Helen Asemota

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Helen Asemota
Rayuwa
Haihuwa Najeriya, 20 century
ƙasa Najeriya
Jamaika
Karatu
Makaranta Jami'ar Ahmadu Bello
Jami'ar Benin
Sana'a
Sana'a Malami
Employers University of the West Indies (en) Fassara
mona.uwi.edu…

Helen Nosakhare Asemota kwararriyar ce a fanin ilimin kimiya kuma ƙwararriyar a fanin ilimin fasahar noma, wacce ke zaune a kasar Jamaica. Farfesa ce a Biochemistry da Molecular Biology kuma Daraktan Cibiyar Kimiyyar Halittu a Jami'ar West Indies a Mona, Jamaica. Bincikenta yana haɓaka dabarun fasahar kere-kere don samarwa da inganta amfanin gonakin tuber na wurare masu zafi. Ta shahara wajen jagorantar manya masu haɗin gwiwar fasahar kere-kere na duniya, da kuma yin aiki a matsayin mai ba da shawara kan fasahar kere-kere ta duniya ga Majalisar Dinkin Duniya ( UN ). [1]

Rayuwar farko da ilimi[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Asemota a Najeriya . Ta yi digirin farko na Kimiyya a Jami'ar Benin, da digiri na biyu a fannin Kimiyya a Jami'ar Ahmadu Bello, da kuma digirin digirgir a Jami'ar Benin/ Frankfurt University[2]Cite error: Invalid <ref> tag; refs with no name must have content

Sana`a[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin 1990, Asemota ya koma Jamaica don ɗaukar matsayi a matsayin Mataimakin Babban Malami a Jami'ar West Indies .Cite error: Invalid <ref> tag; refs with no name must have content https://www.mona.uwi.edu/bms/staff/asemoto.htm An nada ta Lecturer a shekarar 1996, kuma ta zama babbar jami’a a fannin Biochemistry da Biotechnology a shekarar 1998. A cikin 2003, an ƙara Asemota zuwa Farfesa na Biochemistry da Molecular Biology. Ta kasance cikakkiyar Farfesa a Jami'ar Shaw, North Carolina daga 2005 zuwa 2012. A wannan lokacin ta kasance Shugabar Sashen Nanobiology na Shaw Nanotechnology Initiative a Cibiyar Nazarin Nanoscience da Nanotechnology (NNRC) daga 2005 zuwa 2009, Mai Gudanar da Shirye-shiryen Kimiyyar Halittar Halittar Halitta daga 2009 zuwa 2010, kuma Shugaban Cibiyar Nazarin Cibiyar Nazarin Jami'ar Shaw. Board (IRB) daga 2006 zuwa 2009, Sanata na Shaw Faculty Majalisar Dattijai tsakanin 2007 da 2012, Babban Darakta na Faculty Research Development a NIH- Research Infrastructure for Minority Cibiyoyin da kuma matsayin IRB Administrator tsakanin 2010 da 2012.[3]

A cikin 2013, an nada Asemota Darakta a Cibiyar Kimiyyar Halittu, sashin bincike a Jami'ar West Indies tare da mai da hankali kan masana'antun da suka dogara da ilimin halittu.[4]

shekarar 2003, Asemota ta kasance memba a cibiyar sadarwa ta Caribbean Biotechnology Network, Biochemical Society of Nigeria, the three World Organisation for Women in Science, and Nigerian Association of Women in Science, Technology & Mathematics. Ta kasance ƴaƴa a Cibiyar Nazarin Rayuwa ta Amurka, memba ce a National Geographic Society, Cibiyar Kimiyya da Fasaha ta Najeriya, da Cibiyar Kimiyya ta New York

Bincike

Asemota ta gudanar da bincike na digiri na uku a Jami'ar Benin da Jami'ar Frankfurt, inda ta yi nazarin kwayoyin halittar kwayoyin halitta da kuma yadda ake yin browning tubers a ajiya.

Bayan ƙaura zuwa Jamaica, sakamakon ci gaba da matsaloli na samarwa da adanawa a cikin masana'antar doya ta Jamaica, Asemota ya ci gaba da binciken doyan, inda ya kafa shirin UWI Yam Biotechnology Multidisciplinary. Da farko, Asemota ya binciki illolin sinadarai na cire doya a lokacin girbi, al'adar noma ta gama gari a Jamaica. A cikin shekarun da suka biyo baya, ƙungiyar bincike ta Asemota ta binciki fannoni da dama na ilimin kimiyyar doya da ilimin halittar jiki, tun daga binciken zanen yatsa na DNA na nau'in doya na Jamaica zuwa tsarin sarrafa carbohydrate na ɗigon doya a cikin ajiya.

Ayyukan wayar da kai

Asemota ya gudanar da bincike a kai tare da manoman Jamaica, tare da yin gwaji da kayan dashen dawa da aka samu a gonakinsu, da kuma farfado da irin dawa na Jamaica 'masu barazana'

Mashawarcin kasa da kasa Asemota yana da dogon tarihi na tuntubar kasa da kasa a al'amuran da suka shafi tsaron abinci da fasahar kere-kere. Ta kasance ƙwararriyar fasaha ta ƙasa da ƙasa ga Tarayyar Turai (1994-1995), kuma ta yi hidimar Haɗin gwiwar Fasaha ta Majalisar Dinkin Duniya tsakanin shirye-shiryen ƙasashe masu tasowa (TCDC) a matsayin Shirye-shiryen Haɗin gwiwar Fasaha na Duniya (TCP). Ta yi aiki a matsayin mai ba da shawara kan ilimin halittu na duniya ga Hukumar Abinci da Aikin Noma ta Majalisar Dinkin Duniya daga 2001. Wannan ya haɗa da tuntuɓar haɗin gwiwar fasaha na kasa da kasa don Siriya tare da shirye-shiryen ƙasashe masu tasowa a cikin 2001 da kuma matsayin jagorar fasaha kan wadatar abinci don Shirin Samar da Dankali na Ƙasa a Jamhuriyar Tajikistan tsakanin 2003 da 2007. Tana hidima lokaci-lokaci shirye-shiryen samar da iri na UN-FAO a matsayin mai ba da shawara na kasa da kasa.


Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. https://ha.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=ha&page=Helen+Asemota
  2. https://www.pressreader.com/jamaica/jamaica-gleaner/20170806/282905205646652
  3. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2019-03-27. Retrieved 2023-12-24.
  4. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2020-10-19. Retrieved 2023-12-24.