Koma A Adamawa

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Koma A Adamawa
Koma
Jimlar yawan jama'a
55,000
Yankuna masu yawan jama'a
Adamawa State, Ganye and Fufore LGAs, Koma Vomni, Atlantika Mountains
 Nigeria, West and Central Africa 49,000Template:Lower
Harsuna
Koma (kmy)
Addini
Christian (30%), Ethnic Religions (70%)

Koma ƙabila ce mai ƙarancin tarihi a arewacin Adamawa, a tsaunukan Atlantika, wanda ke iyaka da kudancin Kamaru . Mazauna tsaunuka suna bazuwa ta kudu da kudu maso yamma na waɗannan duwatsu, gami da kuma yawa a gefen Kamaru. Akwai ƙauyukan Koma 21 a bangaren Kamaru na tsaunukan Alantika da kauyuka 17 a bangaren Najeriya. Garuruwa mafi girma a yankin Koma sune: Tantille, Chonha, Mani, Nassarawa Koma da Ba-Usmanu.[1]

Tarihi[gyara sashe | gyara masomin]

Mutanen Koma sun sami karɓuwa a matsayin ‘yan Najeriya a shekarar 1961, shekara guda bayan samun ƴanci, tare da tsofaffin lardunan Kamaru. A yau Koma na daga cikin gundumomi bakwai na ƙaramar hukumar Jada a jihar Adamawa.

An gano tudun ne a shekarar 1986 ta wani ɗan bautar ƙadan .

Bayani[gyara sashe | gyara masomin]

Koma suna da yarensu, da ake kira Koma, tare da masu magana da kimanin 61,000. Yana daga cikin dangin Nijar – Congo . Mutanen Koma sun kasu kashi uku manyan rukuni: Beya da Ndamti da ke zaune a tsaunuka, da kuma filayen Vomni da Verre.

Sun himmatu ga al'adunsu na gargajiya. Maza suna sanya kayan doki kuma mata suna sanya sabo ganye. Maza Koma sun fi mata yarda da sanya kayan zamani. Gadon al'ada a Koma yana cikin zuriyar uwa. A matsayin alamar karɓa da abokantaka, mutumin Koma na iya raba matarsa da abokai, musamman baƙi. Suna da matsakaita yawan mutane kusan 400 a kowace ƙauye, kuma da yawa suna aikin kiwon dabbobi.

Marigayi Kanar Yohanna Madaki ya ziyarci tsaunukan a cikin shekara ta 1989, bisa nacewar rukunin farko na masu bautar ƙasa da aka tura zuwa cikin tsaunukan.

Al'adu[gyara sashe | gyara masomin]

Daga cikin Koma, ana ɗaukar tagwaye a matsayin sharri, kuma tagwaye ana ɗaukar su abin kyama ta yadda har zuwa kwanan nan ana binne jariran haihuwa masu yawa da ransu tare da matan da suke da 'musibar' kasancewar su uwa. Wannan mummunan aikin na kisan tagwaye ba shi da wata ma'amala a tsakanin Koma da ke zaune a filayen, amma a ƙauyukan da ba sa hanya a kan tsaunuka, tsohuwar al'adar har yanzu tana ci gaba ba tare da kulawa ba. [2]

Maza likitancin Koma sun tsunduma cikin tsawaita lokacin bikin rawar jama'a. Suna horarwa tare da maigida kuma suna iya yin nisa na awanni a ƙarshe. Lokacin da yankin dubura ya zama mai saurin fushi daga dogon lokacin tashin hankali, ana kwantar da shi tare da warkewar foda. Ana tunanin al'adar ta samo asali ne daga izgili na musulmai tsarkakakku, wadanda suka kasance suna bautar da Komas tare da tursasa su matsar da mazauninsu zuwa yankunan tsaunukan da suka mamaye yanzu. Al'adar sananniya ce ta rubuce a cikin shirin na Alain Baptizet .

Mutanen Koma suna bin manyan addinan nan uku a Najeriya; Kashi 60% daga cikinsu kiristoci ne, 30% na gargajiya kuma musulmai 20%.

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. "Alantika Mountains". Alantika Mountains. Archived from the original on 2012-06-26. Retrieved 2012-07-05.
  2. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2014-09-03. Retrieved 2021-06-02.

http://www.iflscience.com/editors-blog/ancient-dna-recovered-from-clay-statues-reveal-secrets-of-mysterious-african-culture/