Yaren Rawang

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Rawang
Rvwàng
Asali a Myanmar, India, China, Thailand
Ƙabila Nung Rawang
'Yan asalin magana
63,000 (2000)[1]
kasafin harshe
  • Mutwang
  • Longmi
  • Serwang
  • Tangsarr
Latin (Rawang alphabet)
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3 raw
Glottolog rawa1265[2]


Rawang, wanda aka fi sani da Krangku, Kiutze (Qiuze) , da Ch'opa, yare ne na Sino-Tibetan na Indiya da Burma . Rawang yana da babban matsayi na bambancin ciki, kuma wasu nau'o'in ba su da fahimtar juna. , duk da haka, sun fahimci Mutwang (Matwang), daidaitattun yaren, da kuma tushen rubuce-rubucen Rawang.

Ana magana da Rawang a cikin Gundumar Putao, arewacin Jihar Kachin, a cikin Putao، Machanbaw, Naungmaw, Kawnglangphu, da ƙauyukan Pannandin (Ethnologue). Sauran sunayen sune Chiutse, Ch'opa, Ganung-Rawang, Hkanung, Kiutze, Nung, Nung Rawang, da Qiuze.

Harsunan suka danganci Matwang suna da alaƙa da 82% zuwa 99% na kamanceceniya. Yaren Kyaikhu Lungmi da Changgong Tangsar ba su da fahimta sosai tare da Matwang . [3] Rawang yana [3] alaƙa da 74% tare da Drung, 79%-80% tare da Aniong, 81%-87% tare da Renyinchi (Langdaqgong Tangsar), 77% tare da Changgong Tangsar, 74%-85% tare da Lungmi, da 74%-80% tare na Daru-Jerwang.

Iri-iri[gyara sashe | gyara masomin]

Ethnologue ya lissafa nau'ikan Rawang masu zuwa.

  • Daru-Jerwang (ciki har da nau'ikan Kunglang da ake magana a Arunachal Pradesh)
  • Khrangkhu / Thininglong (Kudancin Lungmi) (an rubuta shi a cikin Shintani 2018 [4])
  • Kyaikhu (Dangraq-Mashang, Arewacin Lungmi)
  • Matwang
  • Tangsar Gabas (Changgong)
  • Tangsar Yamma (Langdaqgong, Renyinchi)
  • Thaluq

Bambance-bambance na Lungmi na Mashang da Dangraq sun bambanta musamman, kuma bambance-bambancen da ake magana a kusa da iyakar Tibet suma sun bambanta.

Kyaikhu Lungmi da Changgong Tangsar ba su da fahimta tare da daidaitattun rubuce-rubucen Matwang.

Akwai manyan ƙungiyoyin dangin Rawang guda huɗu, ban da ƙananan ƙungiyoyi (Ethnologue):

  • Lungmi
  • Matwang
  • Daru-Jerwang (wanda ya kunshi Daru da Zørwang [5])
  • Tangsar

Harsunan Dvru (Daru) sun hada da Malong, Konglang, Awiqwang, da Rvmøl . Ana magana da Tangsar a gabashin Rvmøl, da Waqkongdam da Mvtwang a kudancin Rvmöl. Ƙungiyoyin [6] ke magana da Rvmøl sun haɗa da Ticewang/Tisanwang/Ticvlwang/Chicvlwang, Abør, Chømgunggang, Chvngdvng, Dvngnólcv̀l/Dvngnóycv̀m, Dv Berlinv̀m.

Wadamkhong yare ne na Rawang wanda Shintani ya rubuta (2014). [7]

(2017) yana ba da cikakkun bayanai game da yawan jama'a da kayan aiki don yarukan Rawang masu zuwa.

  • Yaren Dvrù: wanda dangin Rvwàng, Konglang, da Sangnay ke magana, kuma an fara magana da shi a kan kogin Rvmetì (N'mai Hka) a arewacin Konglangpø. Ana kuma magana da shi a Nokmong, Gundumar Putao, Jihar Kachin, Myanmar .
    • Rvmǿl Rvwàng: yaren kudancin Dvrù da aka fara magana a arewacin Konglangpø, Gundumar Putao, Jihar Kachin, Myanmar . Yana da yanayin ƙasa da harshe tsakanin yammacin Dvngsar, Waqdvmkong (arewacin Mvtwàng), da yarukan Dvrù.
  • Yaren Krvngku: ana magana da shi a kudancin Lungmi, Rvwàng, daga ƙauyen Rv́zà (ba ya wanzu tun tsakiyar shekarun 1960). Garin ya kasance a kan kogin Krang na sama, wani gabashin kogin Mvliq a Jihar Kachin, Myanmar .
  • Yammacin Dvngsar (Tangsar): wanda dangin Mvpáng ke magana. Da farko ana magana da shi a saman kogin Renyinchi da Langdaqgong a arewacin Konglangpø, Gundumar Putao, Jihar Kachin, Myanmar.

Tadahiko Shintani ya Ruwa rubuta yarukan Wadamkhong, [8] Khwingsang, [9] Agu, [10] da Dingra [11] .

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Template:Ethnologue18
  2. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Rawang". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  3. 3.0 3.1 Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :0
  4. Shintani, Tadahiko. 2018. The Khrangkhu language. Linguistic survey of Tay cultural area, no. 114. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
  5. Empty citation (help)
  6. Straub, Nathan. 2016. Direction and time reference in the Rvmøl (Dvru) dialect of Rawang, from northern Myanmar Archived 2018-06-12 at the Wayback Machine. M.A. dissertation. Chiang Mai: Payap University.
  7. Shintani Tadahiko. 2014. The Wadamkhong language. Linguistic survey of Tay cultural area (LSTCA) no. 103. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
  8. Shintani, Tadahiko. 2014. The Wadamkhong language. Linguistic survey of Tay cultural area, no. 103. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
  9. Shintani, Tadahiko. 2018. The Khwingsang language. Linguistic survey of Tay cultural area, no. 113. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
  10. Shintani, Tadahiko. 2023. The Agu language. Linguistic survey of Tay cultural area, no. 146. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).
  11. Shintani, Tadahiko. 2023. The Dingra language. Linguistic survey of Tay cultural area, no. 147. Tokyo: Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA).