Mohammed Wardi

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Mohammed Wardi
Rayuwa
Haihuwa 19 ga Yuli, 1932
ƙasa Sudan
Mutuwa Khartoum, 18 ga Faburairu, 2012
Yanayin mutuwa  (kidney failure (en) Fassara)
Sana'a
Sana'a mai rubuta kiɗa

Mohammed Osman Hassan Salih Wardi ( Larabci: محمد عثمان حسن وردي‎; 19 Yuli 1932 - 18 Fabrairu 2012), wanda kuma aka sani da Mohammed Wardi, mawaƙi ne ɗan Sudan ta Nubian, mawaki kuma marubuci. Idan aka waiwayi rayuwarsa da sana’arsa ta fasaha, marubuci dan kasar Sudan Lemya Shammat ya kira shi “wani mutum mai kwazo a harkar kida da al’adun Sudan, wanda gwanintarsa da gagarumar gudunmawarsa ba ta kai a Sudan ba.[1]

Rayuwar farko[gyara sashe | gyara masomin]

An haifi Wardi a ranar 19 ga Yuli 1932 a wani karamin kauye mai suna Sawarda kusa da Wadi Halfa a Arewacin Sudan. Mahaifiyarsa, Batool Badri, ta rasu yana jariri, kuma mahaifinsa, Osman Hassan Wardi, ya rasu yana dan shekara tara. Ya taso ne a wurare dabam-dabam da al’adu, ya kuma samu sha’awar sha’awar waqa, adabi, kixa da waqa. Don kammala karatunsa, ya koma Shendi a Sudan ta Tsakiya, ya koma Wadi Halfa a matsayin malamin sakandare.

Aikin kiɗa[gyara sashe | gyara masomin]

A cikin 1953, Wardi ya tafi Khartoum a karon farko don halartar babban taro a matsayin wakilin koyarwa na yankinsa. Bayan haka, sai ya koma birnin Khartoum, ya fara sana’arsa a matsayin mai yin kade-kade. A shekarar 1957, gidan rediyon Omdurman ya zabe shi don yin rekodi da rera waka a gidan rediyon kasa a wani fage tare da mawaka irin su Abdelaziz Mohamed Daoud, Hassan Atia, Ahmed Almustafa, Osman Hussein da Ibrahim Awad. Wardi ya yi wakoki 17 a shekararsa ta farko. kuma sun yi aiki tare da mawaki Ismail Hassan, wanda ya haifar da wakoki sama da 23.

Wardi ya yi ta amfani da kayan kida iri-iri, gami da kissar Nubian kuma ya rera waƙa cikin harsunan Larabci da na Nubian duka. An bayyana shi a matsayin daya daga cikin "manyan mawakan Afirka", tare da magoya bayansa musamman a cikin Kahon Afirka . Wakokinsa suna magana ne akan batutuwa kamar soyayya, sha'awa, al'adun Nubian, al'adun gargajiya, juyin juya hali da kishin kasa, tare da wasu daga cikin wakokinsa na siyasa wanda ya haifar da daure shi. Ya kasance tare da hagu na siyasa kuma memba na Jam'iyyar Kwaminisanci ta Sudan (mafi girma a Afirka a lokacin yakin cacar).[2] Bayan juyin mulkin da sojoji suka yi a 1989, ya bar Sudan don gudun hijira a Alkahira da Los Angeles. A cikin 1990, Wardi ya buga wa 'yan gudun hijirar Sudan 250,000 wasan kwaikwayo a wani sansanin 'yan gudun hijira a Itang, Habasha.[3] Ya koma Sudan a watan Mayun 2002, kuma an ba shi digirin girmamawa daga Jami'ar Khartoum a 2005.

Mutuwa[gyara sashe | gyara masomin]

Wardi ya yi fama da ciwon koda daga baya a rayuwarsa. Daga karshe an yi masa dashen koda, bayan daya daga cikin magoya bayansa ya ba shi kyautar koda a shekarar 2002. Ya rasu ne a ranar 18 ga Fabrairun 2012 kuma an binne shi a makabartar Farouk da ke birnin Khartoum.[4]

Mawaka da mawaƙa, waɗanda Wardi ya haɗa kai da su[gyara sashe | gyara masomin]

  • AbdulHadi Osman Ahmed
  • Sawi Abdelkafi
  • Aljayli Abdelmoneim
  • Omer Altayib Ad-dosh - "Banadeha"
  • Mubarak Bashir
  • Mohammed Muftah Alfaytori
  • Ishaq Alhalanqi – "A3z Alnas"
  • Ahmed Altahir
  • Ibrahim Alrasheed - "Saleem Alzog"
  • Abdulrahman Alrayah
  • Alsir Dolaib
  • Abu Amna Hamid
  • Ismail Hassan – "Alhaneen ya Foadi", "Nor Al3en", "Habenak mn Qlobna", "Almostaheel",
  • Salah Ahmed Ibrahim – “Altayir Almohajir”
  • Mohammed Almaki Ibrahim
  • Haile
  • Kamal Mahesi - "Jamal Aldoniya"
  • Mohammed Abu Qatati - "Almursal"
  • Altijani Saeed – "Gult Arhal", "Min Gair Meiad"
  • Mahjoub Sharif – "Ya Sha3ban Lahbt thwrtak", "Masajenak", "We Will Gina It (The Alternative)" ("حنبنيهو")
  • Sa'addin Ibrahim
  • Mohammed Abdalla Mohammed Babekir

Nassoshi[gyara sashe | gyara masomin]

  1. Shammat, Lemya (2020-02-18). "Remembering Muhammad Wardi: censored, banned, and beloved". ArabLit & ArabLit Quarterly (in Turanci). Retrieved 2021-06-02.
  2. "The Story of Mohammed Wardi, 'The Last King of Nubia' - OkayAfrica". www.okayafrica.com (in Turanci). Retrieved 2023-03-07.
  3. "Sudan mourns singer Mohammed Wardi". BBC. 20 February 2012.
  4. "The death of Sudanese artist Mohammed Wardi" (in Arabic). Al Jazeera. 21 February 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)

Hanyoyin haɗi na waje[gyara sashe | gyara masomin]