Harshen Chokwe

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Harshen Chokwe
Baƙaƙen boko
Lamban rijistar harshe
ISO 639-3 cjk
Glottolog chok1245[1]

Chokwe (wanda kuma aka fi sani da Batshokwe, Ciokwe, Kioko, Kiokwe, Quioca, Quioco, Shioko, Tschiokloe ko Tshokwe ) yaren Bantu ne da mutanen Chokwe na Jamhuriyar Demokradiyyar Kongo,da Angola da Zambia ke magana da shie. An amince da shi a matsayin harshen ƙasar Angola, inda aka kiyasta cewa mutane rabin miliyan sun yi magana da shi a cikin 1991; wasu masu magana da rabin miliyan sun rayu a Kongo a cikin 1990, kuma wasu 20,000 a Zambia a 2010. Ana amfani da shi azaman harshen Faransanci a gabashin Angola

Tsarin rubutu[gyara sashe | gyara masomin]

Instituto de Línguas Nacionais (Cibiyar Harsuna ta Ƙasa) ta Angola ta kafa ƙa'idodin rubutun Chokwe da nufin sauƙaƙe da haɓaka amfani da shi.

Fassarar sauti[gyara sashe | gyara masomin]

Wasula[gyara sashe | gyara masomin]

Gaba Tsakiya Baya
Kusa i u
Kusa-tsakiyar e o
Bude-tsakiyar ɛ ɔ
Bude a ~ ɑ

Hakanan za'a iya jin wasulan kamar yadda aka yi hanci yayin da ake gaba da baƙar hanci.

Consonants[gyara sashe | gyara masomin]

Labial Alveolar Post-<br id="mwVA"><br>alveolar Palatal Velar Glottal
Stop <small id="mwYA">voiceless</small> Template:IPAlink Template:IPAlink (Template:IPAlink) Template:IPAlink
voiced Template:IPAlink Template:IPAlink (Template:IPAlink) Template:IPAlink
aspirated Template:IPAlink Template:IPAlink Template:IPAlink
prenasal vd. Template:IPAlink Template:IPAlink (Template:IPAlink) Template:IPAlink
prenasal vl. Template:IPAlink
Affricate <small id="mwpg">voiceless</small> Template:IPAlink t͡f Template:IPAlink
voiced t͡v Template:IPAlink
<small id="mwwQ">prenasal</small> Template:IPAlink Template:IPAlink
Fricative voiceless Template:IPAlink Template:IPAlink Template:IPAlink Template:IPAlink
<small id="mw3Q">voiced</small> Template:IPAlink Template:IPAlink Template:IPAlink
<small id="mw6g">prenasal</small> Template:IPAlink Template:IPAlink
Nasal Template:IPAlink Template:IPAlink Template:IPAlink
Approximant lateral Template:IPAlink Template:IPAlink
plain Template:IPAlink Template:IPAlink

Sautunan haɗin gwiwa /t͡ʃ, d͡ʒ, ⁿd͡ʒ/ kuma ana iya furta su azaman tsayawar palatal [c, ɟ, ᶮɟ].

Sautuna harshan[gyara sashe | gyara masomin]

Chokwe yana da sautuna uku kamar /v́/, /v̀/, da /v̂/.

Misalai[gyara sashe | gyara masomin]

Turanci Chokwe
Barka da Safiya

- Martani

Menekenu

-Mwane

Zan gan ka Ndo shimbu yikehe
Barka da warhaka Salenuho
Menene sunanka? Jina lie yena iya?
Sunana ____ Jina liami ___

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). "Harshen Chokwe". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]