Josephine Kulea
 Josephine Kulea | |
|---|---|
 | |
| Rayuwa | |
| Haihuwa |
Samburu County (en)  , 1984 (39/40 shekaru) |
| ƙasa | Kenya |
| Karatu | |
| Harsuna | Turanci |
| Sana'a | |
| Sana'a |
nurse (en) , Mai kare hakkin mata da gwagwarmaya |
Josephine Kulea yar kasar Kenya ce mai fafutukar kare hakkin mata. An ceto ta daga yi mata kaciya da kuma auren dole tun tana karama, tun tana karama ta kafa gidauniyar ‘yan mata ta Samburu, wadda ta ceto ‘yan mata fiye da 1,000 daga irin wannan dabi’a. Jakadan Amurka a Kenya Michael Ranneberger ya amince da Kulea a matsayin "gwarzon da ba a raira waƙa" ashekara ta 2011.
Rayuwarta
[gyara sashe | gyara masomin]Josephine Kulea ta girma a cikin mutanen Samburu a Kenya. Yankin dai yana da al’adar “wuri”, ta yadda ’yan uwa maza suke ba wa ‘yan mata ’yan kwalliya abin wuya, da tilasta musu ayi musu kaciya, sannan su iya yin jima’i da su. Duk yaran da aka haifa daga waɗannan shirye-shiryen ana kashe su bayan an haife su. [1] Kulea ta sami ceto daga wannan al'ada da auren yara ta wani limamin gida, kuma an aikata zuwa makarantar kwana a Meru, tare da albarkar iyayenta. [2] Bayan da mahaifinta ya rasu bayan shekara biyu, kawun nata sun so su tilasta matayin aure, amma mahaifiyarta taki amincewa, kuma ta tabbatar tana zaune a makaranta. Kulea taci gaba da halartar makarantar sakandare ta allo da kuma Makarantar Nursing na Mathari Consolata a Nyeri .
Bayan ta kammala karatun digiri a matsayin ma'aikaciyar jinya, Kulea ta ƙi yarda da auren wani ɗan kasuwa. Koyar da aikin jinya ta koya mata cewa FGM ba al'ada ba ce, kuma yin amfani da shi a Samburu bai dace da yanayin sauran al'ummomi ba. Kulea ta sami kuɗi a cikin shekara ta 2008 don taimakawa mata don ceto sauran 'yan mata daga Samuru, Laikipia, da Isiolo . [2] Daya daga cikin ceton farko da tayi ita ce ta ‘yan uwanta guda biyu, daya daga cikinsu za ayi aurenta tana da shekara 10, sai kuma ‘yar uwarta wadda ta kai shekara 7 aka maye gurbinta. Ta yi nasarar kama kawun nata, wanda ke da hannu a wannan aika-aika (FGM da auren kananan yara an haramta su a Kenya a cikin shekara ta 2011). [1]
Kulea ta kafa gidauniyar ‘yan mata ta Samburu a shekarar 2012, kuma a watan Satumba na wannan shekarar ta kubutar da ‘yan mata hamsin da shida 56 tare da taimaka musu wajen shirya karatunsu na sakandare. Bugu da kari, goma sha uku daga cikin jariran 'yan matan an sanya su cikin gidajen yara. Kulea tana aiki tare da 'yan sanda da matan 'yan majalisar Samburu ta Yamma Simeon Lesrima . [2] Ta dogara da hanyar sadarwa na masu ba da labarai don sanar da su lokacin da ake yin haramtattun ayyuka. [3] Haka kuma ta shirya wani shiri na rediyo domin wayar da kan jama'a kan haramtattun ayyuka da kuma sanar da jama'a labarin gidauniyarta. [1] A karshen shekarar 2016, ance ta ceto ‘yan mata fiye da dubu 1,000 daga FGM da kuma auren dole. [3]
Kulea da gidauniyar dai na adawa da wasu ‘yan siyasa da coci-coci, wadanda ke tsoron kada kuri’a ko ‘yan majalisa su rasa rayukansu, kuma suna fuskantar barazana da tsinuwa daga dattawan al’umma. Maganar da ta fi so ita ce: “Idan ka ilimantar da namiji, kana karantar da mutum Daya ne. Idan ka ilimantar da mace, ka ilmantar da al’umma baki daya”. by James Emman Kwegyr Aggrey . [2]