Oye Gureje

Daga Wikipedia, Insakulofidiya ta kyauta.
Oye Gureje
Rayuwa
Haihuwa 1952 (71/72 shekaru)
ƙasa Najeriya
Karatu
Makaranta University of Manchester (en) Fassara
Sana'a
Sana'a psychiatrist (en) Fassara da researcher (en) Fassara
Kyaututtuka
Mamba Makarantar Kimiyya ta Najeriya

Oye Gureje Oyewusi Gureje, NNOM an haife shi a shekara ta 1952 likitan mahaukata ɗan Najeriya ne a Jami'ar Ibadan, Nigeria kuma Darakta a Cibiyar Haɗin gwiwar Hukumar Lafiya ta Duniya don Bincike da Koyarwa a Lafiyar Hauka, Kimiyyar Jiki, kwayoyi da giya a cikin cibiyar. Har ila yau, Farfesa ne na musamman a Sashen Kula da Hauka, Jami'ar Stellenbosch, Afirka ta Kudu. An fi saninsa da aikinsa kan epidemiology, nosology da lafiyar hankali na duniya kuma a matsayin ɗaya daga cikin manyan muryoyin sabis na lafiyar hankali da haɓaka manufofi a Afirka.[1] Oye Gureje ya wallafa fiye da 500 takardun kimiya na nazari da aka yi wa tsarawa, kasidu, babi na littattafai, da sauran rahotanni. An jera shi, tun 2004, a cikin "manyan 1% da aka ambata masu bincike a fannin masu tabin hankali da ilimin halin dan Adam" kuma, a cewar Clarivate Analytics, yana ɗaya daga cikin "mafi tasiri tunanin kimiyya"[2]

Farkon Karatu[gyara sashe | gyara masomin]

Oyewusi Gureje, haifaffen garin Ilesa ne a Ibafan, Nigeria ya yi karatun aikin likitanci a jami'ar Benin ta Nigeria sannan kuma ya sami digiri na biyu akan ilimin kimiyya daga Jami'ar Manchester, UK. Ya kammala karatunsa (PhD) akan Neuropsychiatry Title of Thesis: " Matsayin nosological na schizophrenia" a Jami'ar Ibadan kuma ya sami lambar girman Doctor of Science a wannan jami'ar.[3]

Aiki[gyara sashe | gyara masomin]

Gureje yana koyarwa a jami'ar Ibadan sannan kuma ya kasance mai ba da shawara kan tabin hankali a asibitin kwalejin jami'ar tun 1989. Ya kasance shugaban sashin kula da tabin hankali a cibiyoyin biyu a 1999 - 2003 da 2007 -2011.[4] A cikin 2010, ya kafa Shirin Jagorancin Kiwon Lafiyar Hankali da Shawarwari (mhLAP) a cikin cibiyar. Shirin na farko ya horar da ƙwararrun masu kula da lafiyar hankali, masu amfani da sabis da masu kulawa, shugabannin ƙungiyoyin jama'a da masu tsara manufofi daga ƙasashe 10 na kudu da hamadar Saharar Afirka a cikin jagorancin kula da lafiyar hankali da basirar bayar da shawarwari kuma sun taimaka wajen kafa ƙungiyoyin bayar da shawarwari don bunƙasa sabis na kiwon lafiyar kwakwalwa. Kasashe biyar na yammacin Afirka anglophone, Najeriya da sauransu. Gureje shi ne shugaban kungiyar likitocin tabin hankali a Najeriya (2005 – 2009) da kuma na kungiyar likitocin hauka ta Afirka (2009 – 2014). Ya kasance Wakilin Shiyya na Yamma da Tsakiyar Afirka na Ƙungiyar Ƙwararrun Ƙwararrun Ƙwararrun Duniya (2005 – 2008) kuma ya kasance shugaban Ƙungiyar Task Force on Brain Drain (2007 – 2008), memba na kwamitoci da yawa. Shi babban abokin editan Epidemiology da Kimiyyar Hauka, kuma mataimakin edita na Jaridar Jarida ta Duniya ta Epidemiology da na Bita na Ƙwararrun Ƙwararru ta Duniya.[5]

