Kotun Ƙolin Chadi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Kotun Ƙolin Chadi
Kotun ƙoli
Bayanai
Farawa 28 ga Afirilu, 1999
Ƙasa Cadi
Applies to jurisdiction (en) Fassara Cadi

Kotun Ƙoli ( Faransanci Cour Suprême ) ita ce mafi iko a cikin Chadi a fagen shari'a, sha'anin mulki da haraji. [1]

Kotun Ƙoli a Tsarin Mulki[gyara sashe | gyara masomin]

Baya ga kasancewar ita ce mafi iko a kasar, kotun ita ce kuma mai lura da yadda ake gudanar da zaɓukan ƙananan hukumomi a kai a kai. Kotun ta kasu kashi uku a bangaren shari’a, tare da hurumin bi da bi a ɓangaren shari’a, lamuran gudanarwa da duba su (sashi na 152 na tsarin mulki). [1]

Kamar yadda aka kafa ta hanyar doka ta 153 na kundin tsarin mulki, Kotun Koli ta kunshi mambobi 16, wadanda Shugaban Jiha ya zaba daga cikinsu a cikin manyan alkalan kasar. Daga cikin sauran membobin Kotun, waɗanda ake kira Kansiloli kuma an nada su har abada (labarin 154), takwas ne Shugaban ƙasa ya tsara kuma bakwai daga Shugaban Majalisar ƙasa . Zaɓin su yana faruwa tsakanin manyan alkalai na ƙasa (takwas) da ƙwararru a kan lissafin jama'a da kuma a cikin tsarin mulki da kuɗi. [1]

Halitta[gyara sashe | gyara masomin]

Dokar da ta wajaba don samar da aiwatar da Kotun Koli kamar yadda tsarin mulki na shekarar 1996 ya tanada an amince da ita a shekarar 1999, kuma Shugaba Idriss Déby a hukumance ya sanya shi a ranar 28 ga Afrilu lokacin da ya rantsar da mambobin Kotun. [2] Saboda rashin isassun kuɗaɗe, ya fara aiki sosai a cikin Oktoba 2000. [3]

Shugaba Idriss Déby ya yi amfani da damar da aka bayar ta rantsar da alƙalan don sake tabbatar da rashin nuna wariya da kuma ‘yancin tsarin shari’ar Chadi, sannan da kuma nuna cewa wannan shi ne karo na farko da aka taba ba kasar ta Chadi irin wannan babban shari’ar misali. [4]

Alkalai na yanzu[gyara sashe | gyara masomin]

Take Suna [5]
Alkalin Alkalai Samir Adam Annour
Wanda ya Gabatar da Yankin Shari'a Belkoulayo Ben Coumareaux
Mai kula da Chamberungiyar Gudanarwa Ousmane Salah Idjemi
Matsayi na Chamberungiyar Asusun Dolotan Noudjalbaye
Kansila Ahmat Annadif
Kansila Ruth Yaneko Romba
Kansila Gang-Ny Merina
Kansila Dezoumbe Mabare
Kansila Ngarhibi Gletching
Kansila Ratou Ando
Kansila Souroumbaye Djebadion
Kansila Oumar Abouna
Kansila Maki Adam Issaka
Kansila Mouta Ali Zezerti
Kansila Adjib Koulamallah
Kansila Ahmat Oumar Outman

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. 1.0 1.1 1.2 Constitution of Chad[permanent dead link]
  2. "Kwafin ajiya" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2007-06-14. Retrieved 2021-06-12.
  3. Chad
  4. BBC, "Chad: Supreme Court, Constitutional Council created for "first time", 29-4-1999
  5. Republique du Tchad - La Primature