Dutsen Wuta Tronador

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.

 

Dutsen Wuta Tronador
General information
Height above mean sea level (en) Fassara 3,491 m
Topographic prominence (en) Fassara 2,642 m
Labarin ƙasa
Map
Tsarin Daidaiton Labarin Kasa 41°09′39″S 71°53′15″W / 41.1608°S 71.8875°W / -41.1608; -71.8875
Mountain range (en) Fassara Patagonian Andes (en) Fassara
Andes
Kasa Argentina da Chile
Territory Bariloche (en) Fassara
Protected area (en) Fassara Nahuel Huapi National Park (en) Fassara

Tronador (Spanish</link>) wani ruɓaɓɓen dutsen wuta ne a kudancin Andes, yana kan iyakar Argentina da Chile, kusa da birnin Bariloche na Argentina. Sunan dutsen Tronador (Mutanen Espanya don "Thunderer") ta wurin mazauna yankin dangane da sautin faɗuwar seracs. Tare da tsayin 3,470 metres (11,380 ft), Tronador yana tsaye sama da 1,000 m sama da tsaunukan da ke kusa acikin babban dutsen Andean, wanda ya sa ya zama sanannen wurin hawan dutse. Ana zaune acikin wuraren shakatawa guda biyu, Nahuel Huapi a Argentina da Vicente Pérez Rosales a Chile, Tronador tana dauke da glaciers guda takwas, wanda a halin yanzu ke ja da baya saboda dumamar yanayi.[1]

Geography da Geology[gyara sashe | gyara masomin]

Cerro Tronador yana cikin Wet Andes, yankin da ake yawan hazo na dusar ƙanƙara da ruwan sama.Yanayin zafi na kudancin Andes ya bada damar glaciers da yawa su yi girma saboda yawan tarin yawa. Yawancin hazo ana samar da su ta tsarin gabas na yamma daga PacificLocated a tsakiyar Andean massif a wani latitude na 41°S, Tronador wani yanki ne na shimfiɗar wuri mai tsayi na fjords, tafkunan glacial,da ƙwaruruka masu siffar U.Samar da shimfidar wuri ya faru a lokacin glaciations na Quaternary,lokacin da yankin Patagonian Ice Sheet ya rufe duka yankin.Dutsen dutsen ya girma a lokacin glacials da interglacials na Pleistocene amma ya zama kusan bacewa a ƙarshen Pleistocene ta Tsakiya,kusan 300 kada suka wuce, saboda wani canji a gaban gaba na Yankin Volcanic na Kudancin wanda yake.[2]Tun daga wannan lokacin, glaciations da sauran matakai masu banƙyama sun tsara dutsen da yardar kaina ba tareda sabon fitowar lava ko tephra ba. Kamar yadda yake acikin dutsen Lanín na kusa, Tronador ya ƙunshi yawancin basalt, kuma ya ga raguwar ayyuka yayin da dutsen Osorno da Calbuco ke girma zuwa yamma.

Glaciers[gyara sashe | gyara masomin]

Duban Castaño Overa Glacier
Duban Ventisquero Negro

Tronador sananne ne ga glaciers da yawa da ke rufe sassan gefuna. Har zuwa glaciers takwas an ƙirƙira su:Alerce, Ventisquero Negro, Casa Pangue,Castaño Overa, Río Blanco,Frías,Peulla, da Manso. Acikin shekarun da suka gabata glaciers a kan Tronador, kamar yawancin glaciers na Andean na kudancin, sun kasance suna ja da baya. Gilashin glacier na Casa Pangue da ke arewa maso yammacin Tronador ya sami raguwa tsakanin 1961 da 1998, tare da ƙaruwar yawan koma baya tsakanin 1981 da 1998 a 52 ma-1.Ja da baya da baƙin ciki ana danganta shi da raguwar hazo da ɗumamar yanayi na sama acikin shekaru da dama da suka gabata.[1]

Alerce Glacier, a gefen Argentine, ana iya ziyarta daga Refugio Otto Meiling,wani bukkar dutse da akayi sandwiched tsakaninta da Castaño Overa Glacier. Castaño Overa,kuma a gefen Argentina,yafi ƙanƙanta kuma ana iya samun sa ta hanyar tafiya daga Pampa Linda. Yawon shakatawa na jagora yana ba baƙi damar haye Castaño Overa ko tafiya zuwa kololuwar Tronador.

Ventisquero Negro(baƙar dusar ƙanƙara acikin Mutanen Espanya) wani ƙanƙara ne mai ban mamaki a gindin Tronador a Nahuel Huapi National Park.Launin launin ruwansa da ba a saba gani ba ya fito ne daga datti da tarkace da aka tsinta a yankin tarin glacier,wanda Glacier Río Manso ke ciyar da shi da yawa mita ɗari sama da dutsen.Ƙanƙarar ƙanƙara mai launin ruwan ƙanƙara na tasowa daga dusar ƙanƙara sannan kuma suna iyo a cikin wani ƙaramin tafkin har sai ya narke.

Ƙololuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Dangane da taswirar Aoneker, waɗannan sune kololuwar suna akan Tronador: Anon ko Internacional (3484m), Argentino (3187), Chileno (3262), da Torre Ilse (2585). Rijiyoyin da aka ambata sun haɗa da Filo Sur (3054), Filo Blanco (3146), Filo La Vieja (2715), da Filo Lamotte (2340).

Hawan dutse da yawon bude ido[gyara sashe | gyara masomin]

Hermann Claussen solo ne ya fara hawan Tronador a ranar 29 ga Janairu 1934, bayan ƙoƙari da yawa. Bukkar dutse mai suna Refugio Otto Meiling, ita ce wurin da ake yin tafiye-tafiye na rana a kan dutsen, kuma ana kiranta da sunan wani ɗan dutsen Jamus wanda ya yi hawan hawa da yawa kuma ya kwashe shekaru yana jagorantar mutane a kusa da shi. Bukkar tana kimanin mita 1200 a tsaye a saman Pampa Linda, a gindin dutsen.

Yawancin lokacin rani Internacional ko Anon kololuwa (mafi girman kololuwar Tronador uku) yana hawa. Koyaya, lokacin zafi da ba a saba gani ba ya ƙara faɗuwa zuwa matakan haɗari a cikin Janairu da Fabrairu 2008. Bangaren Argentina na fuskantar kasadar zama ba zato ba tsammani saboda yanayin dumin yanayi a yankin yana lalata glaciers.

View of Tronador's main peak

Duba kuma[gyara sashe | gyara masomin]

  • Cerro Volcánico
  • Bariloche

Gallery[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 Bown, Francisca. 2004. Cambios climáticos en la Región de Los Lagos y respuestas recientes del Glaciar Casa Pangue (41º08’S). Tesis para optar al grado de Magíster en Geografía. Universidad de Chile.
  2. Mauricio Mella, Jorge Muñoz, Mario Vergara,Erik Klohn, Lang Farmer, Charles R. Stern Petrogenesis of the Pleistocene Tronador Volcanic Group, Andean Southern Volcanic Zone, Revista Geológica de Chile

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  •