encyclopaedia Aethiopica, Wiesbaden: Harrassowitz, vol. 1: 688-691
  3. Census 2007 Tables: Tigray Region Archived 2010-11-14 at the Wayback Machine, Tables 2.1, 2.4, 2.5 and 3.4.
  4. 1994 Population and Housing Census of Ethiopia: Results for Southern Nations, Nationalities and Peoples' Region, Vol. 1, part 1 Archived 2008-11-19 at the Wayback Machine, Tables 2.1, 2.12, 2.19, 3.5, 3.7, 6.3, 6.11, 6.13 (accessed 30 December 2008)
  5. "Central Statistical Authority of Ethiopia. Agricultural Sample Survey (AgSE2001). Report on Area and Production - Tigray Region. Version 1.1 - December 2007" Archived 2009-11-14 at the Wayback Machine (accessed 26 January 2009)
  6. "Farmers in Wore'leh secure over 76.4 mln Birr"[permanent dead link], ENA (accessed 1 November 2009)