Kiwon lafiyar kwakwaluwa da manufofi[gyara sashe | gyara masomin]

Gureje ya kasance memba na kungiyar ba da shawara ta kasa da kasa don bitar Babi kan Rashin Hakuri da Halayyar na bugu na 10 na International Classification of Diseases (ICD-10) kuma ya kasance shugaban kungiyar Workgroup on Somatic Distress and Dissociative Disorders, shugabar kungiyar. Ƙungiya ta Aiki akan Jagorar Al'adu da mataimakin shugaba, Ƙungiyar Gudanar da Nazarin Fage. An gudanar da waɗannan ayyukan a matsayin wani ɓangare na haɓaka ICD-11 wanda WHO ta amince da shi don amfani da duniya a watan Mayun 2019. Gureje ya kasance mai aiki a lafiyar kwakwalwa na duniya shekaru da yawa. Shi memba ne na zartarwa na Ƙaddamar da Kiwon Lafiyar Ƙwararru ta Duniya. Shi memba ne na ƙungiyar ƙwararrun ƙwararrun ƙasashen duniya waɗanda suka samar da jerin 2007 Lancet Global Mental Health kuma memba ne wanda ya kafa ƙungiyar Movement for Global Mental Health. Tsarika a zamanin SDG inda ya jagoranci kungiyar WorkGroup akan Da'a. Shi ne Babban Mai bincike a cikin Ayyukan Haɗin gwiwa na NIMH don Ci gaban Lafiyar Hankali a cikin yankin Saharar Afirka, wanda ya haɗa da gudanar da gwajin gwaji na farko na bazuwar kulawar haɗin gwiwa tsakanin masu warkarwa na gargajiya / bangaskiya da na al'ada. Ya tsunduma cikin ayyukan da suka mayar da hankali wajen karfafa ayyukan kiwon lafiyar kwakwalwa a kasashe masu karamin karfi da matsakaitan masu shiga tsakani, sannan kuma ya jagoranci kwamitin kula da lafiyar kwakwalwa na kasa, mai tunani mai tunani na ma'aikatar lafiya ta tarayyar Najeriya. Ta hanyar aikinsa akan mhLAP, ya goyi bayan manufofi da ci gaban sabis a Ghana, Gambia, Sierra Leone da Liberia. Ya kasance, tsakanin 2001 da 2003, memba na Hukumar Kula da Lafiya ta Duniya ta Tsarin Shawarar Barasa da Dabarun Shawarwari, kuma, a cikin 2009, ya kasance mai gabatar da jadawalin WHO/WPA game da inganta ayyukan kiwon lafiyar kwakwalwa a Afirka wanda ministocin kiwon lafiya ko kuma wakilansu daga kasashe da dama na kudu da hamadar Sahara.

Lambobin Yabo[gyara sashe | gyara masomin]

Gureje mai karɓar tallafi ne da kyaututtuka daga ƙungiyoyin duniya da yawa kamar Wellcome Trust, Majalisar Binciken Kiwon Lafiya (Birtaniya), Babban Kalubalen Kanada, CBM Australia, Tarayyar Turai, Cibiyar Binciken Ci gaban ƙasa da ƙasa, Cibiyar Nazarin Lafiya ta Amurka ta Amurka, Duniya Forum for Health Research and the World Health Organisation. Shi Mamba ne mai girma na kungiyar masu tabin hankali ta duniya, dan kungiyar Kwalejin Kimiyya ta Najeriya, wanda ya samu lambar yabo ta jihar Osun kuma ya samu lambar yabo mafi girma a Najeriya don samun nasarar ilimi. the Nigerian National Order of Merit.[6]

Manazarta[gyara sashe | gyara masomin]

  1. http://buscoinfobjcu.uca.edu.ni/Author/Home?author=Gureje,+Oye[permanent dead link].
  2. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Oye_Gureje
  3. http://www.sun.ac.za/english/faculty/healthsciences/psychiatry/staff/extraordinary-appointments
  4. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2022-02-18. Retrieved 2023-12-03.
  5. https://frontend/suggestions/University_of_Manchester/University_of_Manchester?page=124[permanent dead link]
  6. "Kwafin ajiya". Archived from the original on 2022-02-18. Retrieved 2023-12-03.